Bazı bitkisel yağların antioksidan ve antimikrobiyal etkilerinin karşılaştırılması
Comparison of antioxidant and antimicrobial effects of some vegetable oils
- Tez No: 945948
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ CEYLAN DÖNMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eczacılık ve Farmakoloji, Pharmacy and Pharmacology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Farmakognozi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 129
Özet
Bitkilerden elde edilen sabit yağlar, antioksidan ve antimikrobiyal özelliklere sahip biyoaktif bileşiklerin zengin kaynakları olarak kabul edilmektedir. Tohum yağlarının sağlık yararları eski çağlardan beri bilinmekte ve kullanılmakta olup, günümüzde de yaygın olarak kullanılmaya devam etmektedir. Bu çalışmada, piyasadaki çiğ veya kavrulmuş örneklerden elde edilen yağların serbest radikal süpürücü ve antimikrobiyal etkilerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Piyasada bilinen tek bir firmadan tedarik edilen fıstık (Arachis hypogaea L.), ayçiçeği çekirdeği (Helianthus annuus L.), fındık (Corylus avellana L.), tatlı badem (Prunus amygdalus (Batsch)) ve ceviz (Juglans regia L.), hem kavrulmamış hem de kavrulmuş halde toz edilip Soxhlet cihazı kullanılarak ekstre edilmiştir. Beş farklı tohuma ait 10 farklı yağ örneğinin antioksidan kapasiteleri belirlenmiş ve DPPH ve ABTS radikal giderici aktivite testleri ile karşılaştırılmıştır. Bu yağların Escherichia coli ATCC8739, Salmonella typhimurium ATCC14028, Pseudomonas aeruginosa ATCC9027, Staphylococcus aureus ATCC6538, Staphylococcus epidermidis ATCC12228, Micrococcus luteus ATCC9341, Bacillus subtilis ATCC6633 ve Candida albicans ATCC14053 referans suşları üzerindeki antimikrobiyal aktiviteleri, Kirby Bauer disk difüzyon yöntemi ile belirlenmiştir. En yüksek ekstraksiyon verimi, kavrulmamış fındık tohumunda bulunurken, en düşük ekstraksiyon verimi kavrulmamış ayçiçeği çekirdeğinde bulunmuştur. Hem kavrulmamış hem de kavrulmuş ceviz tohum yağlarının radikal temizleme aktivitelerinin diğer örneklere kıyasla daha yüksek (Kavrulmamış ceviz için inhibisyon; %45,48 ± 0,09 ve %33,34 ± 3,38: Kavrulmuş ceviz için inhibisyon; %44,10 ± 0,35 ve %30,82 ± 0,78) olduğu bulunmuştur. Yağların hiçbirinde antimikrobiyal aktivite belirlenmemiştir. Çalışmada elde edilen bulgular, bazı bitkisel yağların antioksidan ve antimikrobiyal etkiler açısından daha yüksek potansiyele sahip olduğunu göstermiştir. Bu çalışma ile, bitkisel sabit yağların ilerleyen araştırmalarda gerek sağlık gerek kozmetik gerekse kozmesötik preparatlarda kullanılması ile ilgili potansiyelleri açısından kaynak oluşturabileceği ortaya konulmuştur.
Özet (Çeviri)
Fixed oils extracted from from plants, are considered rich sources of bioactive compounds with antioxidative and antimicrobial properties. The health benefits of seed oils have been known and used since ancient times, and they continue to be widely used today. In this study, it was aimed to compare the free radical scavenging and antimicrobial effects of the oils obtained from raw or roasted samples in the market. Peanuts (Arachis hypogaea L.), sunflower seeds (Helianthus annuus L.), hazelnuts (Corylus avellana L.), sweet almonds (Prunus amygdalus (Batsch)) and walnuts (Juglans regia L.), supplied from a single known company in the market, were extracted using the Soxhlet apparatus in both unroasted and roasted powdered forms. Antioxidant capacities of 10 different oil samples belonging to five different seeds were determined and compared with DPPH and ABTS radical scavenging activity tests. The antimicrobial activities of these oils on the reference strains Escherichia coli ATCC8739, Salmonella typhimurium ATCC14028, Pseudomonas aeruginosa ATCC9027, Staphylococcus aureus ATCC6538, Staphylococcus epidermidis ATCC12228, Micrococcus luteus ATCC9341, Bacillus subtilis ATCC6633 and Candida albicans ATCC14053 were determined by the Kirby Bauer disk diffusion method. The highest extraction yield was found in the unroasted hazelnut seed, while the lowest extraction yield was found in the unroasted sunflower seed. It was found that radical scavenging activities of both unroasted and roasted walnut seed oils were higher (Inhibition for unroasted walnuts; 45,48 ± 0,09% and 33,34 ± 3,38%: Inhibition for roasted walnuts; 44.10 ± 0.35% and 30.82 ± 0.78%))compared to other samples. Antimicrobial activity was not determined in any of the oils. The findings of this study demonstrated that certain vegetable oils exhibited higher potential in terms of antioxidant and antimicrobial activities. This study has shown that fixed plant oils can be a source of potential for use in health, cosmetics and cosmeceutical preparations in future research.
Benzer Tezler
- Bazı bitkisel ekstraktlar ve esansiyel yağların In Vitro koşullarda antimikrobiyal aktivitesinin belirlenmesi, esansiyel yağ/ekstrakt içeren turunç (Citrus aurantium, L.) suyu sosu üretiminin optimizasyonu ve model gıda uygulamaları
Investigation of antimicrobial activities of some plant material extracts and essential oils under in vitro conditions, optimization of the production of sour orange (Citrus aurantium, L.) juice sauce containing essential oil/extract and model food applications
BUSE DURMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Gıda MühendisliğiEge ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLTEN GÜNDÜZ
- Antimicrobial, antioxidant properties and chemical composition of some spices/herbs
Bazı baharat/bitkilerin antimikrobiyal, antioksidan özellikleri ve kimyasal bileşimleri
HATİCE YAVUZDURMAZ
Doktora
İngilizce
2013
Gıda Mühendisliğiİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYŞE HANDAN BAYSAL
- Endemik bitkilerimizden olan Chinodoxa sardensis (WHITTALL EX. BARR ET)' in esansiyel yağı ile farklı ekstraktlarının toplam fenolik madde tayini ve antioksidan kapasitesinin belirlenmesi
Determination of essential oil and total phenolic substances of different extracts and antioxidant capacity of Chinodoxa sardensis (WHITTALL EX. BARR ET), one of our endemic plants
SİNEM AYDIN
- Analytical studies on traditional Iranian herbs
İran'a özgü geleneksel bitkiler üzerine analitik çalışmalar
PARYA HASHEMIMYANDOAB
Doktora
İngilizce
2018
Kimyaİstanbul Teknik ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA BEDİA ERİM BERKER