Performans sporcusu kadınların toplumsal cinsiyete dayalı ayrımcılık deneyimleri ve sosyal hizmet gereksinimleri
Gender-based discrimination experiences and social work needs of female performance athletes
- Tez No: 945396
- Danışmanlar: PROF. DR. YASEMİN ÖZKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyal Hizmet, Spor, Social Work, Sports
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmetler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 357
Özet
Türkiye'de kadın sporcuların toplumsal cinsiyete dayalı ayrımcılık deneyimleriyle bağlantılı sosyal hizmet gereksinimlerinin henüz yeterince analiz edilmemiş ve tanımlanmamış olmasından kaynaklanan bilgi eksikliği sorunundan hareketle bu araştırmayı, kadın sporcuların toplumsal cinsiyete dayalı ayrımcılık deneyimlerini keşfederek bu deneyimlerle bağlantılı sosyal hizmet gereksinimlerinin neler olduğunu ortaya koymak amacıyla gerçekleştirdim. Kadın sporcuların spor yaşamlarına, spor dünyasında maruz bırakıldıkları toplumsal cinsiyete dayalı ayrımcı hallerin boyutlarına, ayrımcılık deneyiminin onlarda bıraktığı izlere ve bu deneyimlerle bağlantılı sosyal hizmet gereksinimlerinin neler olduğuna ışık tutmaya çalıştım. Bu doğrultuda, yorumsamacı paradigmaya dayalı nitel araştırma yöntemini ve yorumlayıcı fenomenolojik analiz desenini kullandım. Amaca yönelik örnekleme yöntemi kullanarak belirlediğim araştırmanın özneleri, Türkiye'de federasyonlara bağlı ve lisanslı olan ve performans sporunda faal olarak spor yaşamına devam eden, 18 yaş ve üzerinde 28 kadın sporcudan oluştu. Bu öznelerle yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler gerçekleştirdim. Veri oluşturma aracı olarak kişisel bilgi formu ve alan yazın taramaları sonucunda oluşturduğum yarı yapılandırılmış görüşme formunu kullandım. Görüşmelerden hareketle öznelerle birlikte oluşturduğumuz verileri, MAXQDA 2024 versiyonu aracılığıyla ve yansıtıcı tematik analiz ile çözümledim. Bu doğrultuda; kadınların gözünden spor yaşamını keşfetmek, spor dünyasının toplumsal cinsiyete dayalı ayrımcı halleri, ayrımcılığın izlerini sürmek ve sporda cinsiyetçi baskıyı sona erdirme mücadelesinde sosyal hizmet gereksinimleri olarak adlandırdığım dört ana tema ortaya çıktı. Araştırmanın temel sonuçları, öznelerin spor dünyasında maruz bırakıldıkları ayrımcı halleri çok boyutlu olarak ortaya koydu. Cinsiyetçi söylemler, toplumsal cinsiyet temelli şiddet, cinsiyetçi çifte standartlar, toplumsal cinsiyete duyarsız ekonomi ve görünürlük, bu boyutları oluşturdu. Öznelerin bu deneyimlerle bağlantılı sosyal hizmet gereksinimleri ise sosyal hizmet uygulamasının farklı düzeylerinde karşılık buldu. Klinik ve terapötik uygulamalar ile toplumsal cinsiyete duyarlı uygulamalar mikro düzey, eğitim ve araştırma faaliyetleri ile feminist dayanışma ve güçlenme çalışmaları mezzo düzey, toplumsal cinsiyete duyarlı ve kapsayıcı sosyal politikalar ile sporda toplumsal cinsiyet eşitliği için savunuculuk ve farkındalık faaliyetleri ise makro düzey sosyal hizmet gereksinimleri olarak ortaya çıktı. Sosyal hizmetin geniş alanları içerisinde spor sosyal hizmetinin yeni yeni gelişmeye başlayan bir alan olması sebebiyle bu çalışma alan yazında, sosyal hizmet uygulamasında ve sporda toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik politikalarda önemli bir boşluğu doldurma potansiyeli taşıyor.
Özet (Çeviri)
I conducted this study to address the knowledge gap arising from the insufficient analysis and definition of the social work requirements associated with the gender-based discrimination experiences of female athletes in Turkey. Through this research, I sought to explore the gender-based discrimination experiences of female athletes and to uncover the related social work requirements. I aimed to shed light on the athletic lives of female athletes, the different aspects of gender-based discrimination they are subjected to in the world of sports, the marks these experiences leave on them, and the corresponding social work requirements. To this end, I employed a qualitative research method based on the interpretivist paradigm and adopted an interpretative phenomenological analysis design. The participants of the study, selected through purposive sampling, consisted of 28 female athletes aged 18 and above who are licensed, affiliated with federations in Türkiye, and actively participating in performance sports. I conducted semi-structured in-depth interviews with these participants. As data generation tools, I used a personal information form and a semi-structured interview form that I developed based on a review of the literatüre. I analyzed the data -co-constructed with the participants through the interviews- using MAXQDA 2024 and reflective thematic analysis. Accordingly, I identified four main themes: discovering athletic life from the perspective of women; the different aspects of gender-based discrimination within the sports domain; tracing the marks of discrimination; and social work requirements in the struggle to eliminate gendered oppression in sport. The main findings of the study demonstrated that the participants experienced multifaceted forms of discrimination in the world of sports. These dimensions included gendered discourses, gender-based violence, gendered double standards, gender-insensitive economic structures, and lack of visibility. The social work needs associated with these experiences were distributed across different levels of social work practice. I identified clinical and therapeutic interventions and gender-sensitive practices at the micro level; educational and research activities and feminist solidarity and empowerment work at the mezzo level; and gender-responsive and inclusive social policies, along with advocacy and awareness-raising efforts for gender equality in sport, at the macro level. Since sport social work is still an emerging field within the broader discipline of social work, I believe this study has the potential to fill a significant gap in the literature, in social work practice, and in the development of policies promoting gender equality in sport.
Benzer Tezler
- Artistik cimnastik atlama masası aletinde gerçekleştirilen seçili elementlerin kinematik yöntemlerle incelenmesi
Kinematic investigation of selected elements carried out on artistic gymnastic vault
ÖZGE DENİZ TURGUTOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
SporAydın Adnan Menderes ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Eğitimi Anabiilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BERFİN SERDİL ÖRS
- Genç milli taekwondocuların başarı hedefleri ile sporda ahlaki karar alma tutumu arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between achievement goals and moral decision-making attitudes in sports among young national taekwondo athletes
AYBÜKE ASİLHAN
- Crossfit sporcularında 4 haftalık recovery programının yorgunluk ve performans üzerine etkisi
The effect of 4-WEEK recovery program on fatigue and performance in crossfit athletes
CEM KOÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Fizyoterapi ve RehabilitasyonBahçeşehir ÜniversitesiFizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLBER KARAGÖZOĞLU COŞKUNSU
- Kick boks sporcularında farklı ısınma protokollerinin bazı sportif performans parametrelerine akut etkisi
Acute effects of different warm-up protocols on some sporting performance parameters in kick boxing athletes
EMRAH ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sporİnönü ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERKAN DÜZ
- Kadın futbolcularda 12 haftalık core kuvvet antrenmanlarının seçili bazı motor performans parametreleri ile futbol teknik ve becerileri üzerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effects of 12-WEEK core strength training on some selected motor performance parameters and football techniques and skills of female football players
SİNEM ULUÇ
Doktora
Türkçe
2022
SporBalıkesir ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERDİL DURUKAN