1-3 yaş aralığındaki çocukların sosyal duygusal gelişimleri ile ebeveyn mizacı ve anne babalık becerilerinde öz yeterlikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between the social-emotional development of children between the age range of 1-3, their parental temperament and self-efficacy in parenting skills
- Tez No: 947921
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ESİN SEZGİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Hamidiye Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
Bu araştırmanın amacı, 1-3 yaş aralığındaki çocukların sosyal duygusal gelişimleri ile ebeveynlerin mizacı ve anne babalık becerilerinde öz yeterlikleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Katılımcılar, İstanbul'da bulunan Aile Sağlığı Merkezleri (ASM) ve oyun atölyelerine kayıtlı ebeveyn ve çocuklar arasından kolayda örnekleme yöntemiyle belirlenmiş olup, toplam 204 kişi çalışmaya dahil edilmiştir. Veri toplama sürecinde; Demografik Bilgi formu, Enneagram Kişilik Ölçeği, Anne Babalık Becerilerinde Öz Yeterlik Ölçeği ve Vineland Sosyal Duygusal Erken Çocukluk Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde normallik varsayımı test edilmiş, parametrik analiz yöntemlerinden ki-kare testi, tek yönlü ANOVA, bağımsız örneklem t testi; non-parametrik analiz yöntemlerinden Kruskall Wallis, Mann Whitney U testi ve Spearman Korelasyon analizi uygulanmıştır. Araştırma bulgularına göre, ebeveyn mizacının ebeveyn yaşına göre anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Ebeveyn öz yeterlik düzeyine bakıldığında, çocuğun cinsiyeti, kardeş sayısı, annenin çalışma durumu, babanın yaşı, öğrenim durumu ve algılanan gelir düzeyi gibi değişkenlere bağlı olarak anlamlı düzeyde farklılaştığı belirlenmiştir. Bakıldığında, kız çocuğuna sahip ebeveynlerin erkek çocuğuna sahip ebeveynlere göre duygusal yeterlik düzeylerinin daha yüksek olduğu görülmüştür. Çalışmayan annelerin çalışanlara göre disiplin öz yeterlik düzeylerinin yüksek; günlük işler öz yeterlik düzeylerinin düşük olduğu belirlenmiştir. 35 ve üzeri yaş grubundaki babaların günlük işler; üniversite mezunu babaların lise mezunu babalara göre disiplin öz yeterlik düzeylerinin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte, yüksek gelir algısına sahip ebeveynlerin duygusal yeterlik, disiplin, oyun ve öğretme alt boyutlarında öz yeterlik düzeylerinin daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çocukların sosyal-duygusal gelişim puanlarına bakıldığında, çocukların cinsiyetine, çocuk-anne-baba yaşına, anne çalışma durumuna, baba öğrenim durumu ve mesleğine göre anlamlı farklılaşmanın olduğu görülmüştür. Bir yaşındaki kız çocuklarının erkek çocuklarına göre sosyal duygusal gelişimlerinin; üç yaşındaki çocukların diğer çocuklara göre kişilerarası iletişim becerilerinin daha iyi düzeyde olduğu tespit edilmiştir. 35 ve üzeri yaş grubundaki anne-babaların çocuklarının kişilerarası iletişim becerilerinin daha iyi olduğu belirlenmiştir. Çalışan annelerin çalışmayan annelerin çocuklarına göre baş etme-uyum becerileri ve iki yaşındaki çocukların sosyal duygusal gelişim düzeylerinin daha yüksek olduğu görülmüştür. Bir yaşındaki çocuklar arasında, üniversite mezunu babaların ilköğretim mezunu; memur babaların ise, işçi babaların çocuklarına göre sosyal duygusal gelişim düzeylerinin daha iyi olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte, ebeveyn mizacı ile anne babalık becerilerinde öz yeterlik düzeyleri ve çocukların sosyal duygusal gelişimleri arasında anlamlı farklılaşmanın olduğu görülmüştür. Bu farklılaşma ebeveyn mizacı ile anne babalık becerilerinde öz yeterlik toplam puanları, duygusal yeterlik, disiplin, günlük işler; bir yaşındaki çocukların sosyal duygusal gelişim düzeyleri ve baş etme-uyum becerileri arasındadır. Aynı zamanda, ebeveyn öz yeterliğinin çocukların sosyal duygusal gelişim becerileri ile ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları, çocukların sosyal duygusal gelişimleri ile ebeveyn mizacı ve anne babalık becerilerinde öz yeterlik düzeyleri arasında ilişki olduğunu göstermektedir. Bunun yanısıra, bazı demografik değişkenlerin ebeveyn mizacı, anne babalık becerilerinde öz yeterlik ve çocukların sosyal duygusal gelişim düzeyleri üzerinde anlamlı yordayıcılar olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to examine the relationship between the social-emotional development of children aged 1-3 and the temperament of parents and their self-efficacy in parenting skills. In the study, the relational screening model, which is one of the quantitative research methods, was used. The participants were determined by convenience sampling method among the parents and children registered in Family Health Centers (ASM) and play workshops in Istanbul, and a total of 204 people were included in the study. In the data collection process; Demographic Information form, Enneagram Personality Scale, Self-Efficacy Scale in Parenting Skills and Vineland Social Emotional Early Childhood Scale were used. In the analysis of the data, the assumption of normality was tested, and the chi-square test, one-way ANOVA, independent sample t-test from the parametric analysis methods; Kruskall Wallis, Mann Whitney U test and Spearman Correlation analysis from the non-parametric analysis methods were applied.According to the research findings, it was found that parental temperament differed significantly according to the age of the parent. When the level of parental self-efficacy was examined, it was determined that it differed significantly depending on variables such as the gender of the child, number of siblings, employment status of the mother, age of the father, education status and perceived income level. It was seen that the emotional efficacy levels of parents with girls were higher than those with boys. It was determined that unemployed mothers had higher disciplinary self-efficacy levels compared to employed mothers and lower daily chores self-efficacy levels. It was found that fathers in the 35 and over age group had higher daily chores self-efficacy levels; and university graduate fathers had higher discipline self-efficacy levels compared to high school graduate fathers. However, it was concluded that parents with a high income perception had higher self-efficacy levels in the emotional competence, discipline, play and teaching sub-dimensions. When the children's social-emotional development scores were examined, it was seen that there was a significant difference according to the gender of the children, age of the child-parent, employment status of the mother, education status of the father and occupation. The social-emotional development of one-year-old girls compared to boys; It has been determined that three-year-old children have better interpersonal communication skills than other children. It has been determined that children of parents aged 35 and over have better interpersonal communication skills. It has been observed that working mothers have higher coping and adaptation skills than children of non-working mothers and that two-year-old children have higher social emotional development levels. Among one-year-old children, it has been determined that university graduate fathers have better social emotional development levels than children of primary school graduates and civil servant fathers have better social emotional development levels than children of worker fathers. However, it has been observed that there is a significant difference between parental temperament and self-efficacy levels in parenting skills and children's social emotional development. This difference is between parental temperament and self-efficacy total scores in parenting skills, emotional competence, discipline, daily tasks; social emotional development levels of one-year-old children and coping and adaptation skills. It has also been determined that parental self-efficacy is related to children's social emotional development skills.The research results show that there is a relationship between children's social emotional development and parental temperament and self-efficacy levels in parenting skills. In addition, some demographic variables were found to be significant predictors of parental temperament, self-efficacy in parenting skills and children's social emotional development levels.
Benzer Tezler
- Gelişimsel dil bozukluğu riski olan çocukların sosyal-duygusal ve dil gelişimleri arasındaki ilişkinin normal dil gelişimi gösteren akranları ile karşılaştırılması
Comparison of the relationship social-emotional and language development in children at risk of developmental language disorder to peers with normal language development
MERVE DİLBAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Kulak Burun ve BoğazHacettepe ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESRA ÖZCEBE
- Cezaevinde çocukları ile birlikte bulunan annelerin çocukluk çağı ruhsal travmaları, kapsayıcılık işlevleri ve çocuklarının psiko-sosyal gelişim durumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
The investigation of the correlation between childhood traumatic experiences and containing functions of mothers in prison with their children and the stages of psyc-social development of their children
SİNEM GEZGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NESLİHAN ZABCI
- Etkileşimli kardeş eğitim programının tipik gelişim gösteren çocuklarla otizmli çocukların kardeş ilişkilerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of interactive sibling education program on sibling relations of typical developing children and children with autism
FİKRİYE SEZER
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİGEN GÜRSOY
- Doğal malzemelerden kil, kum ve su ile hazırlanan oyun programının 60-72 aylık çocukların sosyal duygusal gelişimleri üzerindeki etkisinin incelenmesi
An Investigation of the effect of the game programme prepared with natural materials including sand, clay and water on the social emotional development of 60-72 month old children
REFİKA GİZEM KÖKCÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimBahçeşehir ÜniversitesiOkul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ IŞIK KAMARAJ
- Epilepsili çocuklarda ve ebeveynlerinde psikopatoloji, yaşam kalitesi taraması
Screening for psychopathology and quality of life in children with epilepsy and psychopathology in their parents
SEVGİ ÖZMEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
PsikiyatriErciyes ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DİDEM BEHİCE ÖZTOP