Hemşirelikte cinsiyete dayalı kariyer engelleri algısının cam kavramlar bağlamında değerlendirilmesi: ölçek geliştirme çalışması
Evaluation of perception of career barriers based on gender in nursing in the context of glass concepts: scale development study and application
- Tez No: 939774
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FERİDE EŞKİN BACAKSIZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Algı, Cam Kavramlar, Cinsiyet, Hemşirelik, Kariyer Engelleri, Perception, Glass Concepts, Gender, Nursing, Career Barriers
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Hamidiye Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hemşirelikte Yönetim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Amaç: Bu çalışma iş yaşamında cinsiyete dayalı kariyer engellerini ölçmeye yönelik geçerli ve güvenilir ölçek oluşturmak, hemşirelerin Bireysel tutumları ile Kurumsal uygulamalara ilişkin anlamlı fark oluşturan değişkenleri ortaya koymak amacıyla iki aşamalı yürütüldü. Gereç ve Yöntem: Araştırmanın birinci aşamasında Nisan-Mayıs 2023 tarihleri arasında 303 hemşireden yüz yüze Cinsiyete Dayalı Kariyer Engelleri Ölçeği taslağı kullanılarak veri toplandı. İkinci aşamada Eylül-Ekim 2023 tarihleri arasında 677 hemşireden çevrimiçi ortamda, geçerlik güvenirliği test edilen 35 sorudan oluşan Cinsiyete Dayalı Kariyer Engelleri Ölçeği kullanıldı. Tanımlayıcı, karşılaştırmalı ve ilişki arayıcı analizler kullanıldı. Bulgular: Bireysel tutumlar ve kurumsal uygulamalar olarak iki ana boyuta ayrılan başlangıçta 71 maddeden oluşan madde havuzundan, kapsam geçerlik analiziyle 14 madde, madde analiziyle 13 madde, faktör analiziyle 7 madde elenerek 35 maddeye indirildi. Kapsam geçerlik indekslerinin 0,71 ve üzerinde, toplam puan korelasyonlarının 0,45'in üzerinde olduğu saptandı. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda faktör yüklerinin 0,496-0,827 arasında değiştiği, Bireysel tutumlar boyutu iç tutarlık katsayıları 0,812-0,908; Kurumsal uygulamalar boyutu iç tutarlık katsayıları α= 0,841-0,908 arasında değiştiği sekiz faktöre ayrıldığı belirlendi. İkinci aşamada katılımcıların Bireysel tutumlar boyutunda cinsiyet, eğitim, pozisyon, birim, mesleki deneyim, kurumda çalışma süresi ve yöneticilik deneyimde; Kurumsal uygulamalar boyutunda yaş, cinsiyet, eğitim, pozisyon, birim, mesleki deneyim, kurumda çalışma süresi ve yöneticilik deneyimi üzerinde anlamlı fark oluşturduğu saptandı. Her iki boyutta en yüksek puan ortalamasına sahip alt boyut Cam Engeller olarak belirlendi. Sonuç: Ölçeğin geçerli ve güvenilir olduğu, iş yaşamında karşılaşılan cinsiyete dayalı kariyer engellerini ölçmede kullanılabileceği söylenebilir. Ancak günümüzde toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamaya dönük her türlü girişime rağmen iş yaşamındaki eşitsizliklerin devam etmesi ve katılımcıların Kurumsal uygulamalara dönük algılarının Bireysel tutumlarından daha olumsuz olması düşündürücüdür.
Özet (Çeviri)
Objective: This study was conducted in two stages to create a valid and reliable scale to measure career barriers based on gender in business life and to reveal the variables that create significant differences in nurses' individual attitudes and institutional practices. Materials and Methods: In the first stage of the study, data were collected from 303 nurses face-to-face between April and May 2023 using the draft Gender-Based Career Barriers Scale. In the second stage, the Gender-Based Career Barriers Scale, consisting of 35 questions, the validity and reliability of which were tested, was used in an online environment between September and October 2023 with 677 nurses. Descriptive, comparative and correlational analyses were used. Findings: From the item pool consisting of 71 items initially divided into two main dimensions as individual attitudes and institutional practices, 14 items were eliminated with content validity analysis, 13 items with item analysis, and 7 items with factor analysis, and reduced to 35 items. The content validity indexes were determined to be 0.71 and above, and the total score correlations were above 0.45. As a result of the exploratory factor analysis, it was determined that the factor loadings varied between 0.496-0.827, the internal consistency coefficients of the Individual attitudes dimension varied between 0.812-0.908; and the internal consistency coefficients of the Institutional Practices dimension varied between α= 0.841-0.908 and were divided into eight factors. In the second stage, it was determined that the participants made a significant difference in terms of gender, education, position, unit, professional experience, length of service in the institution and managerial experience in the Individual attitudes dimension; and in terms of age, gender, education, position, unit, professional experience, length of service in the institution and managerial experience in the Institutional Practices dimension. The sub-dimension with the highest mean score in both dimensions was determined as Glass Barriers. Conclusion: The scale is valid and reliable and can be used to measure gender-based career barriers encountered in business life. However, despite all attempts to ensure gender equality today, it is thought-provoking that inequalities in business life continue and that participants' perceptions of institutional practices are more negative than their individual attitudes.
Benzer Tezler
- 2000 yılı sonrası sağlık politikaları ve yasal düzenlemelerin hemşirelik mesleğine etkisi
The effects of health politicies and legal regulations onnursing profession after year 2000
SATI BİRBUDAK
Doktora
Türkçe
2024
Hemşirelikİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaHemşirelikte Yönetim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜLKÜ BAYKAL
- Acar Metoda göre on parmak F klavye öğrenenlerin derse ve öğretim materyaline ilişkin ilgi düzeylerini belirlemeye yönelik bir araştırma
A research on determination interest levels of learners who are learn ten-finger F keyboard according to Acar Method for the course and instructional material
NİMET ÖZGÜL ÜNSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiBüro Yönetimi Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. SAMİ ACAR
- Çocuk kliniğinde çalışan hemşirelerin kanıta dayalı hemşireliğe yönelik tutumlarının belirlenmesi
Determining the attitudes of nurses working in a children's clinic towards evidence-based nursing
VEYSİ KARAKAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HemşirelikBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RABİA KEÇİALAN
- Hemşirelerin kanıta dayalı hemşireliğe yönelik tutumu ile öğrenmeye yönelik inançları arasındaki ilişki
The relationship between nurses' attitudes towards evidence-based nursing and beliefs towards learning
DİLEK ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Hemşirelikİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaHemşirelikte Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜLYA KAYA
- İzmir ilinde bulunan Üniversite ve kamu hastanelerindeki hasta düşmelerinin maliyet analizi
Cost analysis of patient falls in University and public hospitals in İzmir
VEYSEL KARANİ BARIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
HastanelerDokuz Eylül ÜniversitesiHemşirelikte Yönetim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞEYDA SEREN İNTEPELER