Türk Anayasa hukukunda yargı bağımsızlığı
Judicial independence in Turkish Constitutional law
- Tez No: 943179
- Danışmanlar: PROF. DR. NURAN KOYUNCU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kamu Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Bireyin hukuki güvence altında olmasını temin eden hukuk devleti ilkesi, yalnızca yargının bağımsızlığı sağlandığında mümkün olabilir. Gerçekten de, hem kişiler arasındaki uyuşmazlıkları çözüme kavuşturan hem de devletin işlem ve eylemlerinin hukuka uygun olup olmadığını denetimini yapan unsur olarak yargı organının hiçbir kurum ve kişinin etkisinde kalmaksızın bağımsız ve adil kararlar alabilmesi yargı bağımsızlığı ilkesinin varlığı ve etkin bir biçimde kullanılması ile sağlanabilir. Bu bağlamda yargı bağımsızlığı, mahkemelerin, yasama ve yürütme erkleri ve medyanın etkisi, baskısı ve müdahalesi olmaksızın, kendi içerisinde dahi, serbestçe görev yapabilmesi anlamına gelir. Bu çalışmanın temel amacı, hukuk devleti ilkesinin vazgeçilmez unsurlarından biri olan yargı bağımsızlığının kapsamını ve taşıdığı unsurları ayrıntılı biçimde ortaya koymaktır. Bu çerçevede yargı bağımsızlığı, yalnızca hâkimin karar alma sürecinde herhangi bir baskı ya da yönlendirmeye maruz kalmaması anlamında dar bir çerçevede ele alınmamış; aynı zamanda yargının kurumsal yapısının, idari işleyişinin ve yargı mensuplarının mesleki güvencelerinin bu bağımsızlık üzerindeki belirleyici etkileri de incelenmiştir. Çalışmada, yargı bağımsızlığı ile sıkı bir ilişki içinde olan yargı tarafsızlığı kavramına da özel bir vurgu yapılmış, hâkim ve mahkemelerin yasama ve yürütme erkleriyle olan ilişkileri, görev ve yetki ayrılıkları ile yargı kararları üzerindeki olası siyasi veya idari etkiler detaylı bir biçimde ele alınmıştır. Ayrıca kamuoyunun, medya organlarının ve toplumsal baskı unsurlarının yargı kararları üzerindeki etkisi de çalışmanın inceleme alanına dâhil edilmiştir. Sonuç olarak bu çalışmada, yargı bağımsızlığının yalnızca hukuki bir ideal değil; aynı zamanda demokratik hukuk devletinin işleyişini doğrudan etkileyen, çok boyutlu ve dinamik bir kavram olduğu vurgulanmıştır.
Özet (Çeviri)
The principle of the rule of law, which ensures that the individual is under legal protection, can only be realized when judicial independence is guaranteed. Indeed, the judiciary, which both resolves disputes between individuals and supervises the legality of acts and actions of the state, can make independent and fair decisions only through the existence and effective implementation of the principle of judicial independence, free from the influence of any institution or individual. In this context, judicial independence means that courts can perform their duties freely—without interference, pressure, or influence from the legislative and executive powers or the media—even within their own internal structures. The main objective of this study is to thoroughly examine the scope and components of judicial independence, which is one of the indispensable elements of the rule of law. In this framework, judicial independence is not considered merely in the narrow sense of a judge making decisions free from pressure or direction; the study also investigates the decisive effects of the judiciary's institutional structure, administrative functioning, and the professional guarantees provided to judicial officers on the preservation of this independence. The study also places special emphasis on the concept of judicial impartiality, which is closely linked to judicial independence. It thoroughly addresses the relationships between judges and courts and the legislative and executive branches, the separation of powers and responsibilities, and the potential political or administrative influences on judicial decisions. Furthermore, the influence of public opinion, media organizations, and elements of social pressure on judicial decisions is also examined. As a result, this study emphasizes that judicial independence is not only a legal ideal but also a multidimensional and dynamic concept that directly affects the functioning of a democratic rule-of-law state.
Benzer Tezler
- Türk Anayasa Hukukunda yargı bağımsızlığı
Judical independence in Turkish Constitutional Law
BÜLENT YÜCEL
- Türk Anayasa Hukukunda yargı organına hakim temel ilkeler
Basic principles dominating judicial body in Turkish Constitutional Law
AHMET ÇAMOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
HukukDokuz Eylül ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SERDAR NARİN
- Parlamentonun müzakere işlevinin temel aracı: Genel görüşme
The main tool of Parliament's deliberation function: General debate
SİNEM ŞİRİN
Doktora
Türkçe
2023
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞULE ÖZSOY BOYUNSUZ
- Türk Hukukunda yargı mensuplarının disiplin sorumluluğu
Disciplinary responsibility of judiciary members in Turkish law
YUNUS ERASLAN
Doktora
Türkçe
2018
HukukSelçuk ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞEGÜL ÇOBAN ATİK
- Türk ceza muhakemesi hukukunda hâkimin yasaklılığı, reddi ve çekinmesi
Prohibition, recusal and abstention of the judge in Turkish criminal procedure law
MESUT AVŞAROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HukukÇankaya ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU ERTEM