Uçakların minimum iniş pist uzunluğunun ANFIS ile tahmin edilmesi
Estimating of the minimum landing runway length of aircraft with ANFIS
- Tez No: 940197
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SEDA ARIK HATİPOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Havacılık ve Uzay Mühendisliği, Aeronautical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Havacılık Elektrik ve Elektroniği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 68
Özet
Havacılık sektöründe, uçakların güvenli ve verimli bir şekilde iniş ve kalkış yapabilmesi için gerekli olan pist uzunluğunun doğru bir biçimde tahmin edilmesi, operasyonel verimliliği artırmanın yanı sıra uçuş güvenliğini de doğrudan etkilemektedir. İniş için gerekli minimum pist uzunluğu, uçağın yüksekliği, ağırlığı gibi bir dizi faktöre bağlıdır. Bu faktörler arasındaki ilişki, geleneksel fiziksel modellerle doğrudan hesaplanması güç olan, doğrusal olmayan bir yapıya sahiptir. Bu bağlamda, karmaşık etkileşimlerin modellenmesinde kullanılan geleneksel yöntemler genellikle yetersiz kalabilmektedir. Bu tez çalışmasında, uçakların minimum iniş pist uzunluğunun tahmin edilmesinde Diferansiyel Arama (Differential Search, DS) Algoritması tabanlı Uyarlamalı Ağ Tabanlı Bulanık Çıkarım Sistemi'ne (Adaptive-Network Based Fuzzy Inference Systems, ANFIS) dayanan modellerin ortaya konulması hedeflenmiştir. Literatürde ilk kez önerilen bu modeller ile, uçak iniş ağırlığı, uçuş yüksekliği ve flap açısı değişkenlerinin, uçakların minimum iniş pist uzunluğuna olan etkilerinin doğru bir şekilde modellemesi yapılarak, daha güvenilir ve verimli bir tahmin yöntemi geliştirmek amaçlanmıştır. Farklı kural sayıları, farklı iterasyon sayıları dikkate alınarak karşılaştırmalı olarak ilk kez gerçekleştirilen simülasyonlarda, önerilen modellerin başarısı, performans kriterleri ile ölçülerek analiz edilmiştir. Simülasyon sonuçları, DS algoritması tabanlı ANFIS modellerinin, uçakların minimum iniş pist uzunluğunun tahmin edilmesinde etkin bir şekilde kullanılabileceğini vurgulamıştır. Böylece, önerilen modellerin, uçuş planlamasında ve güvenlik yönetiminde daha etkili bir karar destek sistemi oluşturulmasına katkı sağlayacağı öngörülmektedir.
Özet (Çeviri)
In the aviation sector, accurate estimation of the runway length required for aircraft to land and take off safely and efficiently not only increases operational efficiency but also directly affects flight safety. The minimum runway length required for landing depends on a number of factors such as the aircraft's altitude and weight. The relationship between these factors has a nonlinear structure that is difficult to calculate directly with traditional physical models. In this context, traditional methods used in modeling complex interactions can be often inadequate. In this thesis, it is aimed to present models based on Adaptive-Network Based Fuzzy Inference Systems (ANFIS) based on Differential Search (DS) Algorithm in estimating the minimum landing runway length of aircraft. With these models proposed for the first time in the literature, it is aimed to develop a more reliable and efficient estimation method by accurately modeling the effects of aircraft landing weight, flight altitude and flap angle variables on the minimum landing runway length of aircraft. In the simulations performed for the first time comparatively by considering different rule numbers and different iteration numbers, the success of the proposed models is analyzed by measuring with performance criteria. The simulation results emphasized that DS algorithm based ANFIS models can be used effectively in estimating the minimum landing runway length of aircraft. Thus, it is predicted that the proposed models will contribute to the creation of a more effective decision support system in flight planning and safety management.
Benzer Tezler
- Atatürk Havalimanı nın güney hâkim yönlü rüzgârlar (lodos) altında kapasite modellemesi
Capacity modeling under the effects of southern winds at Istanbul Atatürk International Airport
KOREL İNANÇ DURMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiHava Harp Okulu KomutanlığıEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. UĞUR ZİYA YILDIRIM
- Metasezgisel yöntemlerle uçak çizelgeleme problemi optimizasyonu
Solving aircraft landing problem by using metaheuristics
AYKUT AYDIN
- Askeri hava taşıma probleminde risk yönelimli eşzamanlı rotalama–çizelgeleme ve çözüm önerileri
Risk-oriented simultaneous routing–scheduling for military air transportation problem and solution proposals
ÖZGÜR AKSOY
Doktora
Türkçe
2018
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUZAFFER KAPANOĞLU
- Hava aracı motor sağlığı izlenmesi için veri madenciliği yöntemleri ile EGT ve N1 parametresi tahmini
EGT and N1 parameter estimation with data mining methods for aircraft engine health monitoring
MEHTAP TAŞCI
Doktora
Türkçe
2023
Sivil HavacılıkErciyes ÜniversitesiSivil Havacılık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAGİME TÜLİN YILDIRIM
- Optimization of design and control parameters for an electrically-propelled aerial vehicle using the energy approach
Elektriksel tahrikli bir hava aracının enerji yaklaşımıyla tasarım ve kontrol parametreleri optimizasyonu
İBRAHİM ÇİÇEK
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Havacılık Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiUçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELİKE NİKBAY