Hidropolitik ve enerji güvenliği açısından Hazar havzası
Caspian basin in terms of hydropolitics and energy security
- Tez No: 943428
- Danışmanlar: PROF. DR. GÖKŞEN ÇAPAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Enerji, Uluslararası İlişkiler, Energy, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Su Politikaları ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 78
Özet
Bu tez çalışması, Hazar Denizi'nin coğrafi konumu ve kaynaklarına dayanarak gerek bölgesinde gerekse çevre ülkelerde hidropolitik ve enerji güvenliği bakımından önemini vurgulamaktadır. Teknolojinin gelişmesi ile iletişim ve ulaştırma koşullarının ilerlemesi, enerji kaynaklarına olan ihtiyacın çeşitlenmesi ve artması, nüfus artışı gibi etkenler ile birey ve devletin ihtiyaçları da artmış olup 20. ve 21. yüzyılda dünyada yaşanan savaş ve siyasi gelişmeler de bu etkenler ile devletlerin güvenlik yaklaşımlarını değiştirmiştir. 1700'lü yıllardan itibaren İran ve Çarlık Rusya idaresinde olan Hazar Denizi, Sovyetler Birliği'nin dağılmasına kadar fazla gündeme gelmemiş ve seyrüsefer ile balıkçılık amaçlı düzenlemelere konu olmuştur. Sovyetler Birliği'nin eski üye devletleri olan Azerbaycan, Kazakistan ve Türkmenistan'ın Sovyetler'in dağılmasından sonra bağımsızlıklarını kazanması ile Hazar Denizi'nin statüsü ile ilgili tartışmalar da değişmiştir. Hazar'ın kaynaklarının kullanılması ve paylaşılması, bağımsızlıklarını geç kazanan ülkelerin sahip oldukları ve Hazar'dan paylaştırılacak kaynaklar ile dünya pazarında söz sahibi olması gibi konular ile bölgedeki enerji kaynaklarını ve Hazar Denizi'ni tekrar gündeme getirmiştir. Bölge ülkeleri ve kaynakların dünya pazarına ulaştırılması için birçok proje planlanmış ve hayata geçirilmiştir. Bu projelerden bir tanesi Trans-Hazar (Orta Koridor) projesi, Çin ile Avrupa'yı birleştiren ve tarihi İpek Yolu'nu canlandırmayı amaçlayan bir projedir. Hazar Denizi'nin lojistik, enerji, balıkçılık alanlarında zengin bir kaynak havzası olması, bu kaynakların kullanımı ve paylaşımına ek olarak korunması ve sürdürülebilir kılınması, hidropolitik açıdan incelenmeyi gerektiren konulardır. Çevresindeki gelişmekte olan kıyıdaş devletler için de önemli bir potansiyel fırsata sahip olan Hazar, aynı zamanda bölgesel siyasi dengeler ve ülkelerin öncelikli çıkarları söz konusu olduğunda güvenlik riski de taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis emphasizes the hydropolitical and energy importance of the Caspian Sea both in its region and in neighboring countries based on its geographical location and resources. With the development of technology and the advancement of communication and transportation conditions, diversification and increase in the need for energy resources, population growth, the needs of the individual and the state have also increased, and the wars and political developments in the world in the 20th and 21st centuries have changed the security approaches of the states. Caspian Sea, which has been under the rule of Iran and Tsarist Russia since the 1700s, did not come to the agenda much until the dissolution of the Soviet Union and was subject to regulations for navigation and fishing purposes. With the independence of Azerbaijan, Kazakhstan and Turkmenistan, after the dissolution of the Soviet Union, the discussions on the status of the Caspian Sea have also changed. Issues such as the utilization and sharing of the resources of the Caspian Sea and the ability of the countries that gained their independence later to have a stay in the world market with the resources they have and the resources to be shared from the Caspian Sea have brought the energy resources in the region. Projects have been planned and implemented for the transportation of regional countries and resources to the world market. One of them is the Trans-Caspian (Middle Corridor), which aims to revive the historic Silk Road, connecting China and Europe. The fact that the Caspian Sea is a rich resource basin in the fields of logistics, energy and fisheries, in addition to the utilization and sharing of these resources, its protection and sustainability are issues that require examination from a hydropolitical perspective. Caspian Sea has an important potential opportunity for the developing riparian states around it, also carries security risks when it comes to regional political balances and the prioritized interests of countries.
Benzer Tezler
- Doğu-Batı, Kuzey-Güneye karşı: Aras Havzası'nın jeopolitik analizi
East-West versus North-South: The geopolitical analysis of the Aras Basin
JİLA KHAKIKHOEI
- Orta Asya Cumhuriyetlerinde su güvenliği ve hidropolitik yaklaşımlar: Kırgızistan örneği
Water security of Central Asian Countries and different approaches to hydro-political issues: Kyrgyzstan
UPAGUL RAKHMANOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Uluslararası İlişkilerÇukurova ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİFE HATUN KILIÇBEYLİ
- Bioprospection of antagonistic yeasts for biocontrolling postharvest pathogenic fungi and physicochemical characterization of a yeast exopolysaccharide
Patojenik küflerin hasat sonrasi biyolojik kontrolünde antagonistik mayalarin biyoprospeksiyonu ve bir maya ekzopolisakkaritinin fizikokimyasal karakterizasyonu
SEBAHAT ÖZTEKİN
Doktora
İngilizce
2023
Gıda Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE FUNDA KARBANCIOĞLU GÜLER
- Recombinant production and characterization of chitinase enzyme from Pseudomonas mandelii KGI_MA19
Pseudomanas mandelii KGI_MA19 organızmasına ait kitinaz enziminin rekombinant üretimi ve karakterizasyonu
EMİNE TUĞÇE SARAÇ CEBECİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Biyoteknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMoleküler Biyoloji-Genetik ve Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVİN GÜL KARAGÜLER
- Biopolyester / natural polymer blends for biomedical applications
Biyomedikal uygulamalar için biyopoliester / doğal polimer harmanları
CANSU ÜLKER TURAN
Doktora
İngilizce
2022
Kimya Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATOŞ YÜKSEL GÜVENİLİR