Çocukluk çağı travmaları ile mutluluk korkusu arasındaki ilişkide psikolojik sağlamlık ve duygu düzenlemenin aracı rolleri
The mediating roles of psychological resilience and emotion regulation in the relationship between childhood trauma andfear of happiness
- Tez No: 943214
- Danışmanlar: PROF. DR. HASAN YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Çocukluk çağı travmaları, mutluluk korkusu, psikolojik sağlamlık, duygu düzenleme güçlüğü, Childhood traumas, fear of happiness, psychological resilience, emotion dysregulation
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
Bu araştırmada, çocukluk çağı travmalarının mutluluk korkusuyla ilişkisini incelemek ve bu ilişkide duygu düzenleme güçlükleri ile psikolojik sağlamlığın aracı rollerini test etmek amaçlanmıştır. Ayrıca, bu değişkenlerin sosyo-demografik faktörlere göre farklılaşıp farklılaşmadığı da araştırılmıştır. Araştırma, Türkiye'deki 422 yetişkin birey üzerinden yapılan çevrimiçi anketlerle gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların yaş ortalaması 30,09 olup, 315 kadın ve 107 erkek katılımcı yer almıştır. Çalışmada kullanılan ölçekler arasında Çocukluk Çağı Ruhsal Travmalar Ölçeği, Mutluluk Korkusu Ölçeği, Duygu Düzenleme Güçlüğü Ölçeği ve Kısa Psikolojik Sağlamlık/ Kendini Toparlama Gücü Ölçeği bulunmaktadır. Araştırmanın bulguları, erkek katılımcıların kadınlara kıyasla daha yüksek açıklığa yönelik duygu düzenleme güçlüğü yaşadıklarını ve daha yüksek psikolojik sağlamlık düzeylerine sahip olduklarını göstermektedir. Ayrıca, çocuklukta duygusal ve fiziksel ihmal travması yaşayan bireylerin daha düşük eğitim seviyesine sahip oldukları tespit edilmiştir. Düşük sosyoekonomik düzeydeki bireylerde çocukluk çağı travmaları ve duygu düzenleme güçlüğü daha yüksek, psikolojik sağlamlık ise daha düşüktür; sosyoekonomik durum ile mutluluk korkusu arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. İlişki durumu, katılımcıların psikolojik sağlamlık ve duygu düzenleme stratejilerinde farklılıklar yaratmıştır; evliler, bekarlarla kıyaslandığında daha yüksek psikolojik sağlamlığa ve daha iyi duygu düzenleme stratejilerine sahiptir. Ayrıca evli bireylerin çocuklukta daha az duygusal istismar yaşadıkları bulunmuştur. Ancak ilişki durumu ile mutluluk korkusu arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Anne-baba ilişkisinin olumsuz (boşanmış, birinin vefat durumu) olması, çocukluk çağı travmaları ve duygu düzenleme güçlüğü ile ilişkili bulunmuş; fakat mutluluk korkusu ve psikolojik sağlamlıkla anlamlı bir ilişki bulunmamaktadır. Çalışma durumuna göre analiz edildiğinde ise; çalışan bireylerin psikolojik sağlamlık düzeylerinin daha yüksek olduğu, öğrencilerin ise duygu düzenleme stratejilerinde daha fazla güçlük yaşadıkları ortaya çıkmıştır. Ancak çalışma durumuna göre mutluluk korkusu düzeyi ve çocukluk çağı travma deneyimine göre çalışma durumu arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Çocukluk çağı travmaları ile mutluluk korkusu arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuş, travma düzeyi arttıkça mutluluk korkusu da artmaktadır. Çocukluk çağı travmaları, özellikle duygusal ihmal, duygusal istismar ve toplam travma puanı, psikolojik sağlamlıkla zayıf ama anlamlı negatif ilişki göstermekte, yani travmalar arttıkça psikolojik sağlamlık azalmaktadır. Ayrıca, çocukluk çağı travmaları, duygu düzenleme güçlükleriyle pozitif yönde anlamlı bir ilişki göstererek, travmaların duygusal düzenlemeyi zorlaştırdığı ortaya konmuştur. Duygu düzenleme güçlüğü ile psikolojik sağlamlık arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuş; daha güçlü duygu düzenleme becerilerine sahip bireylerin psikolojik sağlamlık düzeyleri daha yüksek olmuştur. Mutluluk korkusu ve duygu düzenleme güçlüğü arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki saptanmış; duygu düzenlemede zorluk yaşayan bireylerde mutluluk korkusu daha yüksek bulunmuştur. Mutluluk korkusu ile psikolojik sağlamlık arasında ise negatif yönde anlamlı bir ilişki vardır; psikolojik sağlamlık arttıkça mutluluk korkusu azalır. Duygu düzenleme güçlüğü, çocukluk çağı travmaları ile mutluluk korkusu arasındaki ilişkide kısmi bir aracı rol üstlenirken, psikolojik sağlamlık bu ilişkide anlamlı bir aracı rol oynamamaktadır.
Özet (Çeviri)
In this study, it was aimed to examine the relationship between childhood traumas and fear of happiness and to test the mediating roles of emotion regulation difficulties and psychological resilience in this relationship. In addition, it was also investigated whether these variables differ according to socio-demographic factors. The study was conducted with online surveys on 422 adult individuals in Turkey. The average age of the participants was 30.09 years and 315 female and 107 male participants were included. The scales used in the study included the Childhood Trauma Questionnaire, the Fear of Happiness Scale, the Difficulties in Emotion Regulation Scale, and the Brief Resilience Scale. The findings of this study show that male participants had higher levels of clarity-oriented emotion dysregulation and higher levels of psychological resilience compared to female participants. In addition, individuals who experienced emotional and physical neglect trauma in childhood were found to have lower levels of education. Individuals with low socioeconomic status had higher levels of childhood trauma and emotion dysregulation and lower levels of psychological resilience; there was no significant relationship between socioeconomic status and fear of happiness. Relationship status created differences in participants' psychological resilience and emotion regulation strategies; married individuals had higher psychological resilience and better emotion regulation strategies compared to singles. It was also found that married individuals experienced less emotional abuse in childhood. However, no significant relationship was found between relationship status and fear of happiness. Having a negative parental relationship (divorced, death of one of the parents) was found to be associated with childhood traumas and difficulties in emotion regulation; however, there was no significant relationship with fear of happiness and psychological resilience. When analyzed according to employment status, it was found that working individuals had higher levels of psychological resilience, while students had more difficulties in emotion regulation strategies. However, no significant difference was found between employment status and the level of fear of happiness or the childhood trauma experience. A significant positive correlation was found between childhood traumas and fear of happiness; fear of happiness increased as the level of trauma increased. Childhood traumas, especially emotional neglect, emotional abuse and total trauma score, showed a weak but significant negative relationship with psychological resilience, that is, as traumas increase, psychological resilience decreases. In addition, childhood traumas showed a significant positive correlation with difficulties in emotion regulation, indicating that traumas make emotional regulation more difficult. A significant negative relationship was found between emotion regulation difficulties and psychological resilience; individuals with stronger emotion regulation skills had higher levels of psychological resilience. A significant positive relationship was found between fear of happiness and emotion dysregulation; fear of happiness was found to be higher in individuals who had difficulty in emotion regulation. There is a significant negative relationship between fear of happiness and psychological resilience; as psychological resilience increases, fear of happiness decreases. While emotion dysregulation plays a partial mediating role in the relationship between childhood traumas and fear of happiness, psychological resilience does not play a significant mediating role in this relationship.
Benzer Tezler
- Çocukluk çağı travmatik yaşantıların obsesif inançlar, mutluluk korkusu ve duygu düzenleme güçlüğü ile ilişkisinin incelenmesi
An investigation of the relationship of childhood traumatic experiences with obsessive beliefs, fear of happiness, and difficulty in emotion regulation
KÜBRA KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERMİN KESEBİR
- Bir tıp fakültesi öğrencilerinde çocukluk çağı travmaları, ego savunma mekanizmaları ve mutluluk düzeyleri
Chi̇ldhood traumas, ego defense mechanisms and happiness levels in students of a medical school
ÖMER ACAT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Halk SağlığıSelçuk ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEMAL MACİT HİSAR
- Çocukluk çağı travmaları ile öznel iyi oluş arasındaki ilişkide kişisel biriciklik algısının aracı rolü: Bir yapısal eşitlik modellemesi çalışması
The meditor effect of personal sense of uniqueness in relationship between childhood trauma and subjective well-being: An investigation of structural equation modelling
ABDULLAH KAHRAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER FARUK ŞİMŞEK
- Borderline kişilik özellikleri ile duygu ifadelerini tanıma becerisi arasındaki ilişkide çocukluk çağı travmaları ve olumsuz kişiler arası deneyimlerin rolü
Borderline personality traits and the ability to recognize emotional expressions: The role ofchildhood trauma and negative interpersonal experiences
AHMET HAMDİ İMAMOĞLU
Doktora
Türkçe
2025
PsikolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YILDIZ BİLGE
- Yüz ifadelerinden duygu tanıma ve çocukluk çağı travmaları ile ilişkisinin incelenmesi
Emotion recognition from faces and investigation of its relationship with childhood traumas
CEREN ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiHacettepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELİF BARIŞKIN