Yaşlı bireylerde sosyal destek düzeyi ve sağlığı geliştirme davranışlarının sağlıklı yaşlanmaya etkisinin incelenmesi
Examining the effect of social support level and health promotion behaviors on healthy aging in older individuals
- Tez No: 945791
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALİME SELÇUK TOSUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Yaşlı birey, Sağlıklı yaşlanma, Sosyal destek, Sağlığı geliştirici davranışlar, Older adults, Healthy aging, Social support, Health-promoting behaviours
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 52
Özet
Bu çalışma yaşlı sosyal destek ve sağlığı geliştirme davranışları ile sağlıklı yaşlanma düzeyi arasındaki ilişkiyi değerlendirmek; sağlıklı yaşlanma düzeyini etkileyen faktörleri incelemek amacıyla yapılmıştır. Bu araştırma tanımlayıcı ve ilişkisel bir çalışmadır. Bu araştırma 10 Eylül 2024 - 14 Mart 2025 tarihleri arasında Tokat il merkezinde bulunan bir Aile Sağlığı Merkezine başvuran 65 yaş ve üzeri yaşlı bireyler ile yapılmıştır. Araştırmanın örneklemi 276 kişiden oluşmaktadır. Araştırma verileri Kişisel Bilgi Formu, Sağlıklı Yaşlanma Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, Yaşlı Sağlığı Geliştirme Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzde, ortalama ve standart sapma, bağımsız gruplarda t testi, Oneway ANOVA testi, Mann Whitney, Kruskall Wallis ve Pearson korelasyon ve çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Yaşlı bireylerin yaş ortalaması 70,97±4,24'tür ve % 84,8'inin evli, % 81,5'inin ilkokul mezunu, % 59,4'ünün ekonomik durumunu orta olarak algıladığı saptanmıştır. Yaşlıların yaş, kronik hastalık sayısı, uyku süresi, cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu, aile ile yaşama, uyku problemi yaşama, sosyal destek, sağlığı geliştirme davranışları düzeyinin sağlıklı yaşlanma toplam puanı üzerindeki değişimin % 64,8'ini açıkladığı belirlenmiştir. Yaşlı bireylerin sağlıklı yaşlanma puanının yüksek olduğu bulunmuştur. Yaşlı bireylerin sağlıklı yaşlanma toplam puanı ile sosyal destek ve sağlığı geliştirme toplam puanı arasında pozitif yönlü orta düzey bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Bu doğrultuda sosyal destek sistemlerinin ve bireyin sağlık davranışlarını iyileştirmeye yönelik çabaların yaşlı bireylerin sağlıklı yaşlanma süreçlerinde önemli bir rol oynadığını ortaya koymaktadır. Birinci basmakta çalışan hemşirelerin yaşlı bireylerin sağlıklı yaşlanmasını desteklemek amacıyla sosyal destek mekanizmalarını güçlendirmeye yönelik girişimlerde bulunabilir ve sağlığı geliştirici davranışları teşvik edici hemşirelik müdahaleleri planlanabilir.
Özet (Çeviri)
This study was conducted to evaluate the relationship between social support, healthpromoting behaviors, and healthy aging among older adults; and to examine the factors affecting the level of healthy aging. This research is a descriptive and correlational study. It was conducted between September 10, 2024, and March 14, 2025, with individuals aged 65 and over who applied to the Altıyüzevler Family Health Center in the central district of Tokat. The sample consisted of 276 individuals. Data were collected using a Personal Information Form, the Healthy Aging Scale, the Multidimensional Scale of Perceived Social Support, and the Elderly Health Promotion Scale. Data were analyzed using frequency, percentage, mean, and standard deviation, independent samples t-test, One-Way ANOVA, MannWhitney U test, Kruskal-Wallis test, Pearson correlation, and multiple regression analysis. A p-value of less than 0.05 was considered statistically significant. The mean age of the older adults was 70.97±4.24 years; 84.8% were married, 81.5% had graduated from primary school, and 59.4% perceived their economic status as moderate. It was determined that age, number of chronic diseases, sleep duration, gender, marital status, education level, living with family, sleep problems, level of social support, and health-promoting behaviors explained 64.8% of the variance in the total healthy aging score. Older adults were found to have a high level of healthy aging. A moderately positive relationship was identified between healthy aging and both social support and health-promoting behaviors. These findings indicate that social support systems and efforts to improve health behaviors play a significant role in the healthy aging process of older adults. It is recommended that nurses working in primary care initiate efforts to strengthen social support mechanisms and plan nursing interventions that encourage health-promoting behaviors in order to support healthy aging among older individuals.
Benzer Tezler
- COVID-19 pandemisinde yaşlılara video konferans yöntemiyle uygulanan destek programının psikososyal sağlıkları üzerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of support program applied to the elderly by video conferencing method on their psychosocial health in the COVID-19 pandemic
CEMİL YAVUZ
- Özgül öğrenme bozukluğu tanısı ile takip edilen bireylerin ergenlik dönemindeki prognoz, prognoza etki eden faktörler ve yaşam kalitesi açısından değerlendirilmesi
Evaluation of the prognosis, prognostic factors, and quality of life in individuals with specific learning disorder during adolescence
AYÇA HAMDOOĞLU YALÇIN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
PsikiyatriManisa Celal Bayar ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞERMİN YALIN SAPMAZ
- Maternal postpartum depresyonun bebeklerde nörobilişsel gelişime etkisi
The effect of maternal postpartum depression on neurocognitive development in babies
ZEYNEP ALCALI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT ALTUNTAŞ
- Yaşlı bireylerde depresyon, yaşam kalitesi ve etkileyen faktörler
Depression, quality of life, and influential factors in the elderly
NİHAL BAKAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
HemşirelikErzincan ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. RABİA HACIHASANOĞLU AŞILAR
- Psikiyatri kliniğine başvuran 65 yaş üstü bireylerde; yaşlı ihmali-istismarı ve psikolojik destek ihtiyacının değerlendirilmesi
In i̇ndividuals over the age of 65 who applied to the psychiatry clinic; evaluation of elderly neglect-abuse and the need for psychological support
AHMET KÖROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
GeriatriKaradeniz Teknik ÜniversitesiSağlık Psikolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ CİVİL ARSLAN