Ergonomik risklerin, kas-iskelet sistemi sorunlarına ve çalışma yaşam kalitesine etkisi: Sağlık sektörü örneği
The impact of ergonomic risks on musculoskeletal disorders and quality of working life: The case of the health sector
- Tez No: 942256
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ UFUK ACAR
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 118
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı, bir üniversite hastanesinde görev yapan laboratuvar çalışanlarının ergonomik risklerini belirlemek ve bu risklerin kas-iskelet sistemi sorunları aracılığıyla çalışma yaşam kalitesi üzerindeki etkilerini incelemektir. Gereç ve Yöntem: Bu araştırma tanımlayıcı tiptedir. Çalışma Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'ne bağlı 13 laboratuvar biriminde yürütüldü (Katılma oranı %90,9). Ergonomik risk değerlendirmesi sonucu elde edilen maruziyet skorları (boyun, bilek/el, omuz/kol, bel, stres ve iş temposu maruziyetleri) ve yapılan iş sınıflamasının (Hasta tedavi/bakımına yönelik işler, çoğunlukla masa başı işler, uzun süre ayakta durulan işler ve mekanik zorlanmaya dayalı işler), çalışma yaşam kalitesi üzerindeki doğrudan etkileri ile son 7 günde vücutta ağrılı bölge sayısı üzerinden dolaylı etkilerini değerlendirmek üzere bir araştırma modeli oluşturuldu. Bu çalışmada dört bölümden oluşan bir anket formu kullanılmıştır: Sosyodemografik özellikler formu, Hızlı maruziyet değerlendirme ölçeği, İskandinav kas-iskelet sistemi anketi ve Sağlık personeli çalışma yaşam kalitesi ölçeği. Bulgular: Katılımcıların %86'sı son 12 ay içinde ve %72'si son 7 gün içinde en az bir vücut bölgesinde ağrı yaşadığını belirtmiştir. En sık ağrı yaşanan vücut bölgelerinin ise bel, boyun ve sırt olduğu bulunmuştur. Katılımcıların %100'ünün boyun, %77'sinin stres, %37,3'ünün bilek/el, %31,3'ünün omuz/kol, %20,7'sinin bel ve %13,3'ünün iş temposu maruziyet seviyeleri yüksek/çok yüksek riskli olarak bulunmuştur. Omuz/kol, bel ve stres maruziyet skorları ile sıklıkla ayakta yürütülen işlerde ve mekanik zorlanmaya dayalı işlerde çalışmanın, çalışma yaşam kalitesi ölçek puanı üzerinde anlamlı negatif dolaylı etkiye sahip olduğu belirlenmiştir. Bel, stres ve iş temposu maruziyet skorları ile masa başı ve ayakta yapılan işlerin, çalışma yaşam kalitesi ölçek puanı üzerinde anlamlı negatif doğrudan etkiye sahip olduğu belirlenmiştir. Toplam etkiye bakıldığında ise; bel, stres ve iş temposu maruziyet skorları ile masa başı ve ayakta işlerin çalışma yaşam kalitesi üzerinde anlamlı negatif toplam etkiye sahip olduğu belirlenmiştir. Sonuçlar: Oluşturulan model ile elde edilen indirekt, direkt ve toplam etkinin, toplam varyansı açıklama düzeyleri sırasıyla [R²:0,29; p
Özet (Çeviri)
Aim: The aim of this study is to identify the ergonomic risks of laboratory workers employed at a university hospital and to examine the effects of these risks on the quality of working life through musculoskeletal disorders. Material and Method: This study is descriptive in nature. The study was conducted in 13 laboratory units affiliated with Harran University Faculty of Medicine Hospital (participation rate 90.9%). Exposure scores obtained as a result of ergonomic risk assessment (neck, wrist/hand, shoulder/arm, waist, stress and work pace exposures) and the job classification (patient treatment/care-related jobs, mostly desk-based jobs, jobs requiring prolonged standing, and jobs involving mechanical strain) were used to develop a research model to assess their direct effects on work life quality and their indirect effects based on the number of painful areas in the body over the past 7 days. A questionnaire form consisting of four sections was used in this study: Sociodemographic characteristics form, Rapid exposure assessment scale, Scandinavian musculoskeletal system questionnaire, and Healthcare personnel work life quality scale. Results: 86% of participants reported experiencing pain in at least one part of their body in the last 12 months, and 72% reported experiencing pain in at least one part of their body in the last 7 days. The most common areas of pain were found to be the lower back, neck and upper back. 100% of participants had high/very high risk levels of exposure to neck pain, 77% to stress, 37.3% to wrist/hand pain, 31.3% to shoulder/arm pain, 20.7% to lower back pain, and 13.3% to work pace. It was determined that shoulder/arm, lower back, and stress exposure scores, as well as frequently standing and mechanically demanding work, had a significant negative indirect effect on the work life quality scale score. It was determined that exposure scores for the lower back, stress, and work pace, as well as desk-based and standing jobs, have a significant negative direct effect on the work life quality scale score. When considering the total effect, it was determined that exposure scores for the lower back, stress, and work pace, as well as desk-based and standing jobs, have a significant negative total effect on work life quality. Conclusion: The levels of explanation of the total variance obtained from the indirect, direct and total effects of the model created were determined as [R²:0,29; p
Benzer Tezler
- Ofis çalışmalarında iş sağlığı ve güvenliği ve ofislerdeki ergonomik risklerin incelenmesi: Ankara Yenimahalle Belediyesi örneği
Occupational health and safety in office works and investigation of ergonomic risks in offices: Ankara Yenimahalle Municipality example
OĞUZ KILINÇÇEKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
11111Amasya Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALİH BERKAN AYDEMİR
- Fiziksel engelli kişilerde çalışma kapasiteleri ile ilgili ergonomik risk faktörlerinin yaşam kalitesine etkisi
The effect of functional capacity related ergonomic risk factors on quality of life of people with physical disability
BELİZ BELGEN
Doktora
Türkçe
2011
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonHacettepe ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE UYANIK
- Hızlı ofis zorlanma değerlendirmesi (Rapid Office Strain Assesment-ROSA) ölçeğinin Türkçe geçerlilik, güvenirliği ve yaşam kalitesi üzerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the validity, reliability and quality of life effects of the rapid office strain assesment (ROSA) scale in Turkish
ÖMER KALAYCI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Halk SağlığıSüleyman Demirel ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGÜR ÖNAL
- Büro çalışanlarının iş sağlığı ve güvenliği açısından ergonomi konusundaki bilgi düzeyi ve farkındalığının değerlendirilmesi
The awareness of office workers about ergonomics in terms of occupational health and safety
KUMRU İÇÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİzmir Ekonomi Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞERMİN TÜKEL
YRD. DOÇ. DR. OZAN ESMER
- Elle taşıma yapan işçilerde ergonomik farkındalık oluşturma ve kas iskelet sistemi rahatsızlıklarını önlemeye yönelik iki farklı eğitim yönteminin karşılaştırılması
Comparison of two different educational methods for creating ergonomic awareness and preventing musculoskeletal disorders in handling workers
AHMET CÜNEYT AKGÖL
Doktora
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiFizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEZİRE KÖSE