Çocuk edebiyatında susma estetiği: Mavisel Yener örneği
The aesthetics of silence in childiren's literature: Mavisel Yener example
- Tez No: 943684
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YAHYA AYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Düzce Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 146
Özet
Anlatı sanatında yazarın söyledikleri kadar ifade etmedikleri de önemlidir. Susma estetiği, hem kurgu ögelerinin inşasında bilinen ve bilinmeyenler arasındaki hassas dengeyi ayarlamak hem de anlatı üzerinde söz ekonomisi yaratmak için kullanılır. Tekrardan ve yersiz açıklamalardan kaçınarak meseleyi az sözle anlatmak, susmanın gereğidir. Susku, hikâyeyi açıklama katmadan anlatabilmeyi sağlar. Metnin ufkunda doğacak muhtemel anlamlar, yazarın sessizliğine bağlıdır. Susmanın oluşturduğu müphemiyet sayesinde hem metnin iletisi satır aralarına işlenir hem de anlatının canlılığı korunmuş olur. Bu çalışmanın amacı, susma estetiğinin çocuk edebiyatındaki işlevlerini tespit etmektir. Bunun için Mavisel Yener'e ait, yazınsal niteliği susma bağlamında irdelenmeye uygun olan Dolunay Dedektifleri-1/ İz Peşinde, Dolunay Dedektifleri-2/ Dehşet Mektuplar, Piri Reis ve Göbeklitepe'deki Sır ve Mustafa Kemal'in Kayıp Seslerinin İzinde adlı eserler örneklem olarak seçilmiştir. Nitel bir çalışma olan bu araştırmada fenomenolojik desen kullanılmıştır. Eserler, kurgu unsurları bakımından susma estetiği ekseninde incelenmiştir. Metinde susmayı mümkün kılan yöntemler örneklendirilmiştir. Anlatının indirgenmesinde metinler arasılık, anlatıcı tercihi, bakış açısı gibi unsurların etkili olduğu tespit edilmiştir. Edebiyatta susmanın kurmacadaki düğümlerin çözümünü erteleyerek anlatıcının merakını canlı tutmak, okuyucunun kendi deneyimlerinden hareketle metindeki olayların gelişimine dair tahminlerde bulunmasına olanak sağlamak, kurguda boşluk sağlayarak yaratıcı düşüncenin önünü açmak gibi işlevleri bulunduğu saptanmıştır. Susma estetiğinin iletiyi örtük şekilde sunma, az sözle etkili anlatım sağlama, zihinsel becerileri faal kılma ve metaforik düşünmeye teşvik etme nitelikleri bakımından çocuğa okuma zevki ve bilinci aşılamak, milli manevi değerleri benimsetmek, empati kurmayı öğretmek, eleştirel düşünme becerisi kazandırmak gibi hedefleri olan çocuk edebiyatını desteklediği sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
In narrative art, what the author leaves unsaid is as important as what they express. The aesthetics of silence is employed both to establish the delicate balance between the known and unknown in the construction of narrative elements and to create economy of language within the narrative. Avoiding repetition and unnecessary explanations, expressing the matter with few words, is the requirement of silence. Silence enables the story to be told without added commentary. The potential meanings that will emerge on the horizon of the text depend on the author's silence. Thanks to the ambiguity created by silence, both the message of the text is woven between the lines and the vitality of the narrative is preserved. The purpose of this study is to identify the functions of the aesthetics of silence in children's literature. For this purpose, Mavisel Yener's works, which are suitable for examining the literary quality in the context of silence, namely Dolunay Dedektifleri-1/ İz Peşinde, Dolunay Dedektifleri -2/ Dehşet Mektuplar, Piri Reis ve Göbeklitepe'deki Sır and Mustafa Kemal'in Kayıp Seslerinin İzinde have been selected as samples. In this qualitative study, a phenomenological design has been used. The works have been examined in terms of narrative elements in the context of the aesthetics of silence. The methods that make silence possible in the text have been exemplified. It has been determined that elements such as intertextuality, narrator preference, and point of view are effective in the reduction of the narrative. It has been found that silence in literature has functions such as postponing the resolution of the knots in the fiction by keeping the narrator's curiosity alive, allowing the reader to make predictions about the development of the events in the text by moving from their own experiences, and creating space in the fiction by opening the way for creative thinking. It has been concluded that the aesthetics of silence supports children's literature, which has goals such as instilling reading pleasure and awareness in the child, teaching national and moral values, teaching empathy, and instilling critical thinking skills, in terms of its qualities of presenting the message implicitly, providing effective expression with few words, activating mental skills, and encouraging metaphorical thinking.
Benzer Tezler
- Bilgin Adalı'nın hikâye ve romanlarında yer alan eğitsel iletiler
The educational messages of Bilgin Adali's stories and novels
BERNA GÜLGÖNÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıDokuz Eylül ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖMER İNCE
- Necati Tosuner'in romanlarında yapı ve tema
Structure and theme in Necati Tosuner's novels
HÜSAMETTİN ZEREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıPamukkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUNUS BALCI
- Aydın yöresi halk kültürünün incelenmesi
Başlık çevirisi yok
K. ZÜMRÜT HASBEK ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Halk Bilimi (Folklor)İstanbul Teknik ÜniversitesiTürk Halk Oyunları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. FİKRET DEĞERLİ
- Çocuk edebiyatında okuma kültürü ve kütüphane algısı: Daniel Kirk'ün Kütüphane Faresi serisi örneği
Reading culture and library perception in children's literature: The Example of Daniel Kirk's Library Mouse series
ÖZGE ÜLKÜ FAKIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Bilgi ve Belge YönetimiMarmara ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHLİKA KARAGÖZOĞLU ASLIYÜKSEK
- Türk çocuk edebiyatında doğa-çocuk ilişkisi
Nature-child relationship in Turkish children's literature
SÜMEYYE YAĞMUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TALAT AYTAN