Gösterişçi tüketim eğilimi olan bireylerin reklamlara yönelik tutumu
Attitudes of individuals with cospicuous consumption tendency towards advertisements
- Tez No: 943444
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEVLÜT SEDAT DÖNMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Reklamcılık, Advertising
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İletişim Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Günümüz tüketim toplumunda bireylerin satın alma davranışları yalnızca ihtiyaç temelli değil; aynı zamanda sosyal statü, prestij ve görünürlük gibi sembolik unsurlarla da şekillenmektedir. Bu bağlamda, gösterişçi tüketim, bireylerin sahip oldukları ürünler aracılığıyla kendilerini ifade etme ve toplumda farklılaşma çabalarının bir yansıması olarak değerlendirilmektedir. Gösterişçi tüketim eğilimi, bireylerin marka tercihlerinden yaşam tarzı seçimlerine kadar pek çok alanda belirleyici olmakta; özellikle reklamlara yönelik tutumları etkileyen önemli bir unsur hâline gelmektedir. Reklamlar ise yalnızca bilgilendirme aracı değil, aynı zamanda bireyin sosyal kimliğini pekiştiren ve tüketim davranışlarını yönlendiren güçlü iletişim araçlarıdır. Bu çalışma, gösterişçi tüketim eğiliminde bulunan bireylerin reklamlara yönelik tutumlarını incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma, nicel yöntem kullanılarak gerçekleştirilmiş; veriler, kolayda örnekleme yöntemiyle ulaşılan 303 katılımcıdan çevrim içi anket yoluyla toplanmıştır. Anket formu; demografik soruların yanı sıra, gösterişçi tüketim eğilimini ölçmeye yönelik“Conspicuous Consumption Orientation Scale”ve reklamlara yönelik tutumları değerlendiren“Consumer Criticism of Advertising”ölçeklerinden oluşmuştur. Verilerin analizinde SPSS 26.0 programı kullanılmış; tanımlayıcı istatistikler, korelasyon ve regresyon analizleri uygulanmıştır. Analiz bulguları, gösterişçi tüketim eğilimi ile reklamlara yönelik olumlu tutumlar arasında anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Bu sonuç, bireylerin reklamlarda yer alan sosyal imaj ve statü vurgularına duyarlılığını ve reklamların sembolik anlamlarını benimsediğini göstermektedir. Ayrıca, gelir düzeyi ve yaş gibi demografik değişkenlerin bu ilişki üzerinde anlamlı etkiler yarattığı gözlemlenmiştir. Bu bağlamda, çalışma hem tüketici davranışlarına yönelik literatüre katkı sağlamakta hem de pazarlama iletişimi stratejileri açısından gösterişçi tüketim eğilimi yüksek bireyleri hedef alacak reklam uygulamalarına yönelik çıkarımlarda bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
In today's consumer society, individuals' purchasing behaviors are shaped not only by basic needs but also by symbolic factors such as social status, prestige, and visibility. In this context, conspicuous consumption is considered a reflection of individuals' efforts to express themselves and differentiate from others through the products they own. Conspicuous consumption orientation plays a decisive role in various areas ranging from brand preferences to lifestyle choices and is particularly influential in shaping attitudes toward advertising. Advertising, in turn, is not merely an informational tool but also a powerful medium that reinforces social identity and directs consumption behavior. This study aims to examine the attitudes of individuals with a tendency toward conspicuous consumption toward advertising. The research was conducted using a quantitative method, and data were collected through an online survey from 303 participants selected via convenience sampling. The questionnaire consisted of demographic questions, the“Conspicuous Consumption Orientation Scale”to measure the level of conspicuous consumption, and the“Consumer Criticism of Advertising”scale to assess attitudes toward advertising. The data were analyzed using SPSS 26.0 software through descriptive statistics, correlation, and regression analyses. The findings revealed a statistically significant and positive relationship between conspicuous consumption orientation and favorable attitudes toward advertising. This result indicates that individuals are sensitive to the social image and status messages presented in advertisements and tend to adopt the symbolic meanings conveyed through advertising. Furthermore, demographic variables such as income level and age were found to significantly influence this relationship. In this regard, the study contributes to the consumer behavior literature and provides insights for developing advertising strategies targeting consumers with high levels of conspicuous consumption orientation.
Benzer Tezler
- Dergi reklamlarında sosyal statü göstergesi olarak markaların sunumu
Brand presentation on magazine advertising as an indicator of social status
ZEYNEP LEMBET
- Kırgızistan'da reklamcılıkla ilgili yapılan akademik çalışmalar üzerine bir araştırma
Кыргызстандагы реклама тармагына байланыштуу жүргүзүлгөн академиялык эмгектер боюнча изилдөө
NURPERİ BAKAZOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ASLI YURDİGÜL
- Tatil hizmetlerinde kişilerarası etkileşimin gösterişçi tüketim davranışı üzerindeki etkisi ve gelişmeleri kaçırma korkusunun rolü
The effect of interpersonal interaction on the conspicuous consumption behavior in vacation services and the role of the fear of missing the developments
TUĞÇE YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TurizmKocaeli ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLSEN BİLGİLİ
- Tüketim değerlerinin gösterişçi tüketim eğilimi üzerindeki etkileri: Hatay örneği
The effects of consumption values on conspicuous consumption orientation: A case of Hatay
ÇİLEM EDA HALLUMOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
İşletmeHatay Mustafa Kemal Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜLİN URAL
- Gelişmekte olan ülkelerde gösterişçi tüketim: Türkiye ile ilgili bir araştırma (Muğla örneği)
Conspicuous consumption in developing countries: A case study in Turkey (Muğla case)
GÜLAY HIZ