Türkiye'de deniz ulaşımı
Marine transportation in Turkey
- Tez No: 94751
- Danışmanlar: PROF.DR. MESUT ELİBÜYÜK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Ulaşım, Geography, Transportation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2000
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 350
Özet
346 ÖZET Araştırma konumuzu oluşturan“Türkiye'de Deniz Ulaşımı”; bilindiği üzere Asya ile Avrupa arasında yer alan ve ulaşım yolları bakımından bir geçiş yolu konumunda ve aynı zamanda üç tarafı denizlerle çevrili 8,330 km civarındaki kıyı uzunluğuna sahip bulunan Türkiye'nin, deniz ulaşımına konu olan limanlarını (53 tane yükleme-boşaltma yapan yük ve yolcu limanı, 170 tane balıkçı limanı ve barınma yeri ile 30 tane marina ve yat yanaşma yeri olmak üzere toplam 250 civarında kıyı tesisi bulunmaktadır), tersanelerini, fenerlerini, gemilerini ve gemi adamlarını geçmişten günümüze kadar geçirdiği süreci ve gelecekte deniz ulaşımımızın hangi konumda olması ve bu konuma gelmesi için ne yapılması gerektiğini incelemeye ve sonuçlarını belirlemeye çalıştık. Antik çağda Anadolu'da yaşayan bazı uygarlıkların özellikle kıyı kesimindeki devletlerin varlıklarını sürdürebilmek için kentlerini genelde akarsuların denize döküldüğü yere kurmuşlar, limandaki ticari faaliyetlerle çok zenginleşmişler, fakat bu liman kentleri, zamanla akarsuların getirdiği alüvyonlarla dolarak liman fonksiyonlarını yitirmişler ve zenginliklerini kaybetmişlerdir (Efes kenti gibi). Osmanlı İmparatorluğu döneminde, kuruluşunun ilk zamanlarında ele geçirdiği kıyılarda bulunan liman kentlerinden ve tersanelerinden kendileri faydalanmaya başlamışlar, buralarda ise daha çok donanma gemilerini inşa ederek, denizlerde seyretmeye başlamışlardır, istanbul'un fethinden sonra, Haliç'te tersaneler yapılmış ve buralarda ticaret ve donanma gemileri inşa edilmiştir. Böylece Osmanlılar Karadeniz, Marmara, Ege ve Akdeniz'de üstünlük kurmaya başlamışlar ve Kanuni Sultan Süleyman döneminde bu sayılan yerler bir“Türk Gölü”haline gelmişti. Bu dönemde Fransızlara verilen“ticari haklar”, özellikle Osmanlıların deniz ticaretini olumsuz yönde etkilemiş ve sahillerimizde yabancı devletlere ait gemiler dolaşmış, ticareti ellerine almışlardır. Bu durum cumhuriyetin ilanına kadar devam etmiş ve bu tarihe kadar tüm deniz ticaretimiz ve bunlarla ilgili şirketler hep yabancılara ait olmuştu.347 29 Ekim 1923 tarihinde Türkiye Cumhuriyetinin kurulmasıyla, denizcilik alanında ilk olarak 1 Temmuz 1926 tarihinde“Kabotaj Kanunu”nun çıkarılmasıyla, kendi karasularımızda, kendi gemilerimizle ve limanlarımız arasında ticaret yapma hakkımızı elde ettik. 1950 yılından sonra her alanda olduğu gibi deniz ulaşımımızda da bir atılım devresine girilmiştir. Hatta Haydarpaşa, İzmir (onarım yapılmış), Mersin, iskenderun ve Bandırma limanları bu dönemin eserleridir. Bu atılım hareketlerinin nasıl olması gerektiği 1962'den sonra hazırlanan beşer yıllık kalkınma planlarında ele alınmış ve bugüne kadar gelişmesi sağlanmıştır. Limanlar ülkemizin sosyo-ekonomik gelişmesini sağlamak üzere hazırlanan ulusal plan ve programlara öncülük ederek çok önemli bir görevi yerine getirdikleri saptanmış ve limanlarımızdan yüklenen-boşaltılan yükleri cinslerine göre ayırarak limanlarımıza oransal dağılımı sonucunda, ürünlerin en fazla hangi limanlarımızdan gönderildiği belirlenmiştir. Yolcu taşımacılığında ise son yıllarda turizmin ülkemizde gelişmeye başlaması ile Kuşadası, Çeşme, Marmaris, Antalya, istanbul ve Taşucu limanlarına denizyolu ile gelen turist sayısında patlama olmuştur. Ayrıca limanlarımızın yönetim yapıları belirlenmiş, kapasitelerinin, depolarının yeterli olup olmadığı saptanmıştır. Yine turizm açısından önemli olan yatçılığın önemi vurgulanmıştır. Daha sonra balıkçılık faaliyetlerinin ne yönde gelişmesi hakkında bilgiler verilmiştir. Tersanelerimizin durumuna baktığımızda ise, özellikle özel sektör tersanelerinde, gemi inşasında sipariş alınamamasından dolayı, bu sektör yara almakta, fakat bu açığını en azından gemilerin bakımı ve onarımıyla gidermeye çalışmaktadır. Ülkemiz kıyılarında 370 adet fener olduğu belirlenmiş, bu fenerlerinde çoğunun önemli bir geçiş yolu olan Marmara denizinde bulunduğu saptanmıştır.348 Deniz ticaret filomuzun bel kemiğini oluşturan gemilerimizin de son yıllarda sayı ve tonaj bakımından artış olduğu ve kapasite bakımından 6,300,000 registered ton ile dünya deniz ticaret filosu içerisinde 18. sıraya yükseldiği belirlenmiştir. Ülkemizdeki yaklaşık 6 bin geminin (18 ve yukarı grostonluk) büyük bir çoğunluğu küçük tonajlı gemileri oluştururken, tonaj itibariyle de 20 bin ve üzerindeki grostonluk gemiler büyük bir paya sahiptir. Gemilerimizin yaklaşık %90'nı özel sektöre ait iken, %10'nu kamu sektörüne ait olduğu tespit edilmiştir. Gemi adamları konusunda da son yıllarda özellikle kalifiyeli teknik eleman ve personel yetiştirilmesi konusunda büyük ilerlemeler (denizcilik okullarının açılması) kaydedilmiş, yine de bu yetişmiş, eğitimli eleman sayısı ülke ihtiyacını karşılayamadığı saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
349 SUMMARY The researches made by geographers on Turkey, surrounded by three coasts and having 8333-kilometer coast in total, having intercontinental marine connection, in addition to this, having bosphorus regarded as very important in marine transportation's, achieving about 80 or 90 precent of its foreign trade by means of marine transportation, having 53 harbours and quays still activating in total, with its harbours which are worthy subjects for geography with both their physical and anthropogeographical features, and with ships docking these harbours for the purpose of goods and traveler transportation, and with its shipyards in which these ships are constructed, will contribute to its development and fame. For the purpose of developing the subject of this research entitled“Marine Transportation in Turkey”, the historical development of the Anatolian harbours having capacity to serve many sorts of traveler and goods transportation's and having quite high loading and unloading capacity and of the Anatolian shipyards and ships; their conditions during the domination's of the Anatolian states in archaic ages, Roman and Byzantine Empires, Anatolian Seljuk Empire and other Anatolian Turkish States, Ottoman Empire and during the early years of Turkish Republic; and also the goods mainly transported in these periods will be touched upon briefly. Next, the current marine transportation of Turkey, the classification of its harbours due to their capacity of cabotage, transit trade, importation and exportation, and to the sorts of the goods handled in these harbours, and function of these harbours are explained. Also, in this study, the effect of marine trade on the economy of Turkish Republic and its contribution to our country is explained.350 In the third stage of this study, the subjects of the future condition of marine transportation in our country; its development; the things to be done to reach a higher capacity of trade in our harbours; the fields our shipyards are to be developed (e.g. construction, repairment, maintenance); what to do to carry on transporting our goods on our own ships; the modernization of our ships; the future of our marine transportation are researched and the results are given.
Benzer Tezler
- AB ortak ulaştırma politikası çerçevesinde Türkiye'de deniz ulaşımı ve güvenliğinin incelenmesi
Examination of maritime transport and security in Turkey within the framework of EU common transport policy
ELİF TUĞÇE GÜLIRMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Deniz Bilimleriİstanbul ÜniversitesiDeniz İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEM SAATCİOĞLU
- Havalimanlarında meydana gelen sis olaylarının oluşum mekanizmasına göre sınıflandırılması ve zamansal dağılımının incelenmesi ve atatürk havalimanı rüyetografının elde edilmesi
Classification and temporal distribution of the fog events according to mechanism of trigger formation at the airports and obtained ataturk airport's ruyetograph
MAHMUT MÜSLÜM
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET DURAN ŞAHİN
- Liman işletmelerinde atık yönetimi: Çanakkale limanı örneği
Waste management in port operations: The case of Çanakkale port
TANER ÇINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Çevre MühendisliğiZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILMAZ YILDIRIM
- Deniz ulaşımında ortaya çıkan atıkların bilgisayar yoluyla simulasyonu
Emerging waste in marine transportation by computer simulation
EBRU YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolBeykent ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TURHAN KARAGÜLER
- Türkiye'de kombine taşımacılık için liman yerinin bulanık ahp ile seçimi
The port location selection for combined transport by fahp in Turkey
MEHMET ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Denizcilikİstanbul ÜniversitesiDeniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BİRSEN KOLDEMİR