Bilimkurgu içerikli medya ürünlerini izlemenin, okumanın ve oluşturmanın ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin bilimsel yaratıcılık ve güneş sistemi ve ötesi ünitesi başarıları üzerindeki etkisi
The effect of watching, reading and creating media products with science fiction content on secondary school 7th grade students' learning of scientific creativity and solar system and beyond unit
- Tez No: 945880
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜLEYMAN YAMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 269
Özet
Araştırmanın amacı, bilimkurgu içerikli film izleme, hikâye okuma ve ürün oluşturma etkinliklerinin, ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersi Güneş Sistemi ve Ötesi ünitesi kapsamındaki akademik başarıları ile bilimsel yaratıcılık düzeyleri üzerindeki etkisini incelemektir. Nicel araştırma desenlerinden biri olan yarı deneysel desen kullanılarak gerçekleştirilen çalışmada, uygun örnekleme yöntemi tercih edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu İç Anadolu Bölgesi'nde yer alan bir büyükşehrin merkez ilçesindeki ortaokul 7. sınıf düzeyindeki 52 öğrenci oluşturmaktadır. Öğrenciler, deney grubu (n = 26) ve kontrol grubu (n = 26) olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Veri toplama araçları arasında, araştırmacı tarafından geliştirilen Güneş Sistemi ve Ötesi Ünitesi Başarı Testi ile Hu ve Adey (2002) tarafından geliştirilen ve Deniş-Çelikler ve Balım (2012) tarafından Türkçeye uyarlanan Bilimsel Yaratıcılık Ölçeği yer almaktadır. Ayrıca süreç boyunca, araştırmacı tarafından hazırlanan“Wall-E Film İzleme Etkinliği Değerlendirme Formu”,“Ben, Robot Kitabı”,“Kaçış Bölümü Okuma Etkinliği Değerlendirme Formu”ve“Tasarım Odaklı İnovatif Düşünme Etkinliği Değerlendirme Formu”aracılığıyla nitel veriler de toplanmıştır. Verilerin analizinde öncelikle geliştirilen başarı testindeki soruların madde analizleri yapılmıştır. Deney ve kontrol gruplarının başarıları t testi ile karşılaştırılmış, bilimsel yaratıcılıkları Wilcoxon işaretli sıralar testi ve Mann Whitney U-testi ile analiz edilmiştir. Öğrencilerin formlara verdikleri yanıtlar için de içerik analizleri yapılmıştır. Öntest puanları, başarı açısından gruplar arasında anlamlı bir fark ortaya koymazken; bilimsel yaratıcılıkta deney grubu lehine anlamlı bir farklılık görülmüştür. Sontest puanları ise hem akademik başarı hem de bilimsel yaratıcılık açısından deney grubu lehine anlamlı farklar göstermiştir. Sonuç olarak, bilimkurgu içerikli film izleme, hikâye okuma ve ürün oluşturma etkinliklerinin, öğrencilerin bilimsel yaratıcılık düzeyleri ve Güneş Sistemi ve Ötesi ünitesi başarıları üzerinde pozitif etkiler yarattığı görülmüştür. Bu nedenle, fen bilimleri derslerinde bilimkurgu temelli etkinliklerin kullanımı, hem akademik başarıyı hem de bilimsel yaratıcılığı desteklemek açısından önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to examine the effects of science fiction-based activities—namely watching films, reading stories, and creating products—on seventh-grade middle school students' academic achievement in the Solar System and Beyond unit of the science course, as well as on their levels of scientific creativity. The research was conducted using a quasi-experimental design, one of the quantitative research methods, and the convenience sampling method was employed. The study group consisted of 52 seventh-grade students attending a public middle school located in a central district of a metropolitan city in the Central Anatolia Region. The students were divided into two groups: an experimental group (n = 26) and a control group (n = 26).The data collection tools included a Solar System and Beyond Achievement Test developed by the researcher and the Scientific Creativity Scale developed by Hu and Adey (2002) and adapted into Turkish by Deniş-Çelikler and Balım (2012). In addition, qualitative data were collected through instruments prepared by the researcher, such as the Wall-E Film Viewing Activity Evaluation Form, the“Escape”chapter of I, Robot and its associated Reading Activity Evaluation Form, and the Design-Oriented Innovative Thinking Activity Evaluation Form. In the data analysis process, item analyses of the achievement test were initially conducted. The academic achievement levels of the experimental and control groups were compared using independent samples t-tests, while their scientific creativity levels were analyzed using the Wilcoxon signed-rank test and the Mann-Whitney U test. Content analysis was applied to the students' responses on the activity evaluation forms.The pre-test results indicated no statistically significant difference between the two groups in terms of academic achievement; however, a significant difference favoring the experimental group was found in scientific creativity. The post-test results revealed significant differences in favor of the experimental group in both academic achievement and scientific creativity.In conclusion, incorporating science fiction-based activities such as film viewing, story reading, and product creation had a positive impact on students' scientific creativity and their academic achievement in the Solar System and Beyond unit. Accordingly, it is recommended that science fiction-themed activities be integrated into science lessons to enhance both academic performance and scientific creativity in middle school students.
Benzer Tezler
- H. R. Giger'ın 'Alien' filminin karakter tasarımlarında grotesk kavramının etkisi ve bilimkurgu içerikli grotesk karakter tasarım önerileri
The effect of grotesque concept in character designs of H. R. Giger's 'Alien' and suggestions for grotesque character design with sci-fi content
MURAT GÖKHAN DURMUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Güzel SanatlarMersin ÜniversitesiGrafik Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAŞİM ARİF BAĞCIVAN
- Akıllı binaların tarihsel gelişimi ve geleceğe yönelik ütopyalar
Intelligent buildings' development throughout history and utopias directed towards future
BURCU ÇIKRIKÇIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF.DR. NECATİ İNCEOĞLU
- Türk ve Alman masallarında çocuk figürleri
Die Kinderfigüren in Deutschen und in Türkischen mörchen
RECEP AKAY
Doktora
Türkçe
1998
Alman Dili ve EdebiyatıÇukurova ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜLKÜ VURAL
PROF. DR. WİLFRİED BUCH
- Osmanlı fenni romanlarında mekan analizi
Analysis of space in Ottoman science novels
MERVE BAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MimarlıkKaradeniz Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYSUN AYDIN SANCAROĞLU
- Dijital oyunlar üzerinden karşı istihbarat toplama ve bilgi edinme: Assassın's Creed örneği
Counter intelligence collection and getting information on digital games: Sample of Assassin's Creed
SERCAN TIRNOVALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu Yönetimiİstanbul Aydın ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN KAZAN