Geri Dön

Ebeveyn teknoferansı ile tükenmişliği arasındaki ilişkide tutumların aracı rolü

The mediating role of parenting attitudes in the relationship between parental technoference and parental burnout

  1. Tez No: 941878
  2. Yazar: NURSİMA ÖZBEK
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖNDER BALTACI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışma Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 101

Özet

Teknolojik cihazlar, günlük yaşamın birçok alanında kolaylık sağlayarak yaygın bir şekilde kullanılmaya başlanmıştır. Bununla birlikte cihazların aşırı ve kontrolsüz kullanımı bireylerin sosyal çevresiyle olan etkileşimlerinde olumsuzluklara yol açabilmektedir. Olumsuzluklardan biri olan teknoferans, etkileşim sırasında teknolojik cihaz kullanımı sonucunda iletişimin kesintiye uğraması olarak tanımlanmıştır. Aile içerisinde ebeveynin çocuğuyla etkileşimini teknolojik cihaz kullanarak bölmesi ebeveyn teknoferansı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu kapsamda araştırmada ebeveyn teknoferansı ile tükenmişliği arasındaki ilişkide tutumların aracı rolünün incelemesi amaçlanmıştır. Araştırmaya 407'si anneden ve 67'si babadan oluşan 474 ebeveyn katılmıştır. Verilerin toplanmasında Demografik Bilgi Formu, Ebeveyn Tükenmişliği Değerlendirmesi, Ebeveyn Tutum Ölçeği ve Yaşam Örneklerinde Teknoloji Müdahalesi Ölçeği kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkileri belirlemek için yapılan Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon analizi sonucunda ebeveyn teknoferansı ile ebeveyn tükenmişliği arasında düşük düzeyde pozitif anlamlı ilişki bulunmuştur. Ebeveyn teknoferansı ile demokratik ebeveyn tutumu arasında düşük düzeyde negatif anlamlı, otoriter ebeveyn tutumu arasında orta düzeyde pozitif anlamlı, aşırı koruyucu ebeveyn tutumu arasında düşük düzeyde pozitif anlamlı ve izin verici ebeveyn tutumu düşük düzeyde pozitif anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Bu sonuçlarla beraber ebeveynlerin teknoferans düzeylerinin; cinsiyet, medeni durum, bir işte çalışma durumu değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini bulmak için Bağımsız Örneklem t-testi yapılmıştır. Ebeveyn teknoferansının cinsiyet ve medeni duruma göre anlamlı bir farklılık göstermediği; bir işte çalışma durumuna göre ise çalışan ebeveynler lehine anlamlı farklılık gösterdiği bulunmuştur. Ebeveynlerin teknoferans düzeylerinin; ebeveynin yaşı, eğitim durumu, çocuk sayısı, çocuğun yaşı, en sık kullanılan teknolojik cihaz, teknolojik cihazları kullanma amacı, teknolojik cihazların kullanım süresi değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini bulmak için ise Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) yapılmıştır. Sonuçlara göre ebeveyn teknoferansının ebeveynin yaşı, çocuk sayısı, çocuğun yaşı, en sık kullanılan teknolojik cihaz değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermediği; eğitim durumu, teknolojik cihazları kullanma amacı, teknolojik cihazların kullanım süresi değişkenlerine göre ise anlamlı bir farklılık gösterdiği gözlemlenmiştir. Bununla birlikte ebeveyn tutumlarının ebeveyn teknoferansı ve tükenmişliği arasındaki ilişkide aracı rolünü incelemek için bootstrapping analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda demokratik tutum bu ilişkiyi zayıflatırken, otoriter ve izin verici tutumun bu ilişkiyi güçlendirdiği, aşırı koruyucu tutumun ise anlamlı bir aracı rol göstermediği tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

Technological devices have begun to be widely used by providing convenience in many areas of daily life. However, the excessive and uncontrolled use of these devices may lead to negative consequences in individuals' interactions with their social environment. One such negative consequence, technoference is defined as the interruption of communication resulting from the use of technological devices during interaction. Within the family context, when a parent disrupts interaction with their child by using a technological device, this is referred to as parental technoference. In this regard, the present study aimed to examine the mediating role of parenting attitudes in the relationship between parental technoference and parental burnout. A total of 474 parents, consisting of 407 mothers and 67 fathers, participated in the study. In the data collection process, the Demographic Information Form, Parental Burnout Assessment, Parental Attitude Scale, and the Technology Interference in Life Examples Scale were utilized. As a result of the Pearson Product-Moment Correlation Analysis conducted to determine the relationships among variables, a low-level positive and significant relationship was found between parental technoference and parental burnout. Additionally, a low-level negative and significant relationship was found between parental technoference and the democratic parenting attitude; a moderate-level positive and significant relationship was found with the authoritarian parenting attitude; and low-level positive and significant relationships were found with both the overprotective and permissive parenting attitudes. Alongside these results, an Independent Samples t-test was conducted to determine whether the levels of parental technoference significantly differed based on the variables of gender, marital status, and employment status. It was found that parental technoference did not significantly differ according to gender or marital status; however, it was found to be significantly higher in favor of working parents in terms of employment status. In order to determine whether the levels of parental technoference differed significantly based on variables such as the parent's age, educational level, number of children, child's age, most frequently used technological device, purpose of using technological devices, and duration of device usage, a One-Way Analysis of Variance (ANOVA) was performed. According to the results, parental technoference did not differ significantly based on the parent's age, number of children, child's age, or most frequently used device; however, it was observed that it differed significantly based on educational level, purpose of using technological devices, and duration of device usage. Furthermore, a bootstrapping analysis was conducted to examine the mediating role of parenting attitudes in the relationship between parental technoference and parental burnout. As a result of the analysis, it was determined that the democratic parenting attitude weakened this relationship, whereas the authoritarian and permissive parenting attitudes strengthened it. On the other hand, the overprotective parenting attitude was found not to have a significant mediating role.

Benzer Tezler

  1. Ebeveyn teknoferansı ölçeğinin geliştirilmesi

    Development of the parental technoference scale

    GÖKÇEN ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SERAP DEMİRİZ

  2. Teknoferansın aile ve çocuk ilişkisi çerçevesinde incelenmesi: Nitel bir araştırma

    Investigation of technoference in the framework of family and child relationship: A qualitative research

    ÜMMÜGÜLSÜM EKİNCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Bilim ve TeknolojiBahçeşehir Üniversitesi

    Aile Danışmanlığı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SEDA GÖKÇE TURAN

  3. Ebeveyn kaybı yaşayan ergenlerin benlik saygılarının incelenmesi (Güroymak Sevgi Evi örneği)

    Parental loss through adolescents ' self-esteem examination of (The House of Love Güroymak, for example)

    ERCAN ERİNÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EYLEM KILIÇ

  4. Öğrenmeye ilişkin sorunlar yaşayan ve yaşamayan ilköğretim öğrencilerinin ebeveyn kabul-red algılarının özkavramı üzerindeki etkisinde olumsuz otomatik düşüncelerin aracı rolünün değerlendirilmesi

    The mediating role of negative automatic thoughts in the effect of parental acceptance-rejection perceptions on self-concept among fifth- and sixth-grade children with learning problems and typical children

    BUKET YALÇIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    PsikolojiAnkara Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. HATİCE GÜLSEN ERDEN

  5. Ebeveyn tutumları ile okul öncesi dönem çocuklarının davranış problemleri arasındaki ilişkide çocukların empati ve sosyal beceri düzeylerinin rolü

    The role of empathy and social skill levels of preschool children in relation between parental attitudes and behavioral problems

    BETÜL ALKIŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimAdnan Menderes Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. YAŞAR KUZUCU