Kültürel iktidar tartışmaları çerçevesinde Türkiye'de muhafazakâr kültür ve sanat yayıncılığının gelişimi
The development of conservative literary and cultural magazine in Turkey within the framework of cultural power discussion
- Tez No: 944804
- Danışmanlar: PROF. DR. BELKIS ULUSOY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Gazetecilik, Siyasal Bilimler, Journalism, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Muhafazakarlık, Kültürel İktidar, Cins, Lacivert, Diriliş, Mavera, Conservatism, Cultural Power, Cins, Lacivert, Diriliş, Mavera
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 223
Özet
Kültürel alandaki karşıtlıklar Tanzimat Dönemi ile başlamış ve Cumhuriyet ile birlikte yüksek bir seviyeye ulaşmıştır. Yeni cumhuriyetle birlikte yüzünü Batıya dönmüş bir kültürel alan ortaya çıkmıştır fakat tepeden inme olarak değerlendirilen reformlar belirli kesimlerce kabul görmemiştir. Cumhuriyet'in hemen her döneminde tartışılan bir konu olan kültür sahası farklı ideolojilere sahip kitleler tarafından zapt edilmesi gereken bir mevzi olarak görülmüştür. AK Parti ile birlikte kamusal ve kültürel yaşamda önemli bir yer tutmaya başlayan muhafazakâr cenah, uzun siyasi iktidara rağmen kültürel alanda istenilen seviyeye gelememiş ve bunun kabulü direkt olan Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından dile getirilmiştir. Kültürün bir iktidar alanı olarak addedilmesiyle birlikte bu konu sıklıkla tartışılır hale gelmiştir. Bu çalışmada kültürel iktidar tartışmalarının yaşandığı dönemin muhafazakâr dergileri Lacivert ve Cins dergileri içerik yönünden incelenmiştir. Siyasi iktidara rağmen kültürel iktidar olunamamasının nedenini anlayabilmek adına geçmiş dönemin muhafazakâr dergileri Diriliş ve Mavera dergileri incelenmiş ve bir mukayese imkânı bulunmuştur. Betimsel analiz yöntemi ile incelenen muhafazakâr dergilerin farklı siyasal koşullarda neyi benzer ve neyi birbirlerinden farklı biçimlerde yaptığı görülmüştür. Yapılan analiz neticesinde Lacivert ve Cins dergilerinin teknik yönden çağın şartları gereği daha gelişmiş olduğu, içerik açısından daha geniş bir yelpaze sunduğu ve siyasal koşullar ile daha uyumlu olduğu görülmüştür. Her iki dergi de hükümetin kurmak istediği kültürel hegemonyaya katkı sağlayan yayın organları olarak öne çıkmış ve nasıl bir kültürel iktidar inşa edilmek istendiğini göstermiştir. Diriliş ve Mavera dergileri ise daha kısıtlı imkânlarla yayıncılık faaliyeti yürütmüş olsa da siyasi koşulları gözetmeden, entelektüel niteliği daha yüksek ve kendi sözünü söyleyen dergiler olarak dikkat çekmiştir. Bugünün dergilerinde yer alan içerikler kültürel iktidarı siyasi iktidarla birlikte gözetmiş ve Antonio Gramsci ile Pierre Bourdieu'nun kavramlarını hatırlatmıştır. Önceki dönemin muhafazakâr dergileri ise bağımsız entelektüel niteliğiyle okurunun karşısına çıkarak kendi kültürel iktidarının mücadelesini vermiştir.
Özet (Çeviri)
Contrasts in the cultural sphere began during the Tanzimat Period and reached a high level with the Republic. With the new Republic, a cultural sphere oriented toward the West emerged; however, reforms considered top-down were not accepted by certain segments of society. The cultural field, a topic debated in almost every era of the Republic, has been seen by masses with different ideologies as a position to be seized. With the AKP, the conservative segment, which began to hold a significant place in public and cultural life, could not reach the desired level in the cultural field despite long political rule, and this shortcoming was directly acknowledged by President Erdoğan himself. With the conception of culture as a domain of power, this issue has become a frequent subject of debate. In this study, the conservative magazines Lacivert and Cins, which were published during the period of discussions around cultural power, are examined in terms of content. In order to understand why cultural power could not be achieved despite political dominance, earlier conservative magazines Diriliş and Mavera were also examined, providing a basis for comparison. Through descriptive analysis, it was observed what these conservative magazines did similarly or differently under different political conditions. As a result of the analysis, it was seen that Lacivert and Cins were technically more advanced due to the conditions of the time, offered a broader range of content, and were more in harmony with political conditions. Both magazines have emerged as publications that contribute to the cultural hegemony the government seeks to establish and reveal the nature of the cultural power it aims to construct. Although Diriliş and Mavera carried out publishing activities with more limited means, they stood out as magazines with higher intellectual quality that voiced their own perspectives, regardless of political conditions. The content featured in today's magazines has considered cultural power alongside political power and has evoked the concepts of Antonio Gramsci and Pierre Bourdieu. The earlier conservative magazines, on the other hand, presented themselves to readers with an independent intellectual character and fought for their own cultural authority.
Benzer Tezler
- Türk basın tarihinde bir siyasi mizah gazetesi: Ali Dayı (1948-1962)
A political humor newspaper in Turkish press history: Ali Dayı (1948-1962)
HATİCE SEVİNÇ ÇAM
Doktora
Türkçe
2025
Türk İnkılap TarihiAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEDEF BULUT
- Liberal Milliyetçilik, Anayasal Yurtseverlik ve İslamcılık açısından Türkiye'de milli eğitim (2002-2022)
In terms of Liberal Nationalism, Constitutional Patriotism and Islamism education in Turkey (2002-2022)
MEHMET ŞİRİN FİLİZ
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitimin Kültürel Temelleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN ÜNDER
- Cumhuriyet Türkiye'sinde laiklik tartışmaları çerçevesinde belirlenen modernist ve postmodernist temalar: Kemalist ideoloji ve radikal İslamcı ideoloji üzerinde bir inceleme
Modernist and postmodernist themes determined under the frame of secularism debates in the republic's Turkey: A Research on the Kemalist ideology and radical Islamic ideology
OYA YAĞCI
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Siyasal BilimlerGazi ÜniversitesiSiyaset ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEVENT KÖKER
- Türkiye'de politik aktörlerin Suriyeli sığınmacılara yönelik ulusal basında yer alan söylemlerinin analizi
Analysis of discourses of political actors in Turkey regarding Syrian refugees in the national press
FERİT TUNÇ
Doktora
Türkçe
2022
Gazetecilikİstanbul Ticaret ÜniversitesiMedya Ve İletişim Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FÜSUN ALVER