Ege bölgesindeki tarım ve gıda endüstrisi atıklarının endüstriyel simbiyoz ile değerlendirilmesi
Assessment of agriculture and food industry wastes in the aegean region through industrial symbiosis
- Tez No: 940647
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞEBNEM TAVMAN, DR. ÖĞR. ÜYESİ NESLİHAN ÇOLAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gıda Mühendisliği, Food Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sürdürülebilir Tarım Gıda Sistemleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
Endüstriyel simbiyoz, farklı sektörler arasında atık, yan ürün ve enerji paylaşımını teşvik ederek döngüsel ekonomiyi destekleyen bir yaklaşımdır. Bu çalışma, Ege Bölgesi'nde tarım ve gıda sanayisinden kaynaklanan atıkların endüstriyel simbiyoz modeliyle değerlendirilme potansiyelini ortaya koymayı ve çok kriterli bir bakış açısıyla bu potansiyeli ölçmeye yönelik bir değerlendirme aracı tasarlamayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda, gıda, tarım ve sanayi sektörleri arasında kurulabilecek simbiyotik sinerjilerin keşfedilmesi hedeflenmiştir. Araştırma kapsamında, firmaların sürdürülebilirlik, atık yönetimi, kaynak verimliliği ve iş birliğine açıklık düzeylerini ölçen kapsamlı bir anket aracı geliştirilmiş; organize sanayi bölgelerinde faaliyet gösteren firmalarla anket ve birebir görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Öncelikle endüstriyel simbiyozun teorik temelleri ve dünya genelindeki başarılı uygulamaları incelenmiş, ardından Ege Bölgesi'ndeki firmaların atık ve yan ürün profilleri analiz edilerek bölgesel sembiyotik iş birliklerinin potansiyeli değerlendirilmiştir. Araştırma kapsamında organize sanayi bölgelerinde faaliyet gösteren firmalarla anket ve birebir görüşmeler gerçekleştirilerek sürdürülebilirlik bilinci, kaynak paylaşımı eğilimleri ve endüstriyel simbiyoz uygulamalarına yönelik hazır bulunuşluk seviyeleri belirlenmiştir. Bulgular, firmaların büyük çoğunluğunun sürdürülebilir üretim ve atık yönetimi konularında farkındalık sahibi olduğunu, ancak endüstriyel simbiyoz modeline entegrasyon için devlet teşvikleri ve teknik destek ihtiyacının bulunduğunu göstermektedir. Ayrıca, yenilenebilir enerji sistemleri, atık geri dönüşüm sistemleri ve atık suyun geri dönüşümü gibi uygulamaların sanayi bölgeleri ve yerel yöneticilerin destek ve teşviği yaygınlaştırılması ile birlikte döngüsel üretim ve ekonomiye geçiş sürecinde önemli iyileştirmeler sağlanabileceği belirlenmiştir. Sonuç olarak, bu çalışmada Ege Bölgesi'nde gıda ve tarım sektörleri ile potansiyel iş birliği kurulabilecek sektörler arasındaki simbiyotik ilişkiler detaylandırılmış; elde edilen bulgular, hem endüstriyel simbiyoz potansiyelinin ölçümüne yönelik araçların geliştirilmesine hem de organik atık temelli döngüsel üretim sistemlerinin oluşturulmasına katkı sağlamaktadır. Bu bağlamda, çalışmanın sürdürülebilir üretim sistemlerinin yaygınlaştırılması ve bölgesel iş birliklerinin artırılmasına önemli katkılar sunacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Industrial symbiosis is an approach that supports the circular economy by promoting the sharing of waste, by-products, and energy among different sectors. This study aims to reveal the potential for evaluating waste originating from the agricultural and food industries in the Aegean Region through an industrial symbiosis model and to design a multi-criteria assessment tool to measure this potential. In this context, the study seeks to explore the possible symbiotic synergies that can be established among the food, agriculture, and industrial sectors. As part of the research, a comprehensive questionnaire was developed to measure companies' levels of sustainability, waste management, resource efficiency, and willingness to collaborate. Theoretical foundations of industrial symbiosis and successful global practices were first examined, followed by an analysis of the waste and by-product profiles of companies operating in the Aegean Region. Surveys and in-depth interviews were conducted with companies located in organized industrial zones to assess their awareness of sustainability, tendencies toward resource sharing, and readiness for industrial symbiosis practices. The results indicate that while the majority of firms demonstrate awareness regarding sustainable production and waste management, there is a need for government incentives and technical support to enable integration into the industrial symbiosis model. Moreover, it was determined that expanding the use of renewable energy systems, waste recycling technologies, and wastewater recovery practices—with the support and encouragement of industrial zones and local administrations—could lead to significant improvements in the transition toward circular production and economy. In conclusion, this study elaborates on the potential symbiotic relationships between the food and agriculture sectors and other related industries in the Aegean Region. The findings contribute to the development of tools for assessing industrial symbiosis potential and highlight the importance of integrating organic waste-based food production into circular systems. The study is expected to provide significant contributions to the promotion of sustainable production systems and the strengthening of regional collaborations.
Benzer Tezler
- Potential implications of sea-level rise in Türkiye and its vicinity
Türkiye ve çevresinde deniz seviyesi yükselmesinin olası etkileri
EBRU ALABAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Deniz Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesiİklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KARACA
DR. METİN BAYKARA
- Somali'de kanatlı hayvan yetiştiriliğinin stratejik değerlendirılmesi
Strategic assessment of poultry breeding in Somalia
JAMAL ABDIRAHMAN BULALE
- Serological investigation of peste des petits ruminants in lambs in Iraq-Kirkuk region
Irak–Kerkük bölgesinde kuzularda küçük ruminant vebası (pestedes petits ruminants ppr)'ın seroprevalansı
SARWAT KHORSHED RAHEEM
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Sağlık YönetimiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiSağlık Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN KOZAT
- Ege Bölgesi'ndeki iki-fazlı ve üç-fazlı sistem ile üretilen zeytinyağlarının yaşam döngüsü değerlendirmesi
Life cycle assessment of olive oils produced with two-phase and three-phase system in the Aegean Region
ŞULE SAVRAN
