Kinetik cephe sistemlerinin yapı verimliliği ve kullanıcı konforu üzerine etkisinin araştırılması
Investigation of the effect of kinetic facade systems on building effıciency and user comfort
- Tez No: 947480
- Danışmanlar: PROF. DR. İCLAL ALUÇLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 144
Özet
Günümüzde yapıların çevresel koşullara uyum sağlayabilme yetisi, sürdürülebilir ve yüksek performanslı mimarlık yaklaşımları açısından kritik öneme sahiptir. Bu bağlamda, hareketli sistemler, mimari tasarımın dinamik bir unsuru olarak öne çıkmaktadır. İlk ilkel barınaklardan bu yana gelişen yapılar, zaman içinde sadece korunaklı mekânlar olarak kalmamış, aynı zamanda çevresel değişkenlere tepki verebilen akıllı sistemler hâline gelmiştir. Özellikle mekanik mühendislik, bilgisayar destekli kontrol sistemleri ve yeni nesil yapı malzemeleri gibi teknolojik gelişmeler, kinetik mimarinin uygulanabilirliğini artırmış; mimariyi durağan bir nesne olmaktan çıkarıp çevresiyle etkileşen bir organizmaya dönüştürmektedir. Kinetik mimari, sürekli gelişen teknolojinin sağladığı kolaylıkların ışığından faydalanılarak yapı bölümlerine hareket fonksiyonu kazandırılması odağında geliştirilmiş bir tasarım anlayışıdır. Bu anlayışın kaynağında çevreye duyarlı olmak ve onun yarattığı değişken koşullara uyumlanabilmek yatmaktadır. Mimaride kinetiklik, edindiği bu adaptasyon ve duyarlılık hali ile yapı verimliliğini ideal standartlara ulaştırmayı hedeflemektedir. Yapının ilk etapta çevresel koşullarını karşılayan yüzü olması sebebiyle de cepheler, kinetik mimariye konu oluşturacak büyük potansiyele sahip yapı bölümü olarak öne çıkmaktadır. Son dönem cephe yönelimlerinde estetik endişelerle beraber, büyük oranlarda cam kullanımı yoğun olarak gözlemlenmektedir. Her ne kadar cam teknolojisi gelişmekte olsa dahi her iklimsel değişkenlere henüz doğru cevap veremediği durumlarla da sıklıkla karşılaşılmaktadır. Bu çalışmada, kinetik mimarinin önemli bir parçası olan kinetik cephelerin yapı verimliliği ve kullanıcı konforu açısından etkilerinin incelenmesi ve geliştirilmesi amaçlanmıştır. Hedef doğrultusunda, sıcak iklim bölgelerinde konfor koşullarını ve yapı performansını destekleyecek, mimari kinetik cephe sistemleri odağında en etkin çözüm ile ilgili deneysel bir proje geliştirilmiştir. Proje, Diyarbakır kentinden seçilen pilot bir bina özelinde yürütülmüştür. Diyarbakır'a ait iklim verileri Climate Constultant adlı programdan elde edilmiştir, Meteoroloji Genel Müdürlüğü arşiv verileri ile desteklenmiştir. Bu veriler doğrultusunda yılın en kritik dönemi belirlenmiş; en yüksek performans analizi bu zaman dilimi temel alınarak yapılmıştır. Kullanıcı konfor koşullarını estetik bir yaklaşımla iyileştirmek amacıyla hareketli bir cephe sistemi önerilmiştir. Belirlenen kritik döneme göre hem mevcut hem de önerilen cephe sistemleri Rhinoceros da modellenmiş, analizler Grasshooper, Ladybug ve Honeybee eklentileri ile simüle edilmiştir. Yapılan analizler doğrultusunda, kinetik cephe sisteminin mevcut cephe tasarımına kıyasla kullanıcı konforu üzerinde daha olumlu etkiler yarattığı tespit edilmiştir. Bu bağlamda, önerilen kinetik cephe sistemi, kullanıcı konforunun iyileştirilmesine yönelik daha etkili ve işlevsel bir çözüm olarak değerlendirilmektedir.
Özet (Çeviri)
Today, the ability of buildings to adapt to environmental conditions holds critical importance in terms of sustainable and high-performance architectural approaches. In this context, kinetic systems stand out as a dynamic element of architectural design. Since the era of primitive shelters, structures developed by humankind have evolved not only into protective spaces but also into intelligent systems capable of responding to environmental variables. Especially, technological advancements such as mechanical engineering, computer-aided control systems, and next-generation building materials have enhanced the applicability of kinetic architecture; transforming architecture from a static object into an organism that interacts with its surroundings.Kinetic architecture is a design approach developed with the focus of integrating motion functions into building components by utilizing the conveniences offered by continuously developing technology. At the core of this approach lies environmental sensitivity and the ability to adapt to the changing conditions it generates. Kinetic qualities in architecture aim to achieve ideal efficiency standards through this acquired sense of adaptation and responsiveness. As the primary interface that responds to environmental conditions, façades emerge as the building component with the greatest potential for kinetic architectural applications.In recent façade trends, extensive use of glass has been observed, driven by aesthetic concerns. Although glass technology continues to develop, there are still frequent instances where it fails to adequately respond to varying climatic conditions. This study aims to examine and improve the effects of kinetic façades—an essential component of kinetic architecture—on building efficiency and user comfort. In line with this goal, an experimental project was developed focusing on kinetic façade systems that would support comfort conditions and building performance in hot climate regions.The project was conducted on a pilot building selected from the city of Diyarbakır. Climatic data specific to Diyarbakır were obtained from the software Climate Consultant and supported by archived data from the Turkish State Meteorological Service. Based on these data, the most critical period of the year was identified, and performance analysis was conducted for this time frame. To enhance user comfort conditions with an aesthetic approach, a movable façade system was proposed. Both the existing and proposed façade systems were modeled in Rhinoceros, and simulations were performed using the Grasshopper, Ladybug, and Honeybee plugins. According to the analyses conducted, it was observed that the kinetic façade system had a more positive impact on user comfort compared to the existing façade design. In this context, the proposed kinetic façade system is evaluated as a more effective and functional solution for enhancing user comfort.
Benzer Tezler
- Improving the thermal conductivity of fiber-reinforced concrete panels for exterior facades with phase change materials
Diş cepheler için elyaf takviyeli beton panellerin ısı ı̇letkenliğinin faz değiştiren malzemelerle ı̇yileştirilmesi
YALDA SAFARALIPOUR
Doktora
İngilizce
2023
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ERKAN KARAGÜLER
- A multi-objective optimisation model for responsive kinetic façades performance: KFOM
Duyarlı kinetik cephe performansı için çok amaçlı bir optimizasyon modeli: KFOM
FADI ALI MOHAMMAD SALAH
- Biyomimetik cephelerde gün ışığı kontrolü
Daylight control in biomimetic facades
BERFİN YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜMİT TURGAY ARPACIOĞLU
- Kinetik cephe elemanlarının tasarım, üretim ve uygulama süreçlerinin incelenmesi ve endüstriyel tasarımın bu süreçlerdeki yeri
Investigation of the design, production and application processes of kinetic facade elements and relationship with industrial design
KEMAL NAKIP
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstriyel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEBNEM TİMUR
- Yapay zekâ destekli parametrik modelleme ile doğadan ilham alan kinetik cephe tasarımı: Günışığı performansının değerlendirilmesi
Nature-inspired kinetic facade design with artificial intelligence assisted parametric modelling: Evaluation of daylight performance
HATİCE TUĞÇE BAKIREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
MimarlıkGazi ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA ARSLAN SELÇUK
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜNEŞ MUTLU AVİNÇ