Z kuşağının siyasal katılım düzeyi ile oy verme davranışı arasındaki ilişkide sosyal medyanın düzenleyici etkisi
The regulatory effect of social media on the relationship between generation Z's political participation level and voting behavior
- Tez No: 946994
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET EMİN AKKILIÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, İşletme, Political Science, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Z Kuşağı, Siyasal Katılım, Sosyal Medya, Oy Verme Davranışı, Generation Z, Political Participation, Social Media, Voting Behavior
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Balıkesir Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 134
Özet
Gerek son dönem literatürü incelendiğinde gerekse toplumsal dinamiklere bakıldığında sosyal medyanın hayatımızın merkezi noktalarında yer edindiğini görmek mümkündür. Öte yandan oldukça gündemde olan Z kuşağı bireylerin pek çok farklı sosyal bilimler alanında araştırma konusu edildiği de görülmektedir. Siyasal katılım kavramı ile akla gelen ilk aktivite oy verme olarak görülse de geldiğimiz çağda siyasal katılım davranışını salt oy vermeye indirgemenin çok da mümkün olmadığını söylemek yanlış olmayacaktır. Siyasal katılım kavramı ile seçmenlerin oy kullanmak üzere sandık başına gitmesinden, kendisine cazip gelen parti ya da adayı desteklemesi ve etkilemesinden ya da sadece alaka duyduğu bir parti olmasına kadar olan tüm eylemlerin açıklanmaya çalışıldığı görülmektedir. İçinde bulunduğumuz yüzyılda teknolojik gelişmeler ve sosyal ağların gelişimi ile siyasal katılım da evrimleşmek zorunda kalmıştır. Günümüz araştırmalarına bakıldığında sosyal medya uygulamalarının vatandaşlardaki siyasi eğilimine etki edeceği öngörüsüyle, siyasi partiler ve liderler sosyal medyayı daha profesyonel ve etkin olarak kullanır olmuştur. Bu çalışma, dijitalleşen dünyada siyasal katılım pratiklerinin dönüşümünü, özellikle Z kuşağı bireylerinin sosyal medya aracılığıyla gerçekleştirdikleri siyasal katılım biçimleri üzerinden incelemeyi amaçlamaktadır. Geleneksel anlamda oy verme davranışıyla özdeşleştirilen siyasal katılım, günümüzde sosyal medya platformlarının etkisiyle farklı formlarda ortaya çıkmakta ve katılımcı demokrasinin yeni görünümlerine işaret etmektedir. Bu bağlamda araştırmada, Z kuşağı bireylerinin sosyal medyada gerçekleştirdikleri gizil katılım, karşıt katılım, takipçi katılımı ve etkileyici katılım türlerinin oy verme davranışı üzerindeki etkileri analiz edilmiştir. Aynı zamanda sosyal medya kullanım sıklığının bu ilişkiler üzerindeki düzenleyici (moderatör) rolü de incelenmiştir. Çalışmada elde edilen bulgular, dört siyasal katılım boyutunun da oy verme davranışı ile anlamlı ve pozitif ilişkili olduğunu göstermiştir. Etkileyici katılımın (β = .358, p < .001), bireyin sosyal medyada özgün içerik üretmesi ve siyasal tartışmalara aktif katılım göstermesi yoluyla oy verme davranışını en güçlü şekilde etkileyen faktör olduğu belirlenmiştir. Gizil katılım (β = .241), karşıt katılım (β = .194) ve takipçi katılım (β = .279) boyutları da anlamlı bulunmuş; bu durum, pasif ya da dolaylı etkileşimlerin dahi seçmen davranışını şekillendirebildiğini ortaya koymuştur. Araştırmada ayrıca sosyal medya kullanım sıklığının moderatör etkisi test edilmiştir. Elde edilen sonuçlar, sosyal medyanın yalnızca etkileyici katılım ile oy verme davranışı arasındaki ilişkiyi anlamlı ve pozitif yönde güçlendirdiğini (β = .658, p < .001) ortaya koymuştur. Diğer yandan sosyal medya kullanım sıklığı, gizil ve takipçi katılım ile oy verme davranışı arasındaki ilişkiler üzerinde anlamlı bir değişim yaratmazken; karşıt katılım boyutunda beklenenin aksine negatif bir etkileme yönü göstermiştir. Bu sonuçlar, Z kuşağının siyasal katılım davranışının sosyal medya ekseninde çeşitlendiğini, yalnızca oy verme gibi geleneksel pratiklerle sınırlı olmadığını ve özellikle etkileşimli, yaratıcı katılım biçimlerinin seçmen kararlarını daha güçlü biçimde etkilediğini göstermektedir. Dolayısıyla, siyasal katılımın niteliğine dair yeni bir değerlendirme yapılması gerektiği; sosyal medya aracılığıyla şekillenen dijital vatandaşlığın, çağdaş siyasal süreçlerde merkezi bir rol üstlendiği sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
When both the recent literature and social dynamics are examined, it is possible to see that social media has taken a central place in our lives. On the other hand, it is also seen that Generation Z individuals, who are very much on the agenda, are the subject of research in many different social sciences. Although the first activity that comes to mind with the concept of political participation is voting, it would not be wrong to say that it is not possible to reduce political participation behavior to voting in the age we have come. With the concept of political participation, it is seen that all actions from voters going to the polls to vote, supporting and influencing the party or candidate that appeals to them, or simply being a party that they are interested in are tried to be explained. In the current century, political participation has had to evolve with technological developments and the development of social networks. In today's research, political parties and leaders have started to use social media more professionally and effectively with the prediction that social media applications will affect the political tendencies of citizens. This study aims to examine the transformation of political participation practices in the digitalized world, especially through the forms of political participation of Generation Z individuals through social media. Political participation, which is traditionally identified with voting behavior, emerges in different forms with the influence of social media platforms and points to new forms of participatory democracy. In this context, the study analyzes the effects of covert participation, counter-participation, follower participation and expressive participation on the voting behavior of Generation Z individuals on social media. At the same time, the moderating role of the frequency of social media use on these relationships was also examined. The findings of the study show that all four dimensions of political participation are significantly and positively related to voting behavior. Influential engagement (β = .358, p < .001) was found to be the factor that most strongly influenced voting behavior through the individual's production of original content and active participation in political debates on social media. The dimensions of latent engagement (β = .241), oppositional engagement (β = .194) and follower engagement (β = .279) were also found to be significant, suggesting that passive or indirect The moderating effect of the frequency of social media use was also tested. The results revealed that social media significantly and positively strengthened only the relationship between expressive participation and voting behavior (β = .658, p < .001). On the other hand, the frequency of social media use did not create a significant change on the relationships between latent and follower participation and voting behavior, while it showed a negative direction of influence on the oppositional participation dimension, contrary to expectations. These results show that Generation Z's political participation behavior has diversified on the axis of social media, is not limited to traditional practices such as voting, and especially interactive and creative forms of participation have a stronger influence on voter decisions. Therefore, it is concluded that a new assessment of the nature of political participation is required and that digital citizenship shaped through social media plays a central role in contemporary political processes.
Benzer Tezler
- Z kuşağının siyasal katılım tercihleri üzerine bir araştırma
A research on the political participation preferences of generation Z
FATİH ERARSLAN
Doktora
Türkçe
2024
Siyasal Bilimlerİnönü ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ENDER AKYOL
- Z kuşağının siyasal katılımında X sosyal medya aracının kullanımı
Use of social media tool X in political participation of generation Z
EMRE KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Halkla İlişkilerKocaeli ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYBİKE PELEK
- 2024 Türkiye belediye seçimlerinde Z kuşağının siyasal davranışında sosyal medya kullanımı
The use of social media in the political behavior of generation Z in the 2024 Turkish municipal elections
SEMA YILDIRIM
Doktora
Türkçe
2025
Siyasal BilimlerBaşkent ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEYDA KULOĞLU
- Z kuşağının siyasal katılıma etkisi
The impact of generation Z on political participation
MELEK KAHRAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SosyolojiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATEM ETE
- Z kuşağının siyasal katılım düzeyleri ve etki eden faktörler üzerine bir inceleme
An examination on generation Z's levels of political participation and affecting factors
MURAT ÇOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Halkla İlişkilerKocaeli ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVİM KOÇER