Üstün yetenekli öğrencilerin belirlenmesine yönelik ev derecelendirme ölçeği'nin (SIGS-2) 5-10 yaş çocuklar için geçerlik ve güvenirlik çalışması ve üstün yetenekli çocukların ebeveynlerine yönelik geliştirilen sosyal duygusal öğrenme temelli aile eğitim programının etkililiği
A validity and reliability study of the scales for identifying gifted students–home rating scale (SIGS-2) for children aged 5–10, and the effectiveness of a social-emotional learning-based family education program for parents of gifted children
- Tez No: 949549
- Danışmanlar: PROF. DR. FAHRİYE FİGEN TURAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 178
Özet
Bu araştırma, üstün yetenekli çocukların gelişimsel ihtiyaçlarına bütüncül bir perspektifle yaklaşarak hem çocuklara hem de ebeveynlerine yönelik destek süreçlerini güçlendirmeyi amaçlamaktadır. İki ana çalışmadan oluşan araştırmanın Çalışma 1 kısmında, çoklu değerlendirme yaklaşımını desteklemek amacıyla SIGS-2 Ev Derecelendirme Ölçeği'nin Türkçeye uyarlaması gerçekleştirilmiştir. 5–10 yaş aralığında çocuğu bulunan 974 ebeveynle yürütülen geçerlilik ve güvenirlik analizlerinde, doğrulayıcı faktör analizi bulguları modelin yüksek düzeyde uyum sağladığını göstermiştir (CFI=0.998, GFI=0.994, RMSEA=0.017). Madde-toplam korelasyonları 0.32–0.79, güvenirlik katsayıları 0.87–0.96 aralığında bulunmuştur. Kriter geçerliliği kapsamında yapılan analizlerde ise, SIGS-2 Ev Derecelendirme Ölçeği ile SIGS-2 Okul Derecelendirme Ölçeği, okul öncesi ve ilkokul dönemi aday bildirim formları ile orta düzeyde; TONI-3 ve NNAT-I testleriyle anlamlı düzeyde ilişkili bulunmuştur. Çalışma 2 kapsamında ise, 7-10 yaş aralığındaki üstün yetenekli çocukların ebeveynlerine yönelik Sosyal Duygusal Öğrenme (SDÖ) temelli bir aile eğitim programı geliştirilmiş ve deney-kontrol gruplu deneysel desenle uygulanmıştır. Programa 15 gönüllü ebeveyn katılmıştır. Sekiz oturumdan oluşan program haftalık olarak yürütülmüş, etkileşimli yöntemler kullanılmıştır. Programın etkililiği ön test, son test ve altı hafta sonra yapılan kalıcılık testi ile değerlendirilmiştir. Sonuçlar, ebeveynlerin farkındalıklarının arttığını, stres ve tükenmişlik düzeylerinin azaldığını; bu etkinin kalıcılık testiyle sürdüğünü göstermiştir. Ancak, SIGS-2 ve ebeveyn-çocuk ilişkisi puanlarında istatistiksel olarak anlamlı bir fark gözlenmemiştir.
Özet (Çeviri)
This study aims to strengthen support processes for both gifted children and their parents by adopting a holistic perspective on the developmental needs of gifted children. The research consists of two main studies. In Study 1, the Turkish adaptation of the SIGS-2 Home Rating Scale was conducted to support a multi-method assessment approach. Validity and reliability analyses were carried out with 974 parents of children aged 5 to 10. Findings from the confirmatory factor analysis indicated a high level of model fit (CFI = 0.998, GFI = 0.994, RMSEA = 0.017). Item-total correlations ranged between .32 and .79, and reliability coefficients were between .87 and .96. In terms of criterion validity, the scale showed moderate correlations with the SIGS-2 School Rating Scale and candidate nomination forms for preschool and early primary education, as well as significant associations with the TONI-3 and NNAT-I intelligence tests. In Study 2, a Social Emotional Learning (SEL)-based parent education program was developed and implemented for parents of gifted children aged 7 to 10 using a pretest-posttest control group design. Fifteen parents voluntarily participated in the program, which consisted of eight weekly sessions using interactive methods. The effectiveness of the program was evaluated through pretest, posttest, and a follow-up test administered six weeks later. Results indicated an increase in parental awareness and a significant decrease in stress and burnout levels, with these effects sustained over time. However, no statistically significant changes were observed in SIGS-2 or parent-child relationship score.
Benzer Tezler
- Öğretmenler için 'üstün zekalı/yetenekli öğrencilerin belirlenmesi eğitim yazılımı'nın geliştirilmesi ve değerlendirilmesi
For teachers 'identification of gifted/talented students educational software' development and evaluation
AYŞE ALKAN
Doktora
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERÇİN KARATAŞ
PROF. DR. AYŞEGÜL ATAMAN
- İlkokul ve ortaokula devam eden üstün yetenekli öğrencilerin çevreye yönelik bilgi ve tutumlarının belirlenmesi: Aydın ili örneği
Determining the knowledge and attitude of highly- gifted students who are attending primary and secondary schools towards environment: Example of Aydın provience
EDİBE USLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAydın Adnan Menderes ÜniversitesiÇevre Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BELGİN YILDIRIM
- Üstün zekâlı öğrencilerin eğitiminde kullanılan güncel teknolojiler ile ilgili yapılan çalışmaların incelenmesi
Examination of studies on current technologies used in the education of gifted students
HASİBE KUZU
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimSivas Cumhuriyet ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ERSOY
- Sınıf öğretmenlerinin üstün yetenekli öğrenciler ve özellikleri hakkında bilgi düzeylerini artırmaya yönelik bir eğitim programının etkililiği
The effectiveness of training programme for elemantary teachers in order to enhance knowledge level about talented students and characteristics of talented students
FEYZULLAH ŞAHİN
- Üstün yetenekli tanısı konulan öğrenciler ile tanı konulmamış öğrencilerin üçlü zekâ kuramına göre matematiksel yeteneklerinin incelenmesi
Investigation of mathematical abilities of students diagnosed as gifted and undiagnosed according to the triarchic intelligence theory
YASİN KURAK
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimTrabzon Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT GÜVEN