Jacques Derrida'nın eğitim görüşleri üzerine eleştirel bir bakış
A critical perspective on Jacques Derrida's views on education
- Tez No: 941481
- Danışmanlar: PROF. DR. NURTEN GÖKALP
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 88
Özet
Jacques Derrida, yalnızca felsefe alanını değil, edebiyattan mimariye kadar uzanan geniş bir yelpazede etkili olmuş çağdaş düşüncenin öncü isimlerinden biridir. Derrida'nın düşüncesi, sabit ve değişmez kabul edilen yapıları sorgularken; özellikle anlam kavramına ilişkin ortaya koyduğu perspektifle yerleşik düşünme biçimlerine radikal bir meydan okuma niteliği taşımaktadır. Bu çalışma, Derrida'nın felsefi düşüncesinin eğitim alanına nasıl yansıtılabileceğini sorgulamakta ve Derrida düşüncesine uygun bir eğitim anlayışının olanaklarını tartışmaktadır. Bu perspektif ile yürütülen çalışmada, Derrida'nın felsefesinden türetilen yansımalar; 1) mevcudiyet metafiziği ve logos-merkezcilik eleştirisinden kaynaklanan yansımalar, 2) différance, iz, oyun ve ek kavramlarından kaynaklanan yansımalar, 3) dekonstrüksiyon kaynaklı yansımalar ve 4) Derrida'nın felsefenin öğretimine dair görüşlerinden kaynaklanan yansımalar olmak üzere dört başlık altında ele alınmıştır. Üretilen bu yansımalar; öğretim tasarımı, uygulanabilirlik, eğitim felsefeleri ile örtüşme ve felsefi katkı açılarından tekrar ele alınarak yorumlanmıştır. Bu çalışma ile ortaya konan eğitim yorumu, öğretim ortamı ve süreçlerinde; belirsizlik, esneklik, merkezsizlik ve tamamlanamazlığa yönelme eğilimindedir. Bu doğrultuda, öğretmen ve öğrenci rollerinin sabitlenmediği, öğrenme çıktılarının önceden kesin olarak belirlenmediği, sabit ve merkezi yapıların reddedildiği bir eğitim anlayışı ortaya çıkmaktadır. Her ne kadar Derrida'nın felsefi anlayışının yansımaları, doğrudan bir eğitim modeli sunmasa da bu yansımalar eğitime dair yeni bir perspektif sunmakta ve eğitimle ilgili kurum, yapı, süreç, ortam ve anlayışların dekonstrüksiyona uğratılarak sorgulanmasına imkân tanımaktadır. Derrida'nın düşünsel çerçevesine uygun bir eğitim anlayışının ise ancak yüksek motivasyona ve öğrenme sorumluluğuna sahip öğrenen grupları için tasarlanacak olan öğretim ortamlarında ve sınırlı durumlarda pratiğe geçirilebileceği değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Jacques Derrida is one of the leading figures of contemporary thought who has significantly influenced not only philosophy but also a broad range of fields, from literature to architecture. His philosophy challenges fixed and immutable structures at their core, offering a radical critique of established modes of thinking, particularly through his perspective on the concept of meaning. This study explores how Derrida's philosophical thought can be reflected in the field of education and discusses the possibilities of an educational approach compatible with his ideas. Within this framework, the pedagogical implications derived from Derrida's philosophy are examined under four main themes: (1) implications stemming from the critique of the metaphysics of presence and logocentrism, (2) implications based on the concepts of différance, trace, play, and supplement, (3) implications rooted in deconstruction, and (4) implications drawn from Derrida's views on the teaching of philosophy. These implications are then reinterpreted in terms of instructional design, applicability, compatibility with educational philosophies, and philosophical contribution. The educational interpretation developed in this study tends toward uncertainty, flexibility, decentralization, and incompleteness in instructional environments and processes. In line with this orientation, it envisions an educational approach in which teacher and student roles are not fixed, learning outcomes are not predetermined, and centralized structures are rejected. Although Derrida's philosophical reflections do not offer a concrete educational model, they provide a new perspective on education, allowing for the deconstruction and critical reconsideration of educational institutions, structures, processes, environments, and understandings. It is foreseen that an educational approach aligned with Derrida's intellectual framework can only be practically realized in instructional settings designed for highly motivated learner groups and under limited circumstances.
Benzer Tezler
- Experience value, counter-monument, narrative archive: the memory landscape of the railroaders in Türkiye
Yaşam Değeri, Karşı-Anıt, Anlatı Arşiv: Türkiye'deki Demiryolcuların Hafıza Peyzajı
BAŞAK ÖZDEN
- Le concept de l'écriture chez Jacques Derrida-Une analyse descriptive et thématique
Jacques Derrida'da yazı kavramı-betimsel ve tematik bir analiz
ESRA BAŞAK AYDINALP
Yüksek Lisans
Fransızca
2014
DilbilimAnadolu ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAHADIR GÜLMEZ
- Özne felsefesi bağlamında edebi metinlerde köken ve anlam sorunu: Barthes, Derrida ve Lacan
The question of origin and meaning in literary texts within the context of philosophy of subject: Barthes, Derrida and Lacan
YİĞİT SÜMBÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
FelsefeAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VELİ URHAN
- Derrida'nın yapısökümcü perspektifinden Mark Dunn'ın Ella Minnow Pea eserinin çevirisinde anlamın yeniden inşası
The reconstruction of meaning in the translation of Mark Dunn's Ella Minnow Pea from Derrida's deconstructive perspective
BEYZA NUR DOĞAN ÇUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Mütercim-Tercümanlıkİstanbul Okan ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALEV BULUT
- Derrida'nın 'konukseverlik' kavramı bağlamında Kım Kı-Duk filmleri çözümlemesi
An analysis of Kim Ki-Duk's films in thecontext of Derrida's concept of 'hospitality'
GÜLER MERVE KUTUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Güzel SanatlarIşık ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RÜŞTÜ ONUR EROĞLU
