Farklı zamanlarda ekilen tef (eragrostıs tef [zucc.] trotter) ve kum darı (panıcum mılıaceum l.)'nın ot verimi ve kalitesinin belirlenmesi
Determination of hay yield and quality of tef (eragrostis tef [zucc.] trotter) and proso millet (panicum miliaceum l.) sown at different times
- Tez No: 947300
- Danışmanlar: PROF. DR. ABDULLAH ÖZKÖSE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 59
Özet
Bu çalışma, Konya ekolojik koşullarında farklı ekim zamanlarında yetiştirilen Tef (Eragrostis tef [Zucc.] Trotter) ve Kum darı (Panicum miliaceum L.) bitkilerinin ot verimi ve kalitesi açısından karşılaştırılması amacıyla 2024 yılında gerçekleştirilmiştir. Deneme, Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü deneme tarlasında, Tesadüf Blokları Deneme Deseninde Bölünmüş Parseller düzeninde üç tekerrürlü olarak kurulmuştur. Denemede her iki bitki türü 1 Mayıs, 1 Haziran ve 1 Temmuz tarihlerinde olmak üzere üç farklı ekim zamanında ekilmiştir. Çalışmada; bitki boyu, sap kalınlığı, yeşil ot verimi, kuru ot oranı, kuru ot verimi, ham protein oranı ve ham protein verimi gibi tarımsal ve yem kalite özellikleri değerlendirilmiştir. Elde edilen veriler doğrultusunda, bölgede yaygın olarak yetiştirilen Kum darı (Çeşit Popülasyon 1 ve Popülasyon 2) ile yeni bir tür olan Tef bitkisinin (Çeşit Rooiberg ve Nile) farklı ekim zamanlarına bağlı olarak verim ve kalite yönünden karşılaştırılması amaçlanmıştır. Bu çalışma ile kaliteli kaba yem açığının kapatılmasına katkı sağlamak amacıyla yem bitkileri tarımına yeni tür, çeşit ve tarımsal uygulamaların kazandırılması hedeflenmiştir. Araştırma sonucunda kum darıda bitki boyu 98.9 – 114.6 cm, sap kalınlığı 5.76 – 6.56 mm, boğum sayısı 4.4 – 6.4 adet, yeşil ot verimi 1047.0 – 3603.0 kg/da, kuru ot oranı %25.66 - %29.33, kuru ot verimi 293.6 – 949.6 kg/da, , ham protein oranı %7.92 –%11.29, ham protein verimi ise 32.1 – 101.0 kg/da arasında; Tef bitkisinde bitki boyu 91.8 – 98.2 cm, sap kalınlığı 1.73 – 1.99 mm, boğum sayısı 4.1 – 4.6 adet, yeşil ot verimi 4305 – 5801.3 kg/da, kuru ot oranı %20.83 - %25.40, kuru ot verimi 904.2 – 1344.5 kg/da, ham protein oranı %8.66 – %9.91, ham protein verimi ise 86.8 -133.4 kg/da arasında bulunmuştur. Çalışma sonucunda; tef bitkisinin çeşitlerinde her üç farklı ekim zamanında da kum darı çeşitlerine göre daha yüksek ot verimi sağlamıştır. Ekim zamanı ilerledikçe geciktikçe kum darında %60'larda verimde kayıp ortaya çıkarken, tef bitkisinde bu kayıp %20'lerde kalmıştır. Tef bitkisinin geç ekim yapılsa da verimlerinin yüksek olması tef bitkisinin kısa zaman içerisinde vejetasyon süresinin hızlı olmasından kaynaklanmaktadır. 1 Mayıs tarihi kum darı bitkisinin ekimi için en uygun zaman olup arazi Temmuz ayının sonuna kadar boşalabilmektedir. Tef bitkisi için en uygun ekim zamanı 1 Haziran ve 1 Temmuz olup tarlanın rotasyonunda esneklik sağlanır ve verimler de artış gözlemlenir.
Özet (Çeviri)
This study was conducted in 2024 to compare the forage yield and quality of Tef (Eragrostis tef [Zucc.] Trotter) and Proso millet (Panicum miliaceum L.) cultivated at different sowing times under the ecological conditions of Konya. The study was conducted in the experimental field of the Department of Field Crops, Faculty of Agriculture, Selçuk University, using a split-plot design in a Randomized Complete Block Design (RCBD) with three replications. Both plant species were sown on three different dates: May 1, June 1, and July 1. In the study, various agronomic and forage quality traits such as plant height, stem diameter, green herbage yield, dry matter ratio, dry herbage yield, crude protein ratio, and crude protein yield were evaluated. Based on the data obtained, the aim was to compare the yield and quality characteristics of the commonly grown Proso millet (cv. Rooiberg and Nile) with the newly introduced Tef (cv. Population – 1 and Populatiın – 2 ) species under different sowing dates. This study also aimed to contribute to closing the gap in high-quality roughage production by introducing new species, cultivars, and agricultural practices to forage crop production. As a result of the research, the following ranges were observed in Proso millet: plant height 98.9 – 114.6 cm, stem diameter 5.76 – 6.56 mm, number of nodes 4.4 – 6.4, green herbage yield 1047.0 – 3603.0 kg/da, dry herbage yield 293.6 – 949.6 kg/da, dry matter ratio 25.66% – 29.33%, crude protein ratio 7.92% – 11.29%, and crude protein yield 32.1 – 101.0 kg/da. In Tef, the ranges were: plant height 91.8 – 98.2 cm, stem diameter 1.73 – 1.99 mm, number of nodes 4.1 – 4.6, green herbage yield 4305 – 5801.3 kg/da, dry herbage yield 904.2 – 1344.5 kg/da, dry matter ratio 20.83% – 25.40%, crude protein ratio 8.66% – 9.91%, and crude protein yield 86.8 – 133.4 kg/da. Tef varieties yielded higher than Proso millet in all three sowing times. While delayed sowing caused limited yield loss in Tef, it caused more significant reductions in Proso millet. In particular, when comparing the yields from May 1 and July 1, Proso millet showed up to a 60% yield loss, whereas Tef exhibited only around a 20% decrease. Therefore, early sowing (May 1) is recommended for Proso millet, while later sowing dates (June 1 or July 1) are more suitable for Tef. This approach enables more efficient land use and allows for an optimal vegetation period for subsequent crops.
Benzer Tezler
- Farklı zamanlarda ekilen İtalyan çimi (Lolium multiflorum Lam.) ve tef (Eragrostis tef (Zucc) Trotter) bitkilerinin ot verimi ve kalitesinin belirlenmesi
Determination of yield and quality of annual ryegrass (Lolium multiflorum Lam.) and teff grass (Eragrostis tef (Zucc) Trotter) plants sown different sowing
BETÜL ACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatSelçuk ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULLAH ÖZKÖSE
- Farklı tef [Eragrostis tef (Zucc.) Trotter] genotipleri arasındaki genetik ilişkinin moleküler yöntemlerle belirlenmesi
Determination of genetic relationship among different tef [Eragrostis tef (Zucc.) Totter] genotypes using molecular methods
ÇAĞLAR KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
BiyoteknolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSKENDER TİRYAKİ
- Tef (eragrostıs tef [zucc.] trotter) bitkisinin tohum verimive verim unsurları üzerine ekim zamanı ve ekimoranlarının etkisi
The effect of sowing times and seed rates on seed yield andyield components of teff (eragrostis tef [zucc.] trotter)
MUSTAFA ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
ZiraatSelçuk ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH ÖZKÖSE
- Farklı zamanlarda ekilen nohut çeşitlerinin (Cicer arietinum L.) bazı tarımsal özelliklerinin belirlenmesi
Determination of some agricultural characteristics on chickpea (Cicer arietinum L.) cultivars that are sown at different periods
FATMA CERAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
ZiraatSelçuk ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÖNDER
- Farklı zamanlarda ekilen ketencik [Camelina sativa (L.) Crantz]'in verim ve bazı agronomik özelliklerinin belirlenmesi
Determination of yield and some agronomical characteristics on false flax [Camelina sativa (L.) Crantz] which sown in different times
NUR KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
ZiraatSelçuk ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÖNDER