Wellness turizminde motivasyon ve deneyimin davranışsal niyete etkisi
The effect of motivation and experience on behavioral intentions in wellness tourism
- Tez No: 946299
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYDAN BEKAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Turizm, Tourism
- Anahtar Kelimeler: Wellness Turizmi, Wellness Turizmi Motivasyonları, Wellness Turizmi Deneyimi, Algılanan Değer, Memnuniyet, Davranışsal Niyet, Turizm Deneyimi, Wellness Tourism, Wellness Tourism Motivations, Wellness Tourism Experience, Perceived Value, Satisfaction, Behavioral Intention, Tourism Experience
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 244
Özet
Günümüzde giderek popüler bir yaşam felsefesi haline gelen Wellness; bireyin beden, zihin ve ruh sağlıklarını bir dengede tutabilmesi, hayatındaki stresi yönetebilmesi ve iyi hissetme hali olarak ifade edilmektedir. Bireylerin günlük yaşamlarında seçtiği bu yeni yaşam tarzı, tatil tercihlerine ve seyahatlerine de yansıyarak sağlık odaklı tatillere olan yönelim git gide artmaktadır. Bu doğrultuda bireyler tatillerinde, daha çok sağlık ve sıhhat odaklı, dinlenme, spor, sağlıklı beslenme, stresten uzaklaşma, huzur bulma, beden-zihin-ruh dengesini sağlamaya odaklı tatillere ve bu yönde hizmet veren işletmelere ve destinasyonlara yönelmektedirler. Böylece alternatif turizm çeşitlerinden biri olarak karşımıza çıkan Wellness turizme yönelik ilgi artmakta ve günümüzde bir trend haline gelmektedir. Fakat artan popülerliğine rağmen Wellness turizmi üzerine yapılan araştırmaların kısıtlı olduğu görülmektedir. Yapılan alanyazın incelemesinde özellikle yerel literatürde Wellness turizmine ilişkin tanımlayıcı nitelikteki araştırmalar yer almasına rağmen, nicel bir araştırmaya rastlanılmamıştır. Bu sebeple, araştırmanın temel konusunu Wellness turizmine yönelik motivasyonlar, Wellness turizmi deneyimi ve bu deneyimin etkileri oluşturmaktadır. Bu araştırmada Wellness turizmi motivasyonları, Wellness turizmi deneyimi, algılanan değer, memnuniyet ve davranışsal niyet arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda veri toplama aracı olarak kullanılan ölçekler Türkçeye çevrilmiş daha sonra dil uyarlaması yapılan Türkçe ölçekler araştırmaya uygun olarak İngilizce diline göre yeniden düzenlenmiştir. Araştırma verileri Türkiye'de Muğla, Bodrum, Fethiye, İstanbul ve Sapanca destinasyonlarında faaliyet gösteren sekiz Wellness işletmesinde konaklayan turistler arasından kolayda örnekleme yöntemi kullanılarak toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak anket kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS ve AMOS istatistik programları aracılığıyla analiz edilmiştir. İlk olarak ölçeklerin güvenirlik ve geçerlik analizleri yapılmıştır. Bu doğrultuda Wellness turizmi deneyiminin“eğitim, eğlence, estetik ve kaçış”boyutlarından oluştuğu belirlenmiştir. Güvenirlik ve geçerlik analizleri sonrasında araştırma modelinde yer alan ilişkiler yapısal eşitlik modeli (YEM) ile analiz edilmiştir. Yapısal modelin analizinde Anderson ve Gerbing (1988) tarafından öne sürülen iki aşamalı yaklaşım (ölçüm modeli ve yapısal model) benimsenmiştir. Ölçüm modeli için gerekli şartların (model uyumu, faktör yükleri, yapı geçerliği) sağlanmasından sonra ikinci aşama olan yapısal model test edilmiştir. Yapısal modelde bulunan değişkenler arasındaki ilişkiler yol analizi aracılığıyla test edilmiştir. Yapılan yol analizi sonucunda Wellness turizmi motivasyonlarının, Wellness turizmi deneyimi üzerinde olumlu etkiye sahip olduğu ortaya konmuştur. Wellness turizmi deneyiminin eğlence ve estetik boyutlarının, algılanan değer ve memnuniyet üzerinde; eğitim boyutunun ise memnuniyet üzerinde olumlu etkiye sahip olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte algılanan değerin, memnuniyet üzerinde; memnuniyetin, davranışsal niyet üzerinde olumlu etkisinin bulunduğu belirlenmiştir. Ayrıca aracılık rolüne ilişkin yapılan analizler sonucunda ise algılanan değerin, Wellness turizmi deneyiminin eğlence ve estetik boyutları ile davranışsal niyet arasındaki ilişkide“tamamlayıcı aracılık”; memnuniyetin, Wellness turizmi deneyiminin eğitim, eğlence ve estetik boyutları ile davranışsal niyet arasındaki ilişkide“dolaylı aracılık”rolüne sahip olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada elde edilen sonuçlar doğrultusunda araştırmacılara ve Wellness turizmi paydaşlarına önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Wellness, which has become an increasingly popular philosophy of life today, is the ability of an individual to keep their physical, mental and spiritual health in balance, to manage the stress in their life and to feel good. This new lifestyle that individuals choose in their daily lives is reflected in their holiday preferences and travels, and the tendency towards health-focused holidays is increasing. Accordingly, individuals tend to prefer holidays focused on health and wellness, rest, sports, healthy nutrition, getting rid of stress, finding peace, and providing body-mind-spirit balance, and also hotels, resorts, retreats and destinations that provide services in this direction. Thus, interest in Wellness tourism, which is one of the alternative tourism types, is increasing and also is becoming a new trend today. However, despite its increasing popularity, it is seen that research on Wellness tourism is limited. In the literature review especially local literature although there are some descriptive studies on Wellness tourism, there is no quantitative research was encountered. For this reason, the main subject of the study is Wellness tourism motivations, Wellness tourism experience and the effects of this experience. This study aims to examine the relationships between Wellness tourism motivations, Wellness tourism experience, perceived value, satisfaction and behavioral intention. For this purpose, the scales used as data collection tools were translated into Turkish and then the Turkish scales, which were adapted for language, were rearranged according to the English language in accordance with the research. The research data were collected using the convenience sampling method among tourists staying in eight Wellness establishments operating in Muğla, Bodrum, Fethiye, Istanbul and Sapanca destinations in Turkey. A survey was used as the data collection tool. The obtained data were analyzed using SPSS and AMOS statistical programs. First, the reliability and validity analyses of the scales were conducted. Accordingly, it was determined that the Wellness tourism experience consisted of the dimensions of“education, entertainment, aesthetics and escape”. After reliability and validity analyses, the relationships in the research model were analyzed with structural equation model (SEM). In the analysis of the structural model, the two-stage approach (measurement model and structural model) proposed by Anderson and Gerbing (1988) was adopted. After providing the necessary conditions for the measurement model (model fit, factor loadings, construct validity), the structural model was tested in the second stage. The relationships between the variables in the structural model were tested through path analysis. As a result of the path analysis, it was revealed that Wellness tourism motivations have a positive effect on the Wellness tourism experience. It has been determined that the entertainment and aesthetic dimensions of the Wellness tourism experience have a positive effect on perceived value and satisfaction; and the education dimension has a positive effect on satisfaction. In addition, it was determined that perceived value has a positive effect on satisfaction; satisfaction has a positive effect on behavioral intention. Moreover, as a result of the analyses conducted regarding the mediation role, it was determined that perceived value has a“complementary mediation”role in the relationship between the entertainment and aesthetic dimensions of the Wellness tourism experience and behavioral intention; and satisfaction has an“indirect mediation”role in the relationship between the education, entertainment and aesthetic dimensions of the Wellness tourism experience and behavioral intention. Based on the results obtained from the research, suggestions were made to researchers and Wellness tourism stakeholders.
Benzer Tezler
- Nahçıvan Duzdağ speleoterapi ziyaretçilerinin konaklama, destinasyon kalitesi ve memnuniyet algıları
Perceptions of satisfaction, destination quality and accommodation of Nakhchivan Duzdag speleotherapy visitors
TURAN BABAKİŞİYEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Turizmİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYTUĞ ARSLAN
- Esenlik turizmi kapsamında manevi refah: Dinler arası bir karşılaştırma
Spiritual wellbeing within the context of wellness tourism: A comparison between religions
İSMAİL UZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TurizmSelçuk ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METE SEZGİN
- Wellness turizminde sürdürülebilirlik uygulamalarının tespitine yönelik nitel bir araştırma ve bir model önerisi: Afyon ili örneği
A qualitative research for sustainability applications in wellness tourism and a model proposal: Afyon province case study
NACİ POLAT
- Türkiye wellness turizmi pazarlama stratejilerinin belirlenmesinde beslenme programlarının rolü ve önemi
The role and importance of nutrition programs on determination of marketing strategies for wellness tourism in Turkey
ÖZGE DEVRAVUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Beslenme ve DiyetetikAydın Adnan Menderes ÜniversitesiYiyecek ve İçecek İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AZİZ BOSTAN
- Wellness turizm destinasyonu olarak Eskişehir: Kaynaklar, çeşitler, sorunlar ve çözümler
Eskisehir as wellness tourism destination: Sources, types, problems and solutions
SEDEF AYHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TurizmKırklareli ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA KESİCİ