Çuvaş Türkçesinde son çekim edatları
The final postpositions in Chuvash Turkish
- Tez No: 947461
- Danışmanlar: PROF. DR. FEYZİ ERSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 166
Özet
“Çuvaş Türkçesinde Son Çekim Edatları”konulu bu araştırmada, Türk ve Çuvaş gramercilerin görüşleri doğrultusunda edat terimi, edatın tanımı, temel özellikleri ve sınıflandırma yaklaşımlarına yer verilmiştir. Çalışmanın veri temeli, Türkiye'de ve Çuvaşistan'da yayımlanmış Çuvaş Türkçesi gramer kitapları ile çeşitli akademik çalışmalardan hareketle oluşturulmuştur. Bu kapsamda tespit edilen son çekim edatları, 4'ü hikâye kitabı, 8'i ders kitabı olmak üzere toplam 12 kaynakla sınırlı tutularak sistematik biçimde taranmıştır. Tarama sürecinde belirlenen son çekim edatlarının yer aldığı örnek cümleler, konunun daha iyi anlaşılabilmesi amacıyla transkribe edilmiş ve altlarına Türkiye Türkçesine aktarılmış karşılıkları eklenmiştir. Elde edilen her bir edat, iki aşamalı bir analiz sürecine tabi tutulmuştur: İlk olarak hangi hâl ekleriyle birlikte kullanıldıkları belirlenmiş, ardından cümle içindeki görevleri bakımından işlevsel bir değerlendirme yapılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular, istatistiksel olarak değerlendirilmiş ve tablo formatında sunulmuştur. Böylece Çuvaş Türkçesindeki son çekim edatlarının cümle içindeki konumları, kullanım biçimleri ve işlevsel rolleri açık, sistemli ve karşılaştırılabilir bir şekilde ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
In this study titled“The Final Postpositions in Chuvash Turkish,”the term“postposition,”along with its definition, key characteristics, and classification approaches, is addressed in line with the views of Turkish and Chuvash grammars. The data foundation of the study is based on grammar books of Chuvash Turkish and various academic works published in Turkey and Chuvashia. Within this scope, the identified final postpositions were systematically examined, limited to a total of 12 sources—4 storybooks and 8 textbooks. Example sentences containing the final postpositions determined during the scanning process were transcribed and accompanied by their equivalents in Turkey Turkish to enhance comprehension. Each identified postposition underwent a two-stage analytical process: first, the case suffixes with which they are used were identified; then, a functional assessment was conducted based on their syntactic roles within the sentence. The findings obtained from the research were evaluated statistically and presented in tabular form. Thus, the positions, usage patterns, and functional roles of final postpositions in Chuvash Turkish were clearly, systematically, and comparatively revealed.
Benzer Tezler
- Çuvaşçanın şekil bilgisi
Morphology of the Chuvash
OĞUZHAN DURMUŞ
Doktora
Türkçe
2009
DilbilimTrakya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. LEVENT DOĞAN
- Çuvaş Türkçesinde olumsuzluk
Negation in Chuvash Turkish
MEHMET KAYNAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JALE ÖZTÜRK
- Çuvaş Türkçesinde söyleme fiilleri
Verbs of speaking in Chuvash Turkish
SELİM GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DilbilimAnkara ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA SEMA ÖZÖNDER
- Çuvaş Türkçesinde iki ögeli ad öbeklerinin iç yapısı
Internal structure of noun phrase with two element in Chuvash Turkic language
BAHAR ERİŞ KARAOĞLAN
Doktora
Türkçe
2018
DilbilimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA LEVENT YENER
- Tarihî doğu Türkçesi ile çağdaş Kazan Tatar ve Çuvaş Türkçelerinde 'ver-' fiili(anlam, yapı ve işlev bakımından)
The verb 'ver-' in historical eastern Turkish and contemporary Kazan Tatar and Cuvas Turkish (in terms of meaning, structure and function)
MERVE DEMİRYUĞURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DilbilimPamukkale ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NERGİS BİRAY