Bazı mısır genotiplerinde salisilik asit ön uygulamasının tuz stresi toleransına etkileri
Effects of salicylic acid priming on salt stress tolerance in some maize genotypes
- Tez No: 943722
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEFER DEMİRBAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Mısır, Priming, Tuz Stresi, Salisilik Asit, Çimlenme, Fide, Maize, Priming, Salt Stress, Salicylic Acid, Germination, Seedling
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 86
Özet
Mısır (Zea mays L.) gelişmekte olan ülkelerin temel gıda ürünleri arasında yer alan ve birçok yönden kullanılan en önemli tahıl ürünüdür. Tarımsal üretimde verim kaybına neden olan temel unsurlar arasında tuzluluk, düşük sıcaklık ve kuraklık gibi abiyotik stres faktörleri bulunmaktadır. Salisilik asit (SA), bitki büyüme ve gelişimi, fotosentez, terleme, iyon alımı ve taşınmasında rol oynar. Ayrıca, patojenlere karşı bitki savunmasına aracılık eden endojen bir sinyal molekülüdür. Bu çalışmada, Kosova'nın Kaçanik (Ivaj. K (Kİ), Vjeter (KİV), Kovaçec (KK)) ve Shterpc (Brod (SB), Firay (SF), Brezonc (SBR)) şehirlerinden toplanan altı mısır genotipi ile Cin Mısır genotipi kullanılmıştır. Tohumlara tuzlu ortam (0-240 mM) koşullarında çimlendirme testi yapılmıştır. SA ön uygulaması iki farklı şekilde yapılmıştır: tohumları SA çözeltisinde bekletme (0, 1, 2 ve 3 mM) ve fide aşamasında SA çözeltisinin (0, 0,5 ve 1 mM) yapraktan püskürtülmesi. Çimlenme döneminde özellikle 1 mM SA ön uygulamasının çimlenme süresi, gövde uzunluğu, kök yaş ağırlığı, gövde yaş ağırlığı, kök kuru ağırlığı ve gövde kuru ağırlığına olumlu etkisi olduğu saptanmıştır. Erken gelişim döneminde yapılan yaprak SA ön uygulaması fizyolojik ve biyokimyasal düzeyde belirlenmiştir. Bu kapsamda YSİ, toplam protein miktarı, SOD, POX, GR, CAT aktiviteleri ve TBARS seviyesine olumlu yönde etki ettiği saptanmıştır. Kosova orjinli genotiplerden KİV tuza toleranslı, SBR ise tuza duyarlı olduğu belirlenmiştir. Bu genotiplerin SA uygulamalarına verdiği tepkiler diğer genotiplere göre daha anlamlı değişimler sergilemiştir. SA gibi çeşitli stres önleyici veya geciktirici uygulamalar, bitkisel üretimde daha az maliyetle verimi artırmada etkili bir yöntem olarak öne çıkmaktadır.
Özet (Çeviri)
Maize (Zea mays L.) is a staple food crop in developing countries and the most important cereal crop used in many ways. Abiotic stresses such as salinity, low temperature and drought are among the main causes of reduced yields in agricultural systems. Salicylic acid (SA), a phenolic compound, is involved in plant growth and development, photosynthesis, transpiration, ion uptake and transport. It is also an endogenous signaling molecule that mediates plant defense against pathogens. In this thesis, six maize genotypes collected from three different locations in Kaçanik (Ivaj. K (Kİ), Vjeter (KİV), Kovaçec (KK)) ve Shterpc (Brod (SB), Firay (SF), Brezonc (SBR)) from Kosovo and popcorn from Türkiye. Germination tests were conducted under saline conditions ranging from 0-240 mM NaCl. SA pretreatment was done in two different ways: seed soaking SA solution (0, 1 and 3 mM) and seedling stage foliar SA treatment (0, 0,5, 1 and 2 mM). Results showed that particularly 1 mM SA seed priming significantly improved germination duration, shoot length, fresh and dry biomass of roots and shoots. In the early growth stage, foliar SA application positively influenced plant growth and development, SLA, total protein content activities of some enzymes of antioxidant defense system (SOD, POX, GR, CAT) and changes in lipid peroxidation level (TBARS) were determined. Among the tested genotypes, KİV genotype was identified as salt-tolerant, whereas SBR genotype was salt-sensitive. These genotypes showed more pronounced responses to SA treatments compared to the others. Overall, stress-mitigating or delaying agents like SA appear to be effective, low-cost tools for enhancing crop productivity under salt stress conditions.
Benzer Tezler
- Bazı mısır genotiplerinde sokucu emici böceklerin popülasyon değişimlerinin belirlenmesi
Determination of population dynamics of sucking insect pests on some maize genotypes
SENA KOPARAN
- Bazı mısır genotiplerinde Sesamia nonagrioides (Lefebvre) (Lepidoptera: Noctuidae) ve Ostrinia nubilalis Hbn. (Lepidoptera: Crambidae)'in zarar durumunun belirlenmesi
Determination of damage of Sesamia nonagrioides (Lefebvre) (Lepidoptera: Noctuidae) and oOstrinia nubilalis Hbn., (Lepidoptera: Crambidae) on some maize genotypes
MEHMET SABAN
- Kuraklığın bazı mısır genotiplerinde meydana getirdiği fizyolojik ve biyokimyasal değişimlerin drone teknolojisi ile belirlenmesi
Determination of physiological and biochemical changes caused by drought in some corn genotypes by drone technology
CEYHAN HAFIZOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
BiyoteknolojiTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiTarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEFER DEMİRBAŞ
DOÇ. DR. MEHMET ŞENER
- Impact of different nitrogen levels to the grain yield and yield components of some corn (Zea mays L.) hybrids
Farklı azot seviyelerinin bazı mısır (Zea mays L.) hibritlerinin tane verimi ve verim bileşenlerine etkisi
WISAM KHALD SABRI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
ZiraatHarran ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH ÖKTEM
- Besin çözeltisine artan seviyelerde uygulanan kadmiyum ve kurşunun bazı mısır ve ayçiçeği genotiplerinin gelişimi ve mineral içeriği üzerine etkisinin belirlenmesi
Determination effect of increased levels of cadmium and lead on plant growth and mineral contents of some maize and sunflower genotypes growing in nutrient culture
ESRA AKSU GÜLER
Doktora
Türkçe
2011
ZiraatAtatürk ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESRİN YILDIZ