Diş hekimi – hasta iletişimini etkileyen unsurlar üzerine yorumsamacı bir yaklaşım
An interpretive approach to the factors affecting dentist-patient communication
- Tez No: 942694
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FARUK TEMEL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İletişim Bilimleri, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Sağlık İletişimi, Kişilerarası İletişim, Diş Hekimi-Hasta İlişkisi, Diş Hekimi İletişim Deneyimleri, Hasta Beklentisi, Health Communication, Interpersonal Communication, Dentist-Patient Relationship, Dentist Communication Experiences, Patient Expectations
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 251
Özet
Sağlık iletişimi alanında kişilerarası iletişim önemli bir problem sahası olarak ortaya çıkmaktadır. Sağlık iletişimini konu edinen kişilerarası iletişim odağındaki literatür çoğunlukla hekim-hasta ilişkilerine odaklanmaktadır. Alan yazında görece daha az konu edilen diş hekimleri ve hasta arasındaki iletişim problemleri araştırmanın temel konusunu oluşturmaktadır. Bu çerçevede araştırmada diş hekimleri ve hasta arasındaki iletişim sürecinin derinlemesine biçimde anlamlandırılması amaçlanmaktadır. Türkiye'de diş hekimleri hem kamu hem de özel sağlık kuruluşları-özel muayenehaneler vasıtası ile hizmet vermektedir. Bu çalışma, bir kamu kurumu olan Erciyes Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Hastaneleri'nde hizmet veren diş hekimleri ve aynı hastaneden hizmet alan/almak isteyen hastaların deneyimleri çerçevesinde yürütülmüştür. Bu bağlamda araştırmada içerik analizi ve odak grup görüşmesi tekniklerinden yararlanılmıştır. 571 adet yazılı hasta görüşü içerik analizi yöntemiyle incelenirken aktif olarak hasta kabul eden 18 araştırma görevlisi/diş hekimi ile odak grup görüşmesi gerçekleştirilmiştir. Böylece diş hekimi ile hasta iletişimini etkileyen unsurların hem diş hekimi hem de hasta tarafından nasıl algılandığı görünür kılınmaya çalışılmıştır. Nitel yaklaşımın karakteristik özelliklerini taşıyan araştırma, hastanın ve diş hekiminin deneyimlediği somut olguların betimlenerek yorumsamacı (hermenötik) fenomenoloji çerçevesinde tasarlanmıştır. Araştırma sonucunda diş hekimi ile hasta arasındaki iletişim süreci kendi iç dinamikleri (dil, statü, kişisel özellikler ) çerçevesinde sorunlar barındırsa da geleneksel-sosyal medya ve sağlık politika yapıcıları gibi dış faktörlerin olumsuz etkileri söz konusudur. Diğer taraftan çalışma kapsamında hasta tarafından otoriter bir yaklaşımı benimsediği savunulan diş hekiminin müzakereci bir iletişim modeline geçiş eğiliminde olduğu saptanmaktadır. Buna karşın hastalar pragmatik çerçevede bir iletişim anlayışını benimsemektedir.
Özet (Çeviri)
In the field of health communication, interpersonal communication has emerged as a significant area of concern, with discussions in the literature primarily focusing on physician-patient relationships. This study centers on communication issues between dentists and patients, a relatively less addressed topic in the literature. The research aims to gain an in-depth understanding of the communication process between dentists and patients. In Turkey, dentists provide services through both public and private health institutions, including private clinics. This study was conducted within the framework of experiences shared by dentists working at the Erciyes University Faculty of Dentistry Hospitals, a public institution, and by patients who receive or wish to receive services from this hospital. In this context, the research utilizes content analysis and focus group interview techniques. A total of 571 written patient reviews were examined using content analysis, and focus group interviews were conducted with 18 research assistants/dentists actively accepting patients. This approach aims to reveal how the factors affecting dentist-patient communication are perceived by both dentists and patients. Reflecting the characteristics of a qualitative approach, the study was designed within the framework of interpretive (hermeneutic) phenomenology, describing the tangible experiences of both patients and dentists.The results indicate that while the communication process between dentists and patients carries challenges within its own internal dynamics (language, status, personal characteristics), it is also negatively influenced by external factors such as traditional and social media, as well as healthcare policymakers. On the other hand, the study finds that dentists, previously perceived by patients as adopting an authoritarian approach, tend to shift toward a more negotiative communication model. In contrast, patients adopt a pragmatic approach to communication.
Benzer Tezler
- Hastalara önerilen dental tedavi seçeneklerinin kabulünde bilgisayar destekli görsel yazılımların etkilerinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effects of computer aided visual software on patients' treatment accaptance
GÜRSU HAKAN SAMANCI
Doktora
Türkçe
2011
Sağlık EğitimiAnkara ÜniversitesiProtetik Diş Tedavisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. KEMAL ÜNSAL
- Kamu ağız ve diş sağlığı merkezi ve hastanelerinde hekim–hasta iletişimi
Physician-patient dialogue in public oral and dental health centers and hospitals
MEDİNE ALBAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Sağlık Kurumları YönetimiBeykent Üniversitesiİşletme Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ SAYGILI
- Diş hekimine başvuran hastalarin dental anksiyetelerinin karma yöntemle i̇ncelenmesi
Mixed method examination of dental anxiety of patients consulting the dentist
HİLAL SÜRÜCÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Diş HekimliğiManisa Celal Bayar ÜniversitesiSağlık Hizmetleri İletişim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NİHAN DURGU
PROF. DR. EROL OZAN
- Türkiye'deki bir grup çocuk diş hekiminin sedasyon uygulamasına ilişkin görüş ve yaklaşımları
Options, approaches and practices related to sedation A group of pediatric denstist in Turkey
AYLER YILDIZ
Diş Hekimliği Uzmanlık
Türkçe
2018
Diş HekimliğiHacettepe ÜniversitesiDR. ÖĞR. ÜYESİ TÜLİN İLERİ KEÇELİ
- Bireylerin sağlık okuryazarlığının diş hekimi-hasta iletişimine etkilerinin değerlendirilmesi; gaziantep üniversitesi diş hekimliği fakültesi örneği
Evaluation of the effects of individuals' health literacy on dentist-patient communication; the example of gaziantep university faculty of dentistry
SEVİM ŞAMİOĞLU GÜNEŞ
Diş Hekimliği Uzmanlık
Türkçe
2025
Diş HekimliğiGaziantep ÜniversitesiPeriodontoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAMİLE ERCIYAS