Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi üzerine dil ihtiyaç analizi
Language needs analysis on teaching Turkish as a foreign language
- Tez No: 943685
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ELİF EMİNE BALTA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Düzce Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 147
Özet
Yabancılara Türkçe öğretimi üzerine yapılan bu çalışma, üniversitelerin bünyesinde bulunan Türkçe dil eğitim uygulama ve araştırma merkezlerinde (TÖMER) öğrenim gören farklı ulus ve kültürlere mensup öğrencilerin Türkçe öğrenme ihtiyaçlarını belirlemeyi ve tespit edilen bu ihtiyaçlara yönelik öneriler sunmayı amaçlamaktadır. İstanbul, Sakarya ve Düzce illerinde yer alan dört farklı üniversiteden TÖMER'de eğitim gören toplam 505 öğrenciye ulaşılmıştır. Araştırmada, ihtiyaç analizi için karma yöntem uygulanmış; Türkçe Dil İhtiyaçları Ölçeği ve yarı yapılandırılmış görüşme formu ile veri toplanmıştır. Verilerin analizleri Türkçe dil öğreniminde dil öğrenme amaçları Ticaret Yapma, Eğitim ve İş Olanakları, Bireysel İlgi ve İhtiyaçlar ve Sınıf İçi İletişim boyutlarında incelenmiş; demografik yapıya göre boyutların değişkenliği araştırılmıştır. Cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir fark gözlemlenmemiştir; ancak devam edilen Türkçe kur ve Türkçe öğrenme süresi değişkenlerine göre özellikle A1-A2 düzeyindeki öğrencilerin daha yüksek ihtiyaçlara sahip olduğu saptanmıştır. Görüşme formundan elde edilen analizler sonucunda öğrencilerin Türkçe öğrenme amaçlarının; eğitim, mesleki hedefler, günlük yaşam, kalıcı yaşam planları ve bireysel ilgi gibi temalar etrafında şekillendiği belirlenmiştir. Ayrıca derste kullanılan etkinliklerin yeterliliğine ilişkin görüşler, olumlu, olumsuz ve koşullu olumlu biçiminde sınıflandırılmış; öğretmen desteği, materyal çeşitliliği ve seviye uyumu gibi unsurlar ön plana çıkmıştır. Sözlü etkinliklere yönelik değerlendirmelerde ise sözlü iletişim becerilerini geliştirme, anlamayı kolaylaştırma ve pratik yapma fırsatı gibi kazanımlar öne çıkarken; akademik dil yetersizliği, içerik uyumsuzluğu ve kaygı gibi sınırlayıcı faktörler de tespit edilmiştir Bununla birlikte öğrencilerin derste teknolojik, görsel-işitsel ve etkileşimli materyallere önem verdikleri görülmüştür. Öğretmen tutumlarının değerlendirilmesinde iletişime açık, motive edici ve öğrenci merkezli bir yaklaşım beklentisinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın sonuçları, Türkçe öğretiminde kullanılan mevcut materyal ve yöntemlerin öğrencilerin ihtiyaçlarını karşılamada yetersiz olduğunu göstermiştir. Araştırmada elde edilen sonuçlar TÖMER'lerde eğitim alan öğrencilerin dil ihtiyaçlarını ortaya koymuştur. Dil öğretiminde öğrenci merkezli yaklaşımların benimsenmesi, materyallerin çeşitlendirilmesi, teknoloji entegrasyonunun güçlendirilmesi ve öğretmenlerin pedagojik olarak desteklenmesi önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study on teaching Turkish as a foreign language aims to identify the Turkish language learning needs of students from diverse national and cultural backgrounds who are studying at Turkish Language Education, Practice and Research Centers (TÖMER) affiliated with universities. A total of 505 students enrolled in TÖMER centers at four different universities located in Istanbul, Sakarya and Düzce were included in the study. A mixed-methods approach was employed for the needs analysis, and data were collected using the Turkish Language Needs Scale and a semi-structured interview form. The data were analyzed in terms of the following dimensions: Purposes of Language Learning in Turkish, Trade, Educational and Career Opportunities, Individual Interests and Needs, and In-Class Communication. In addition, the variation in needs across demographic variables was examined. No statistically significant difference was found with regard to gender; however, students at the A1–A2 level were found to have higher needs compared to those at more advanced levels in terms of both language level and duration of learning. The qualitative data analysis revealed that students' purposes for learning Turkish revolve around themes such as education, career goals, daily life, permanent residence plans, and personal interests. Views on the adequacy of classroom activities were categorized as positive, negative, and conditionally positive; key elements highlighted by students included teacher support, material diversity, and content-level alignment. Evaluations regarding oral activities emphasized benefits such as improving oral communication skills, facilitating comprehension, and providing practice opportunities, while some limitations were noted, including inadequate academic language, content-level mismatches, and anxiety. Furthermore, students expressed a strong preference for technological, audiovisual, and interactive materials in the classroom. In terms of teacher attitudes, students reported high expectations for communicative, motivating, and student-centered approaches. The findings of the study indicate that the current materials and methods used in teaching Turkish may fall short in meeting students' diverse learning needs. Based on the results, it is recommended that language instruction in TÖMER centers adopt more student-centered approaches, diversify instructional materials, strengthen technology integration, and provide pedagogical support to instructors.
Benzer Tezler
- Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde şiir metinlerinden yararlanma
Teaching Turkish as a foreign language making use of poetry texts
SEDA ARTUÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER ÖZKAN
- Yabancılar için Türkçe ders kitaplarındaki kültürel unsurların incelenmesi: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi yabancılar için Türkçe öğretim seti örneği
Examination of cultural elements in turkish textbooks for foreigners: Van Yüzüncü Yıl University sample of Turkish teaching set for foreigners
HİLAL YAZICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKÇEN GÖÇEN ÖZDEMİREL
- Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde dil ihtiyaçlarının belirlenmesi: Suriye güvenli bölge örneği
Determination of language needs on Turkish language education as foreign language: Example of Syria safe zone
ÖMER YİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET ZEKİ GÜVEN
- Hayat boyu Türkçe 1-2-3 seviye ders kitapları okuma etkinliklerinin Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi Programı A1 düzeyi okuma kazanımlarına uygunluğu ve Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen çocuklara yönelik okuma etkinlik örnekleri
Suitability of lifelong Turkish level 1-2-3 textbooks reading activities to Teaching Turkish as a Foreign Language Program A1 level reading outcomes and examples of reading activities for children learning Turkish as a foreign language
CİHAN ÖNDER GÜNAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LOKMAN TANRIKULU
- Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde güdüleme stratejilerine yönelik önem algıları ölçeğinin geliştirilmesi
Development of the scale of perception of the motivational strategies in teaching Turkish as a foreign language
HÜSEYİN YÜCEL
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiTürkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DERYA ÇOBANOĞLU AKTAN