6 Şubat 2023 depremlerini yaşamış bireylerde travma sonrası büyüme ve algılanan sosyal destek arasındaki ilişkide psikolojik sağlamlığın aracı rolü: Hatay örneklemi
The mediating role of psychological resilience in the relationship between post-traumatic growth and perceived social support among individuals who experienced the February 6, 2023 earthquakes: The case of Hatay
- Tez No: 943579
- Danışmanlar: PROF. DR. AZİZE NİLGÜN CANEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
Bu araştırmanın amacı, 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen depremleri Hatay ilinde yaşamış bireylerde travma sonrası büyüme ile algılanan sosyal destek arasındaki ilişkide psikolojik sağlamlığın aracı rolünü incelemektir. Çalışmada nicel araştırma yöntemi kullanılmış ve ilişkisel tarama modeli benimsenmiştir. Araştırmanın örneklemini, 6 Şubat 2023 depremlerini Hatay ilinde yaşamış 501 yetişkin birey oluşturmaktadır. Veriler, Travma Sonrası Büyüme Envanteri, Yetişkin Psikolojik Sağlamlık Ölçeği ve Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin analizinde SPSS 26.0 programı kullanılmış, değişkenler arasındaki ilişkileri test etmek amacıyla Pearson Korelasyon Analizi ve aracılık etkisini değerlendirmek için Hayes'in PROCESS Makro Model 4 aracılığıyla Aracılık analizi uygulanmıştır. Araştırma sonuçları, bireylerin algıladıkları sosyal destek düzeyi ile psikolojik sağlamlıklarının, travmatik yaşantılar sonrasında yaşanan olumlu değişim süreçlerini anlamlı biçimde desteklediğini ortaya koymuştur. Sosyal destek ağlarının güçlülüğü ve bireysel psikolojik dayanıklılık becerileri, bireylerin travmanın yıkıcı etkilerini aşarak kişisel gelişim ve yaşam doyumlarında artış sağlamalarına önemli katkılar sunmaktadır. Bu doğrultuda, depremler gibi kitlesel travmatik yaşantılara maruz kalan bireyler için, psikolojik sağlamlık becerilerini geliştirmeye yönelik yapılandırılmış psikoeğitim programlarının, bireysel ve toplumsal düzeyde koruyucu ve güçlendirici etkiler yaratacağı düşünülmektedir. Ayrıca, bireylerin algılanan sosyal destek düzeylerini artıracak, aile, arkadaş ve toplumsal destek mekanizmalarını güçlendirecek müdahale programlarının planlanması ve uygulanması önerilmektedir. Bu tür destekleyici uygulamaların, travma sonrası büyüme süreçlerini daha da pekiştirerek bireylerin yaşam kalitesini artırabileceği öngörülmektedir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the mediating role of psychological resilience in the relationship between post-traumatic growth and perceived social support among individuals who experienced the February 6, 2023 earthquakes in Hatay. A quantitative research method and a correlational survey model were adopted in the study. The sample of the research consisted of 501 adult individuals who experienced the February 6, 2023 earthquakes in Hatay province. Data were collected using the Post-Traumatic Growth Inventory, the Adult Resilience Scale, and the Multidimensional Scale of Perceived Social Support. For data analysis, SPSS 26.0 software was utilized. Pearson Correlation Analysis was conducted to test the relationships between variables, and mediation analysis was performed using Hayes' PROCESS Macro Model 4. The results of the study revealed that individuals' levels of perceived social support and psychological resilience significantly supported positive changes following traumatic experiences. The strength of social support networks and the development of individual resilience skills contributed significantly to overcoming the destructive effects of trauma and enhancing personal growth and life satisfaction. In this context, it is considered that structured psycho-educational programs aimed at strengthening psychological resilience among individuals exposed to mass traumatic events, such as earthquakes, would have protective and empowering effects both individually and socially. Additionally, it is recommended to plan and implement intervention programs that strengthen family, peer, and community support mechanisms to enhance perceived social support. Such supportive practices are anticipated to further reinforce post-traumatic growth processes and improve individuals' overall quality of life.
Benzer Tezler
- Deprem sonrası travma düzeyi ve travma sonrası büyüme arasındaki ilişkide ontolojik iyi oluş ve varoluşsal anlamın aracılık rolünün incelenmesi
Examining the mediation role of ontological well-being and existential meaning in the relationship between post-earthquake trauma level and post-traumatic growth
ELİF AYŞENUR TAŞOĞLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Psikolojiİstanbul Rumeli ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERCAN KOCAYÖRÜK
- Deprem travmasında kayıp ve yas ile psikososyal destek, psikolojik güç ve travma sonrası büyüme arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between psychosocial support, psychological strength, and post-traumatic growth on loss and grief of earthquake trauma
BÜŞRA ALAGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Psikolojiİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ GÜVEN KILIÇOĞLU
- Deprem sonrası dini başa çıkma (2023 Kahramanmaraş depremi Adana ili örneği)
Coping with religion after the eartquake: An analysis from the perspektive of the psychology of religion (2023 Kahramanmaras earthquake Adana province case)
TUĞBA GÜNERİGÖK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM ŞAHİN
- 6 Şubat depremlerini yaşamış bireylerin travma düzeyi, varoluşsal kaygı ve mekâna bağlanma ile ilişkisinin incelenmesi
Examination of the relationship between the trauma level, existential anxiety and place attachment of individuals who experienced The February 6 earthquakes
SADIK AHMET BÖLÜKBAŞI
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiYakın Doğu ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BİNGÜL HARMANCI
- 2023 Kahramanmaraş depremlerini yaşayanlar arasında travma sonrası stres bozukluğu ve depresif bozukluk yaygınlığının araştırılması
Investigating the prevalence of post-traumatic stress disorder and depressive disorder among the survivors of the 2023 Kahramanmaraş earthquakes
MÜBERRA GÖKHAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Psikiyatriİnönü ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ÜNAL