Okul öncesi dönemdeki çocukların motivasyon düzeyleri ve bağımsız öğrenme davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between motivation levels and independent learning behaviors of preschool children
- Tez No: 940824
- Danışmanlar: PROF. DR. SAİDE ÖZBEY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Bu araştırmanın amacı okul öncesi dönemdeki çocukların motivasyon düzeyleri ve bağımsız öğrenme davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi ve çocuğun cinsiyeti, yaşı, devam ettiği kurum türü, kuruma devam etme süresi, ebeveynlerinin meslek grupları ve öğretmenin kıdemi değişkenlerine göre motivasyon düzeyleri ve bağımsız öğrenme davranışları ölçeğinden aldıkları puanların anlamlı farklılık gösterip göstermediğini araştırmaktır. Nicel araştırma yöntemiyle planlanan bu araştırmanın modeli, betimsel ilişkisel tarama modelidir. Araştırmanın evrenini Konya ili Selçuklu, Meram ve Karatay ilçelerinde bulunan Millî Eğitim Bakanlığı'na bağlı resmi ve özel ana okulları ve anasınıfları; örneklemini ise bu kurumlarda eğitim alan 36-72 ay arası 386 çocuk oluşturmaktadır. Araştırma verileri 2024 Mart-Nisan aylarında toplanmıştır. Verilerin toplanmasında araştırmacılar tarafından geliştirilen demografik bilgi formu; Whitebread, Saraç ve Karakelle (2019) tarafından geliştirilen tek boyutlu Okul Öncesi Çocuklar İçin Bağımsız Öğrenme Ölçeği 3-5 (BÖD 3-5) ve Özbey ve Dağlıoğlu (2017) tarafından Türkçeye uyarlanan Okul Öncesi Çocuklar İçin Motivasyon Ölçeği (DMQ18) kullanılmıştır. Araştırma sonucunda çocukların cinsiyetlerine göre motivasyon ölçeği tüm alt boyutlarından aldıkları puanlar arasında anlamlı farklılık saptanmamıştır. Çocukların yaşlarına göre motivasyon ölçeğinden aldıkları puanlar arasında anlamlı farklılık tüm alt boyutlarda 61-72 aylık çocukların lehinedir. Çocukların okula devam etme süresine göre motivasyon ölçeği bilişsel sebat ve kaba motor sebat alt boyutlarından aldıkları puanlar arasında anlamlı farklılık okula 2 yıldan daha uzun süre devam çocukların lehine; sosyal sebat alt boyutunda ise 1 yıldan daha az süre devam eden çocukların lehinedir. Çocukların devam ettiği kurum türüne göre motivasyon ölçeği çocuklarla sosyal sebat alt boyutundan aldıkları puanlar arasında anlamlı farklılık resmi anasınıfındaki çocukların lehine; olumsuz tepki alt boyutunda özel anaokuluna devam eden çocukların lehinedir. Çocukların öğretmenlerinin kıdemine göre motivasyon ölçeği çocuklarla sosyal sebat alt boyutundan aldıkları puanlar arasında anlamlı farklılık 0-1 yıl arası kıdeme sahip öğretmenlerin lehine; üst düzey memnuniyet alt boyutunda 10 yıl ve üzeri kıdeme sahip öğretmenlerin lehine; olumsuz tepki alt boyutunda 10 yıl ve üzeri kıdeme sahip öğretmenlerin lehinedir. Çocukların anne meslek gruplarına göre motivasyon ölçeği tüm alt boyutlarından aldıkları puanlar arasında anlamlı farklılık anneleri profesyonel meslek grubunda bulunan çocukların lehinedir. Çocukların baba meslek gruplarına göre motivasyon ölçeği kaba motor sebat, genel yeterlilik ve üst düzey memnuniyet alt boyutundan aldıkları puanlar arasında anlamlı farklılık babaları serbest meslek grubunda bulunan çocukların lehinedir. Çocukların cinsiyetlerine, devam ettikleri kurum türüne ve öğretmenlerinin kıdemine göre bağımsız öğrenme davranışları ölçeğinden aldıkları puanlar arasında anlamlı farklılık saptanmamıştır. Çocukların yaş gruplarına göre bağımsız öğrenme davranışları ölçeğinden aldıkları puanlar arasında anlamlı farklılık 61-72 ay arası çocukların lehinedir. Çocukların okula devam etme süresine göre bağımsız öğrenme davranışları ölçeğinden aldıkları puanlar arasında anlamlı farklılık 2 yıldan daha uzun süre devam çocukların lehinedir. Çocukların anne meslek gruplarına göre bağımsız öğrenme davranışları ölçeğinden aldıkları puanlar arasında anlamlı farklılık anneleri profesyonel meslek grubunda bulunan çocukların lehinedir. Çocukların baba meslek gruplarına göre bağımsız öğrenme davranışları ölçeğinden aldıkları puanlar arasında anlamlı farklılık babaları serbest meslek grubunda bulunan çocukların lehinedir. Çocukların Bağımsız Öğrenme Davranışları Ölçeği (BÖD 3-5) ile Okul Öncesi Çocuklar İçin Motivasyon Ölçeğinin (DMQ18) toplamından aldıkları puanlar arasında orta düzeyde ve pozitif yönde bir ilişki olduğu (r=,570) görülmektedir. Toplamda %57 oranında çocukların motivasyon düzeyleri bağımsız öğrenme davranışlarını yordamaktadır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the relationship between preschool children's levels of motivation and their independent learning behaviors. Additionally, the study investigates whether children's scores on motivation and independent learning behavior scales differ significantly based on variables such as gender, age, type of institution attended, duration of school attendance, parental employment status, parents' occupational groups, and the teacher's years of professional experience. This research was designed using a quantitative research method and follows a descriptive correlational survey model. The study population consists of public and private preschools and kindergarten classes affiliated with the Ministry of National Education in the Selçuklu, Meram, and Karatay districts of Konya, Turkey. The sample includes 386 children between the ages of 36 and 72 months enrolled in these institutions. Data were collected during March and April 2024. To collect the data, the researchers utilized a demographic information form developed by the authors, the Independent Learning Scale for Preschool Children (ILS 3–5) developed by Whitebread, Saraç, and Karakelle (2019), and the Dimensions of Mastery Questionnaire (DMQ18) adapted into Turkish by Özbey and Dağlıoğlu (2017). The findings revealed that there were no significant differences in children's scores on the sub-dimensions of the motivation scale according to gender. However, significant differences in favor of children aged 61–72 months were found across all sub-dimensions of the motivation scale. Based on the duration of school attendance, children who had attended school for more than two years scored significantly higher in the cognitive persistence and gross motor persistence sub-dimensions, while children who had attended for less than one year scored higher in the social persistence sub-dimension. Regarding the type of institution, a significant difference was found in the social persistence with peers sub-dimension in favor of children attending public kindergarten classes, and in the negative reaction sub-dimension in favor of children attending private preschools. In terms of teachers' years of experience, significant differences were observed in the social persistence with peers sub-dimension in favor of teachers with 0–1 year of experience; in the high-level satisfaction and negative reaction sub-dimensions, children taught by teachers with 10 or more years of experience scored higher. No significant differences were found in motivation scores according to parents' employment status. When analyzing based on mothers' occupational groups, significant differences were found in cognitive persistence and social persistence with peers in favor of children whose mothers were in professional occupations. Additionally, children whose mothers were in semi-professional occupations scored higher in gross motor persistence, social persistence with adults, negative reaction, high-level satisfaction, and general competence sub-dimensions. No significant differences were found in the cognitive persistence, social persistence with adults, social persistence with peers, and negative reaction sub-dimensions of the motivation scale based on fathers' occupational groups. However, children of fathers in semi-professional occupations scored significantly higher in the gross motor persistence and general competence sub-dimensions, while those whose fathers were self-employed scored higher in high-level satisfaction. With respect to the Independent Learning Behaviors Scale, no significant differences were observed based on gender, institution type, or teachers' years of experience. Significant differences were found in favor of children aged 61–72 months, those who had attended school for more than two years, and children whose parents were employed. Significant differences were also found in independent learning behavior scores based on mothers' and fathers' occupational groups, with children of semi-professional parents scoring higher. Overall, the results indicate that 57% of the variance in independent learning behaviors can be predicted by children's levels of motivation.
Benzer Tezler
- Okul öncesi çocuklarda erken okuryazarlığa ilişkin motivasyonel inancın gelişimi
Development of motivational beliefs about early literacy in preschool children
KARDELEN KUŞDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimBalıkesir ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SONNUR IŞITAN
- Okul öncesi dönemdeki çocukların yaratıcı düşünme becerileri ile motivasyon düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between creative thinking skills and motivation levels of preschool children
MERVE YUMURTACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAİDE ÖZBEY
- İçsel motivasyonu destekleyici eğitim programının 48-72 aylık çocukların motivasyon düzeyleri ve öz düzenleme becerileri üzerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of intrinsic motivation supportive education program on the motivation levels and self-regulation skills of 48-72 months old children
MEHLİKA KÖYCEĞİZ GÖZELER
- Okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 60-72 aylar arasındaki çocukların motivasyon düzeyleri ile yaratıcılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Analyzing of the relationship between the motivation levels and creativity of children between 60-72 months attending preschool education institution
HANİFE GAYRET
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CANAN YILDIZ ÇİÇEKLER
- Artırılmış gerçeklik destekli eğitsel oyuncakların okul öncesi İngilizce öğretiminde kullanımının incelenmesi
An examination of using augmented reality-supported educational toys in preschool English teaching
BÜŞRA DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Bilim ve TeknolojiAtatürk ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RABİA MERYEM YILMAZ