Gölbaşı (Adıyaman) yerleşim alanının deprem davranışının ve zemin sıvılaşmasının arazi deneylerine dayalı değerlendirilmesi
Evaluation of earthquake behavior and soil liquefaction in the gölbaşi (Adıyaman) settlement area based on field tests
- Tez No: 947903
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YETİŞ BÜLENT SÖNMEZER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırıkkale Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 143
Özet
Deprem dalgaları yeryüzünde ilerlediği zemin koşullarına bağlı olarak değişime uğrarlar. Zeminlerin dinamik yükler altında nasıl bir davranış göstereceğinin bilinmesi depreme dayanıklı yapı tasarımı için büyük önem taşımaktadır. 6 Şubat 2023 günü Pazarcık ve Elbistan merkez üssü olmak üzere iki büyük deprem meydana gelmiştir. Depremler sonucunda birçok insan yaşamını yitirmiş ve birçok yapı kullanılamaz hale gelmiştir. Gölbaşı (Adıyaman) ilçesi, 6 Şubat Depremlerinin etkilediği bölgeler arasında, zemin davranışlarının yapılar üzerinde etkilerinin belirgin bir şekilde gözlemlendiği yerleşim alanlarından birisi olmuştur. İlçeye adını veren Gölbaşı Gölüne yakın kısımlarda uydu fotoğraflarından rahatlıkla görülebilen yanal yayılma kaynaklı çatlaklar oluşmuştur. Bu çalışmada Gölbaşı (Adıyaman) ilçesi yerleşim alanına ait zeminlerin sıvılaşma potansiyeli, arazi deneylerine dayalı üç farklı yöntem kullanılarak değerlendirilmiştir. Sıvılaşma analizi yapılan lokasyonlarda zemin davranış analizi yapılarak mevcut zemin koşullarının yapılara olan dinamik etkileri irdelenmiştir. Elde edilen veriler kullanılarak sıvılaşma ve zemin davranışı haritaları çizilmiştir. Analizlerden elde edilen veriler, Kahramanmaraş depremleri sonrasında Gölbaşı yerleşim alanında tespit edilen sonuçlar ile birlikte değerlendirilmiştir. Sonuçlar; inceleme alanı kuzeyinde yer alan Gölbaşı Gölüne yakın ince tane içeriği az alüvyon zeminlerde sıvılaşma potansiyelinin yüksek olduğunu, Gölden uzak ilçenin güneyinde yüksek kayma dalgası hızına sahip zeminlerde ise sıvılaşma potansiyelinin olmadığını göstermiştir. Özellikle yeraltı su seviyesi yüksek, gevşek ve düşük kohezyonlu bazı zeminlerde yapılan davranış analizlerinde, zemin büyütmesinin 4'ün üzerine çıktığı görülmüştür. Çalışma kapsamında elde edilen analiz sonuçları, Kahramanmaraş depremleri sonucunda gözlemlenen zemin davranış izlerini büyük oranda yansıtmaktadır. Ancak bazı lokasyonlarda yapılan gözlemlerde, ince tane içeriği fazla olan kohezyonlu zeminlerin de analizlerden elde edilen sonuçların aksine sıvılaşma benzeri davranış gösterdiği görülmüştür. Deformasyon yumuşaması olarak nitelendirilen bu zemin davranışının, Gölbaşı yerleşim alanında yer alan bazı yapıların oturmasına ve temelleri ile birlikte dönmesine sebep olduğu düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Earthquake waves undergo changes depending on the ground conditions through which they travel on the earth. Knowing how soils will behave under dynamic loads is of great importance for earthquake resistant building design. On February 6, 2023, two major earthquakes occurred with Pazarcık and Elbistan as the epicenter. As a result of the earthquakes, many people lost their lives and many buildings became unusable. Among the regions affected by the February 6 earthquakes, Gölbaşı (Adıyaman) district was one of the settlements where the effects of soil behavior on structures were clearly observed. Cracks due to lateral spreading were formed close to Gölbaşı Lake, which gives its name to the district, which can be easily seen from satellite photographs. In this study, the liquefaction potential of the soils in the settlement area of Gölbaşı (Adıyaman) district was evaluated using three different methods based on field tests. In the locations where liquefaction analysis was performed, soil behavior analysis was performed and the dynamic effects of the existing soil conditions on the structures were examined. Liquefaction and soil behavior maps were drawn using the data obtained. The data obtained from the analyses were evaluated together with the results determined in Gölbaşı settlement area after the Kahramanmaraş earthquakes. The results show that the liquefaction potential is high in alluvial soils with low fine grain content close to Gölbaşı Lake located in the north of the study area, while the liquefaction potential is not high in soils with high shear wave velocity in the south of the district away from the lake. Behavioral analyses especially in some soils with high groundwater level, loose and low cohesion show that the soil magnification exceeds 4. The analysis results obtained within the scope of the study largely reflect the soil behavior observed as a result of the Kahramanmaraş earthquakes. However, observations made at some locations showed that cohesive soils with high fine grain content also exhibited liquefaction-like behavior contrary to the results obtained from the analyses. This soil behavior, which is described as deformation softening, is thought to cause settlement and rotation of some structures in Gölbaşı settlement area together with their foundations.
Benzer Tezler
- 06 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremleri sonucu Gölbaşı (Adıyaman) yerleşim alanında meydana gelen sıvılaşma ve yanal yayılma problemlerinin araştırılması
Investigation of liquefaction and lateral spreading problems occurred during February 06, 2023 Kahramanmaraş earthquakes in Gölbaşı (Adıyaman) settlement area
HARUN ÜNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Jeoloji MühendisliğiKütahya Dumlupınar ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNAL ABİDDİN ERGÜLER
- Besni (Adıyaman) ilçesinin beşeri ve ekonomik coğrafyası
Human and economic geography of Besni (Adıyaman) district
YEŞİM ORTAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
CoğrafyaKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NADİRE KARADEMİR
- Gölbaşı (Adıyaman) zeminlerinin CPT sonuçları ile sıvılaşma analizlerinin incelenmesi
Investigation of liquefaction analysis of Gölbaşı (Adıyaman) soils with CPT results
HALİS SERKAN TEZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İnşaat MühendisliğiGazi Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEYHAN FIRAT
- Gölbaşı ilçesi'nin (Adıyaman) beşeri ve iktisadi coğrafyası
The human and economic geography of Gölbaşı district (Adıyaman)
İLHAN OĞUZ AKDEMİR
- Tut (Adıyaman) ilçesi'nin beşeri ve ekonomik coğrafyası
The humman and economic geography of Tut (Adıyaman) distric
FATMA ÖNAL