Molla Osman El-Hasankeyfî'nin El-Müstetâb adlı eserinin kırâat ve tecvîd ilimleri açışından analizi
The analysis of Al-Mustatāb, the work of Molla Osman Al-Hasankayfī, in terms of qirāʾat and tajwīd sciences
- Tez No: 939944
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA YILDIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Tefsir, Kırâat, Tecvîd, Molla Osman el-Hasankeyfî, el-Müstetâb, Tafsir, Qirā'āt, Tajwīd, Molla Osman al-Hasankeyfî, al-Mustatāb
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Şırnak Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Bu çalışma, Molla Osman el-Hasankeyfî'nin (öl. 1378/1959) el-Müstetâb adlı eserini kırâat ve tecvîd ilimleri açısından incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma; giriş, iki ana bölüm, sonuç ve ekler'den oluşmaktadır. Giriş bölümünde, çalışmanın amacı, kapsamı ve yöntemi hakkında genel bilgiler verilmiş, kırâat ve tecvîd ilimlerinin tanımları, konuları, gayeleri, faydaları, Kur'an ve tefsir ile ilişkileri kısaca ele alınmıştır. Birinci bölümde, Molla Osman el-Hasankeyfî'nin hayatı, ilmî birikimi ve kırâat ve tecvîd ilmi üzerine olan katkıları tartışılmıştır. Hasankeyfî'nin, özellikle Bağdat ve Mısır gibi dönemin önemli ilmî merkezlerinde aldığı eğitim, el-Müstetâb eserinin içeriğini şekillendiren unsurlar arasında yer almaktadır. İkinci bölümde, el-Müstetâb adlı eser incelenmiş, eserin yazılış amacı, içeriği ve temel konuları üzerinde durulmuştur. Eserde, kırâat ve tecvîd ilimlerinin nasıl bir arada işlendiği, bu iki disiplini birbirini tamamlayacak şekilde nasıl sunduğu tartışılmıştır. Eserde yer alan kavramsal açıklamalar, örnekler ve kullanılan yöntemler üzerinden yapılan değerlendirmeler, eserin kırâat ve tecvîd konusundaki yaklaşımını daha iyi anlamaya yönelik bir çerçeve sunmuştur. Eserde işlenen konular tek tek ele alınarak müellifin ilgili konuları ele alış biçimi analiz edilmiş, Türkiye'de tecvid alanında çalışmalar yapmış, bu sahada bilinen Ali Celaleddin Karakılıç'ın (öl.2022/1443)“Büyük Tecvîd İlmi: Kur'ân-ı Kerîm Okuma Kaideleri”adlı eseri ile karşılaştırılmıştır. Aynı zamanda kırâat ve tecvîd ilimlerinde otorite kabul edilen, bu sahada klasik dönemin en önemli müelliflerinden biri olan İbnü'l-Cezerî'nin (öl. 833/1429) en-Neşr fî'l-Kıraâti'l-Aşr adlı eseriyle de mukayeseler yapılmış; Hasankeyfî'nin bu iki kaynakla olan benzerlik ve farklılık arz eden yönleri ortaya konmuştur. Ayrıca, Hasankeyfî'nin ilmî yaklaşımı, özgünlüğü ve kullandığı yöntemler de bu bölümde ele alınmıştır. Sonuç olarak, bu tez amacına uygun olarak, ilim ehli tarafından fazla tanınmayan Molla Osman el-Hasankeyfî'yi tanıtmayı ve kendisinin ele aldığı el-Müstetâb adlı eserinin kırâat ve tecvîd ilimleri bağlamındaki yerini incelemeyi amaçlamaktadır. Eserdeki içerik, kullanılan kaynaklar ve uygulanan yöntemler, her iki ilmin öğretilmesindeki yaklaşımını daha ayrıntılı şekilde ortaya koymayı hedeflemiştir. Molla Osman el-Hasankeyfi hakkındaki bilgiler, öğrencileri, akrabaları, komşuları, tanıdıkları ile yüz yüze görüşme; bazen kaynaklardan istifade etme metoduyla elde edilmiştir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT This study aims to examine the work al-Mustatāb by Molla Osman al-Hasankeyfî (d. 1378/1959) in terms of the sciences of qirā'āt and tajwīd. The study consists of an introduction, two main chapters, a conclusion, and appendices. In the introduction, general information is given about the aim, scope and method of the study, and definitions, topics, purposes, and benefits of the sciences of qirā'āt and tajwīd, along with their brief relation to the Qur'an and tafsir, are included. In the first chapter the life of Molla Osman al-Hasankeyfî, his scholarly background, and his contributions to the sciences of qirā'āt and tajwīd is discussed. The education Hasankeyfî received in major scientific centers of his time, such as Baghdad and Egypt, was among the elements that shaped the content of his work al-Mustatāb. In the second chapter, the work al-Mustatāb is analyzed, focusing on its purpose, content, and basic framework. The work discusses how the sciences of qirā'āt and tajwīd are dealt with together, how these two disciplines complement each other, and how this harmony is reflected in the work. The conceptual explanations, examples and metgods used in the work provide a framework aimed at better understanding the author's approach to the qirā'āt and tajwīd. The author's approaches are analyzed by analyzing each subject one by one. In this context, the work is compared with another well-known book, The Great Science of Tajwīd: Rules of Reading the Qur'an, by Ali Celaleddin Karakılıç (d. 1443/2022) who studied on tecvid science and well known on this field in Türkiye.At the same time, comparisons are made with al-Nashr fī al-Qirāʾāt al-ʿAshr by Ibn al-Jazarī (d. 833/1429), one of the prominent classical period authors and accepted as an authority in this field. It is stated that Hasankeyfî's work shares similarities and differences with these sources. Furthermore, Hasankeyfî's scholarly approach, his authenticity, and the methods he used are also included in this chapter. As a result, this thesis aims to introduce Molla Osman al-Hasankeyfî, who is not widely known in the academic world, and to examine the place of his work al-Mustatāb in the context of the sciences of qirā'āt and tajwīd. The content, sources, and methods used in the work, aim to reveal his approach to teaching these two sciences in more detailed way. Information about Molla Osman al-Hasankeyfî was obtained through interviews with his students, relatives, neighbors, and acquaintances; in some cases, the source-based method was also used.
Benzer Tezler
- Kürt alimlerin sahihayn üzerine yaptıkları çalışmalar
On Kurt alimler's owner staff works
IHSAN IBRAHIM ISMAEL
Yüksek Lisans
Arapça
2017
DinYüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ARİF GEZER
- Molla Halil es-Siirdî'nin hayatı ve el-Kafiye fi'n-Nahv ve's-Sarf isimli eseri
The life of Molla Halil es-Siirdi and his work named el-Kafiye fi'n-Nahv ve's-Sarf
EMİNE ATLIHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Doğu Dilleri ve EdebiyatıAdıyaman ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OSMAN KAYA
- Molla Gürânî'nın 'El-Kevser'ul-Cârî ila Riyadı Ahâdîsi'l-Buhârî' adlı eseri bağlamında sahabe dönemi olaylarına bakış
Molla Gürânî'n the 'El-Pla-current to Kevser Riyadi Ahâdîsi̇'l steam' companions named in the context of work period overview of events
FRYAD MOHAMMAD AMEEN SULAIMAN
Yüksek Lisans
Arapça
2016
DinYüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET SELİM ASLAN
- El-Kavâ῾idu'l-᾽Usûliyyetu ῾İnde'l-İmâm Mollâ ῾Alî el-Kārî Hilâle Kitâbihi Fethu Bâbi'l-῾İnâye
The fundamental basics of imam mulla Ali al-Qari during his book'Fath Bab al-Anayah'
RASTGO HAMEED ABDULLAH
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN GÜMAN
- Molla Halil Es-si'irdî'nin tercemetu meşâhîri'n-nahviyyîn ve'l-lügaviyyîn adlı eserinin tahkîki
Research of molla Halil es-Siirdi's work named tercemetu meshahiri'n-nahviyyin ve'l-ugaviyyin
SABAHADDİN KURTARAN
Doktora
Türkçe
2025
Dinİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OSMAN YILMAZ