Geri Dön

Bakım hastalarına bakım veren kişilerin çoklu ilaç kullanımı hakkındaki bilgisinin değerlendirilmesi

An assessment of caregivers knowledge on polypharmacy in care-dependent patients

  1. Tez No: 945688
  2. Yazar: YUSUF KENAN YILDIZ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. İBRAHİM SOLAK
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
  10. Enstitü: Konya Beyhekim Eğitim ve Araştırma Hastanesi
  11. Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 65

Özet

GİRİŞ VE AMAÇ: Bireylerin sahip oldukları kronik hastalıklar, yaşlılık ve engellilik gibi bazı durumlar gündelik işlerin ve öz bakımın yapılmasına engel olur ve bir başkası tarafından bakım verilmesi ihtiyacını meydana getirir. Bakım veren kişinin çoklu ilaç kullanımı hakkında bilgi düzeyi ve tıp dışı uygulamalara yaklaşımı hastanın yaşam kalitesi ve ömür uzunluğu açısından büyük bir öneme sahiptir. Akılcı ilaç kullanımı (AİK) ve hastaya doğru yaklaşım bu bağlamda doğrudan etkili olabilmektedir. Bu çalışmayla bakım veren bireylerin çoklu ilaç kullanımına dair farkındalıkları, alternatif tedavilere yaklaşımları ve sosyodemografik özelliklerin bu yaklaşımlar üzerinde etkili olup olmadığı araştırıldı. GEREÇ VE YÖNTEM: Çalışma için Konya Beyhekim Eğitim ve Araştırma Hastanesi Evde sağlık hizmetlerine (ESH) kayıtlı hastalara bakım veren kişiler 01/01/2025-01/04/2025 tarihleri arasında evlerinde ziyaret edilerek yüz yüze görüşme ile anket çalışması yapıldı. Araştırmacı tarafından literatür taranarak hazırlanan anket formu veri toplamak amacıyla kullanıldı. Çalışmaya dışlama kriterlerini taşımayan dahil edilme kriterlerine sahip bakım verenler alındı. Bakım verenlerin cevapları araştırmacı tarafından kaydedildi. Medulla sistemi üzerinden hastanın tanılı hastalıkları ve raporlu ilaçlarına ulaşıldı. Veriler SPSS 25.0 programı ile analiz edildi. Kategorik değişkenler frekans (n) ve yüzde (%) olarak; normal dağılım göstermeyen veriler medyan (interquarter range =IQR25-75) şeklinde sunuldu. BULGULAR: Bu çalışmaya, 193'ü (%56,8) kadın, 147'si (%43,2) erkek olmak üzere toplam 340 hasta dâhil edilmiştir. Çalışma kapsamındaki hastaların yaş medyan değeri 77,0 yıl (66,25–85,75) idi. Hastaların 182'si (%53,5) dört ve daha az sayıda ilaç kullanırken, 158'i (%46,5) beş ve üzeri sayıda ilaç kullanmaktaydı. Kronik hastalık tanıları değerlendirildiğinde, hipertansiyon (HT) 187 (%55,0) bireyde görülerek, diğer çalışmalarda olduğu gibi en yüksek orana sahip hastalıktı. Çalışmaya alınan hastalara bakım veren bireylerin 238 (%70,0)'i kadın, 102 (%30,0)'si erkekti. Bakım verenlerin yaş medyan değeri 55,0 yıl (44,0–63,0) olarak ix saptandı. Eğitim düzeyleri incelendiğinde, bakım verenlerin 229 (%67,4)'unun ilköğretim düzeyinde eğitime sahip olduğu belirlendi. Ayrıca 305 (%80,9)'i aktif olarak bir işte çalışmamaktaydı. Bakım verenlerin 134 (%39,4)'ünün destek verdikleri hastalar için alternatif tıp ve bitkisel tedavi yöntemlerine başvurduğu görüldü. Bu uygulamalar arasında hacamatın, 36 (%10,6) kişiyle en sık tercih edilen yöntem olduğu görüldü. SONUÇ: Bakım verenlerin eğitim seviyesi arttıkça çoklu ilaç kullanma hakkında bilgi düzeylerinde anlamlı artış olmuştur, daha önce bakım verme deneyiminin olması, bakım verenin hastayla artan yakınlık derecesi ve bakım verme süresinin uzamasıyla bilgi düzeyinde beklenin aksine anlamlı değişiklik olmadığı görüldü. Bakım verenlerin alternatif tedavilere yaklaşımı değerlendirildiğinde ise hastanın çaresiz hastalığının olması, bakım veren yaşı, cinsiyeti ve ekonomik durumunun anlamlı bir etkisinin olmadığı görüldü. En çok uygulanan alternatif tedavi yönteminin hacamat olduğu saptandı. Eğitim seviyesinin bilgi seviyesindeki olumlu etkisinden dolayı, eğitim yoluyla AİK ilkelerine ilişkin bilgi düzeyinin artırılması gerekmektedir. AİK ilkeleri, çoklu ilaç kullanımının neden olabileceği çevresel kirlilik, ekonomik kayıplar, yan etki ve komplikasyonların önlenmesinde etkili bir yaklaşımdır. Bu nedenle, yalnızca sağlık profesyonellerinin değil, hastalar ve bakım veren bireylerin de AİK ilkelerini bilmesi ve uygulaması önemlidir

Özet (Çeviri)

INTRODUCTİON AND OBJECTİVE: Certain conditions such as chronic illnesses, aging, and disabilities can prevent individuals from performing daily tasks and selfcare, creating a need for care to be provided by another person. The caregiver's level of knowledge about polypharmacy and their approach to non-medical (alternative) practices have great importance in terms of the patient's quality of life and life expectancy. In this context, rational drug use and appropriate patient care are directly effective. This study aimed to investigate caregivers' awareness regarding polypharmacy, their attitudes toward alternative treatments, and whether sociodemographic characteristics have an influence on these attitudes. MATERIALS AND METHODS: A survey study was conducted through face-toface interviews with caregivers of patients registered with the Home Healthcare Services of Konya Beyhekim Training and Research Hospital between 01/01/2025 and 01/04/2025, during home visits. A questionnaire prepared by the researcher based on a literature review was used for data collection. A total of 340 patients and 340 caregivers were included in the study. The caregivers' responses were recorded by the researcher. The patients' diagnosed diseases and prescribed medications were accessed via the Medulla system. The data were analyzed using the SPSS 25.0 software program. RESULTS: A total of 340 patients were included in this study, of whom 193 (56.8%) were female and 147 (43.2%) were male. The median age of the patients was 77.0 years (66.25–85.75). While 182 patients (53.5%) were using four or fewer medications, 158 patients (46.5%) were using five or more medications. When chronic disease diagnoses were evaluated, hypertension (HT) was observed in 187 patients (55.0%), making it the most common condition, similar to other studies. Among the caregivers of the patients included in the study, 238 (70.0%) were female and 102 (30.0%) were male. The median age of the caregivers was determined to be 55.0 years (44.0–63.0). In terms of educational level, 229 (67.4%) of the caregivers were found to have a primary school education. Additionally, 305 (80.9%) were not xi actively employed. It was observed that 134 (39.4%) of the caregivers used alternative medicine and herbal treatments for the patients they supported. Among these practices, wet cupping (hijama) was the most preferred method, used by 36 individuals (10.6%). CONCLUSION: The obtained data were compared with the sociodemographic characteristics of the patients and caregivers, and a statistically significant relationship was found between the level of education and the scores obtained from the questionnaire (p

Benzer Tezler

  1. Çağdaş Suriye nesrinde siyasî hapishane edebiyatı üzerine eleştirel bir bakış

    The literature of political prisons in contemporary Syrian prose analytical prepective

    ABDOLGADER MOHAMED ALİ

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2014

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıSelçuk Üniversitesi

    Doğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. FİKRET ARSLAN

  2. Generation of plasmid-based eukaryotic model to investigate biology of Crimean-Congo hemorrhagic fever virus nucleoprotein and glycoproteins

    Kırım Kongo kanamalı ateşi virüsü nükleoproteinin ve glikoproteinlerinin biyolojisinin çalışılmasında plazmit temelli ökaryotik model oluşturulması

    NESİBE SELMA ÇETİN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    BiyoteknolojiBezm-i Alem Vakıf Üniversitesi

    Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ZİYA DOYMAZ

  3. Toplum ruh sağlığı merkezinden hizmet alan şizofreni hastalarına bakım veren aile üyelerinin duygu dışavurumlarının değerlendirilmesi

    The evalation of expressed emotions of the family members caring for the schizophrenia patients having service from community mental health service

    YASEMİN DANIŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    PsikolojiSakarya Üniversitesi

    Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZDEN GÜNEŞ

  4. COVİD-19 hastalarına bakım veren hemşirelerde merhamet yorgunluğunu etkileyen bazı değişkenlerin incelenmesi

    An investigation of some variables affecting compassion fatigue in nurses caring for COVID-19 patients

    TALİP GÜRAY ATAGÜN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    HemşirelikEge Üniversitesi

    Psikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SERAP YILDIRIM

  5. Alzheimer hastalarına bakan kişilerin psikolojik dayanıklılık düzeylerinin algılanan stres, sosyal destek ve demografik özelliklere göre incelenmesi

    An investigation of psychological hardiness levels of alzheimer caregivers according to perceived stress, social support and demographi̇c factors

    ELİF ÖZKOÇAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    PsikolojiGazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAYRİYE GÜZİN SÜBAŞI