1928-1982 tarih aralığında güzel sanatlar akademisi'nde kurumsal kimliğin oluşumu ve eğitimin tarihçesi
The formation of institutional identity and the history of education at the academy of fine arts between 1928-1982
- Tez No: 940823
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZAFER SAĞDIÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Sanat Tarihi, Education and Training, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık Tarihi ve Kuramı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 356
Özet
Sanatın kurumsallaşması sürecinde Güzel Sanatlar Akademisinin rolü (1928-1982) üzerine hazırlanan bu çalışma, Türkiye'deki ilk Akademinin tarihsel geçmişini, kurumsal yapısını ve sanat eğitimindeki rolünü incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma, Cumhuriyet Dönemi sanatının gelişimine katkı sağlayan kurumun tarihsel bağlamında kurumsal kimliğini, eğitim yöntemlerini ve toplumsal etkilerini ele almaktadır. Bu bağlamda, kurumun rektörleri varsaydığımız Namık İsmail, Burhan Toprak, Zeki Faik İzer, Nijad Sirel, Asım Mutlu, Hüseyin Gezer, Feridun Akozan, Sadun Ersin ve Orhan Şahinler'in dönemleri detaylı bir şekilde aktarılmaya çalışılmıştır. İmparatorluğun son döneminde kurulan Sanayi-i Nefise Mektebinin devamı niteliğindeki Güzel Sanatlar Akademisi, Cumhuriyetin ilk yıllarında önemli bir sanat kurumu olarak ortaya çıkmıştır. Akademi Yangını, arşiv belgelerinin kaybına, akademik hafızanın ve kurumsal kimliğin sözlü bir şekilde aktarılmasına neden olmuştur. Araştırmacıların kaynaklara erişiminde yaşanan sorunlar günümüzde devam etmektedir. Akademinin ülke gündeminde tutmaya çalıştığı sanat üzerine yapılan tartışmaların, uzun süre geleneksel-çağdaş ve yerel-evrensel çatışması çerçevesinde yürüdüğü görülmektedir. Akademinin gerçekleştirdiği çoğunlukla kamuya açık sanat etkinlikleri bu kapsamda değerlendirilmeye çalışılmıştır. Kuruluş Yıl Dönümü Törenleri, 3 Mart Baloları, Akademi yıl sonu öğrenci sergileri ve İstanbul Sanat Bayramı'nın başı çektiği toplumsal etkinliklerin en büyük destekçisi İstanbul Resim ve Heykel Müzesi olmuştur. Sanatçılara ve eserlerine söz verilen etkinliklerde sanatın toplumsal hayattaki yeri gündemde tutulmaya çalışılmıştır. Yurt içinde ve dışında sürdürülmeye çalışılan etkinlikler, sanat eğitiminin Anadolu'da yaygınlaştırılması adına atılan adımlar olmuştur. Akademinin kurumsallaşma süreci, 1969 yılında kabul edilen Devlet Güzel Sanatlar Akademileri Kanunu ile yeni bir ivme kazanmıştır. Kanun, Akademinin bilimsel özerkliğini pekiştirmiş gözükse de mali bağımlılık devam etmektedir. Akademinin sanatçı ve mimar öğretim kadrosunun akademik ve bilimsel yeterliliği yeni ünvanlarıyla kabul edilmiştir. Öğretim üyeleri ve asistanların Akademi yönetimindeki demokratik hakları tanınmıştır. Yasalarla sağlanan bu haklar, uygulamada birçok engelle karşılaşmıştır. 1950'lerin ikinci yarısında yeterince planlanamadığı görülen yükseköğretim sistemi, özel yüksekokulların 1960'larda doğmasına zemin hazırlamıştır. Devlet, söz konusu okulları 1970'lerde özel sermayenin elinden almıştır. Yükseköğretim sisteminde yaşanan bu değişim, yeni üniversitelerin 1980'lerde kurulmasına katkı sağlamıştır.
Özet (Çeviri)
This study on the role of the Academy of Fine Arts in the process of the institutionalization of art (1928-1982) aims to examine the historical background, institutional structure and role of the first Academy in art education in Turkey. The research examines the institution's identity, educational methods and social impact in the historical context of the institution that contributed to the development of art in the Republican Era. In this context, the periods of Namık İsmail, Burhan Toprak, Zeki Faik İzer, Nijad Sirel, Asım Mutlu, Hüseyin Gezer, Feridun Akozan, Sadun Ersin and Orhan Şahinler, whom we assume to be the rectors of the institution, are presented in detail. he Academy of Fine Arts, a continuation of the Sanayi-i Nefise School founded in the last period of the Empire, emerged as an important art institution in the early years of the Republic. The Academy Fire resulted in the loss of archival documents and the oral transmission of academic memory and institutional identity. The problems experienced by researchers in accessing resources continue today. For a long time, discussions on art, which the Academy tried to keep on the national agenda, were characterized by traditional-contemporary and local-universal conflicts. Most of the public art events organized by the Academy have been evaluated in this context. The Istanbul Museum of Painting and Sculpture was the biggest supporter of the public events such as the Foundation Anniversary Ceremonies, the 3rd of March Ball, the Academy's year-end student exhibitions and the Istanbul Art Festival. In the events where artists and their works were honored, the place of art in social life was kept on the agenda. The activities carried out at home and abroad were steps taken to popularize art education in Anatolia. The institutionalization process of the Academy gained a new momentum with the Law on State Fine Arts Academies adopted in 1969. Although the law seems to have reinforced the Academy's scientific autonomy, financial dependence continues. The academic and scientific competence of the Academy's teaching staff of artists and architects is recognized by their new titles. The democratic rights of faculty members and assistants in the administration of the Academy are recognized. These rights provided by law encountered many obstacles in practice. In the second half of the 1950s, a poorly planned higher education system paved the way for the emergence of private colleges in the 1960s. The state took over these schools from private capital in the 1970s. This change in the higher education system led to the establishment of new universities in the 1980s.
Benzer Tezler
- Prof. Dr. Fahrettin Kırzıoğlu'nun hayatı ve genel Türk tarihi çalışmaları
The life of Prof. Dr. Fahrettin Kırzıoğlu and his works about general Turkish history
HALİME KAÇAR
- Geleneksel Türk müziği çevreleri tarafından yayımlanan süreli yayınların modernleşme ve müzik bağlamında incelenmesi
The analysis of periodical publications published by traditional Turkish music circles in the context of modernisation and music
MEHMET ARSLANBOĞA
Doktora
Türkçe
2023
MüzikErciyes ÜniversitesiMüzik Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAZİFE OYA LEVENDOĞLU
PROF. DR. CENK GÜRAY
- Türkiye'de ilköğretime (6-7-8) branş öğretmeni yetiştirilmesi ve sosyal bilgiler öğretmenliği ile sosyal bilgiler dersi programlarının gelişimi(1946-1982)
Branch teachers training for elementory education in Turkey evolutionary progress of social science taught programs and branch teachers of the social science in period (1946-1982)
ÖZER BAYRAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Eğitim ve ÖğretimNiğde Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞABAN BAYRAK
- Cumhuriyet tarihi yazımında öncü isim: Ord. Prof. Enver Ziya Karal
A leadi̇ng figure in writing of Republic history: Prof. in Ord. Enver Zi̇ya Karal
ÖZGE EREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Türk İnkılap TarihiAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEMUÇİN FAİK ERTAN