Mısır erken fide döneminde limon suyu uygulamasının tuz stresine etkisi
Effect of lemon juice application on salt stress during the early seedling stage in maize
- Tez No: 945910
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜLEYMAN AVCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çayır Mera ve Yem Bitkileri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Bu çalışmada, erken fide döneminde farklı mısır çeşitlerinin sitrik asit ve limon suyu uygulamalarıyla tuzluluk stresine gösterdiği tepkiler incelenmiştir. Tez çalışması Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü labıratuvarlarında ve iklim odasında yürütülmüştür. İlk olarak 21 mısır çeşidinin çimlenme ve çıkış testleriyle tuzluluk stresine tepkileri incelenerek, en hassas (P2088) ve en toleranslı (DKC6050) çeşitler fide ve yaş ağırlık değerlerindeki azalma oranlarına göre kümeleme analiziyle belirlenmiştir. Daha sonra erken fide döneminde bu iki çeşitte, tuzlu koşullarda [Kontrol (Saf su) ve 15 dSm-1]sitrik asit uygulamaları [Kontrol (SS, saf su), sitrik asit (SA, 100 ppm) ve limon suyu (LS, 0 gr/l)] yapılmıştır. Denemeler, tesadüf parsellerinde faktöriyel düzende 4 tekrarlı olarak kurulmuştur. Elde edilen sonuçlara göre bitki boyu ve sap kalınlığı tuz uygulamalarıyla azalmıştır. Ancak, tuzlu ortamda DKC6050'de SA uygulamasıyla bitki boyu artmıştır. SPAD değeri, tuzlu ortamda P2088 çeşidinde LS uygulaması ve DKC6050'de SA uygulamasından olumlu etkilenmiştir. Yaprak bağıl su içeriği tuzlu koşullarda sitrik asit uygulamasıyla P2088'de azalmış, DKC6050'de artış göstermiştir. Elektrolit sızıntısı tuzlu ortamda P2088 çeşidinde daha fazla olmakla birlikte sitrik asit uygulamaları bu sızıntıyı azaltmıştır. Kontrol koşullarında P2088'in yaprak alanı daha geniş iken, tuzlu ortamda her iki çeşitte daralmıştır. Limon suyu uygulamaları yaprak alanını artırmıştır. Yaş ağırlık DKC6050 çeşidinde daha yüksek olup sitrik asit etkisi önemsizdir. Kuru madde oranı P2088 çeşidinde sitrik asit uygulamalarıyla artmıştır. Tuzlu ortamda stoma sayısı artmış, P2088 çeşidinde limon suyu uygulamasıyla stoma boyu uzamıştır. Tuzlu ortamda P2088 çeşidinde sitrik asit uygulamalarıyla Na+/K+ oranı düşmüştür, bu da tuz toleransına işaret etmiştir. Sonuç olarak; başlangıçta yapılan çimlenme ve çıkış analizleri, çeşitlerin tuz toleransını belirlemede yetersiz kalmıştır. P2088 çeşidi, daha hassas olarak sınıflandırılmasına rağmen tuzlu koşullarda sitrik asit uygulamalarıyla bazı morfo-fizyolojik özellikler ve element içerikleri bakımından DKC6050'den daha olumlu tepkiler göstermiştir. Tuz toleransını kesin olarak belirlemek için osmalit birikimi, antioksidan enzim analizleri ve iyon birikimlerinin de değerlendirilmesi gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, the responses of different maize genotypes to salinity stress with citric acid and lemon juice applications during the early seedling stage were investigated.The research was conducted in the laboratories and climate chamber of the Field Crops Department, Faculty of Agriculture, Eskişehir Osmangazi University. Initially, the responses of 21 maize genotypes to salinity stress were examined through germination and emergence tests. Based on a cluster analysis of reductions in seedling growth and fresh weight values, the most sensitive genotype (P2088) and the most tolerant genotype (DKC6050) were identified. Subsequently, citric acid applications [control (PW, pure water), citric acid (CA, 100 ppm), and lemon juice (LJ, 0 g/L)] were applied to these two genotypes under saline conditions [control (pure water) and 15 dS m⁻¹ saline conditions] during the early seedling period. The experiments followed a factorial design arranged in randomized plots with four replicates. The results showed that plant height and stem thickness decreased with salt applications. However, in saline conditions, plant height increased with CA application in the DKC6050 genotype. The SPAD value improved with LJ application in the P2088 genotype and with CA application in DKC6050 under saline conditions. Leaf relative water content decreased in P2088 with citric acid application under saline conditions but increased in DKC6050. Electrolyte leakage was higher in the P2088 genotype in a saline environment, but citric acid applications reduced this leakage. Under control conditions, the leaf area of P2088 was larger, but it decreased in both genotypes under saline stress. LJ applications mitigated this reduction and increased the leaf area. Fresh weight was higher in the DKC6050 genotype, although the effect of citric acid was negligible. The dry matter ratio increased in the P2088 genotype with citric acid applications. Stomatal density increased under saline conditions, while stomatal length increased in the P2088 genotype with LJ application. The Na⁺/K⁺ ratio decreased with citric acid applications in the P2088 genotype under saline conditions, indicating increased salt tolerance. In conclusion, initial germination and emergence analyses were insufficient to determine salt tolerance in maize genotypes. Although the P2088 genotype was classified as more sensitive, it demonstrated more favorable responses than DKC6050 in terms of certain morpho-physiological traits and Na⁺/K⁺ ratio under saline conditions with citric acid applications. In order to determine salt tolerance precisely, osmalite accumulation, antioxidant enzyme analyses and ion accumulations should also be evaluated.
Benzer Tezler
- Çimlenme ve erken fide döneminde mısır çeşitlerinin düşük sıcaklık stresine tepkisi
Response of maize cultivars to low temperature stress during germination and early seedling stages
DENİZ UTKU ÖRKÜTGİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN AVCI
- Sılajlık mısırda sirke uygulamasının çimlenme ve erken fide döneminde kuraklık stresine etkisi
Effects of vinegar application on germination and early seedling stage drought stress in silage corn
SEDAT ÇOLPAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
ZiraatEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN AVCI
- Genetiği değiştirilmiş mısırın bazı büyüme ve verim parametrelerinin araştırılması
Investigation of some growth and yield parameters of genetically modified corn
OKSAL MACAR
- Mısır (Zea mays L.) bitkisinin çimlenme ve fide döneminde düşük sıcaklık stresine toleransı
Tolerance of maize (Zea mays L.) to low temperature stress during the germination and seedling period
ŞAHADET MÜŞTAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatSakarya Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RAHİME CENGİZ
- Mısır bitkisinin ilk gelişme döneminde düşük sıcaklığa tepkileri
Reaction of maize plant to low temperature at early developing stages
ENGİN KINACI