Covid-19'un BIST İnşaat Endeksi (XINSA) şirketlerine etkilerinin finansal analiz yoluyla incelenmesi
Investigation of the effects of Covid-19 on BIST Construction Index (XINSA) companies through financial analysis
- Tez No: 947922
- Danışmanlar: PROF. DR. AYTEN ÇETİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Finansal Piyasalar ve Yatırım Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
Geçmişten günümüze insanlık birçok farklı tehdit ile karşı karşıya kalmıştır. İnsanlık tarihi bu tehditlerin sonucunda sosyal ve ekonomik açıdan etkilenmişledir. 2019 yılı sonu itibariyle ilk olarak Çin'in Hubei eyaleti Wuhan kentinde küresel salgın olarak ilan edilen COVID-19 salgını tüm dünyayı etkisi altına almıştır. COVID-19 salgını, ülkelerin sağlık hizmetlerinin yanı sıra sosyal ve ekonomik yapılarını da ciddi anlamda tehdit etmiştir. Salgının hemen hemen tüm dünya ülkelerinde görülmesi nedeniyle, ülkeler bu konuda tedbir almaya ve birtakım kısıtlamalar getirmek zorunda kalmışlardır. Tedbirlerin en başında gelen sosyal izolasyonla birlikte virüsün yayılma hızını yavaşlatılması amaçlanmış, bu durumdan bazı sektörler olumlu bazıları ise olumsuz derecede etkilenmiştir. Bilindiği üzere, ülkemizde emek yoğun üretim yapısına sahip olması nedeniyle istihdama önemli derecede katkı sağlayan inşaat sektörü bağlantılı olduğu yaklaşık 200 farklı alt sektörü de hayata geçirerek ekonominin hareketlenmesine destek olmaktadır. Bu durum, ülkemiz gibi gelişmekte olan ülkelerin büyüme araçlarından biri olarak kullanılabilmektedir. Türk inşaat sektörü de salgın nedeniyle en fazla etkilenen sektörlerin başında gelmektedir. Küresel ekonomik sistemde rekabet şartlarının zorlaşması ve işletmelerin karmaşık yapılarının takibi için finansal tablolar aracılığı ile yapılan analizler günümüzde oldukça önem kazanmıştır. Teknolojik gelişmelerin etkisiyle pazarlama ve üretim alanlarında yaşanan değişimlerle birlikte sektör uygulamalarını takip etmek, düzenlemek ve artan rekabet koşullarına uyum sağlamak için finansal verilerin ve bilgilerin önemi büyük ölçüde artmaktadır. Firmaların performans sonuçları firmanın kendileri, kamu kuruluşları, firmaya yatırım yapan mevcut yatırımcılar ve yatırım yapmayı düşünen potansiyel yatırımcılar için büyük bir önem arz etmektedir. Çeşitli yöntemlerle yapılan analizlerle firmaların yıldan yıla nasıl bir performans sergilediklerini görülebilmektedir. Bu performans sonuçları firmaların gelecekteki durumları hakkında ipuçları vermektedir. Bu çalışmada, küresel bir krize dönüşen COVID-19 salgınından nasıl ve ne ölçüde etkilendiği finansal analiz yoluyla değerlendirilecektir. Değerlendirme, salgın dönemi ve sonrası dönemler esas alınarak yapılmış olup, 2019-2023 dönemine ait son beş yıllık finansal tablo verileri kullanılmıştır. İnşaat sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin finansal performanslarını değerlendirebilmek amacıyla finansal tablolar, kapsamlı gelir ve gider tabloları ile nakit akış tabloları kullanılmıştır. Bu çalışma ile Borsa İstanbul İnşaat Endeksi (XINSA) şirketleri arasında yer alan inşaat firmalarının (ANELE, BRLSM, DAPGM, EDIP, ENKAI, GESAN, KUYAS, ORGE, SANEL, TURGG, YAYLA, YYAPI), finansal raporları esas alınarak çeşitli finansal analizler yapılmış ve Covid-19 sürecinin söz konusu işletmelerin finansal tabloları üzerindeki etkisinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu kapsamda, inşaat sektöründe faaliyet gösteren endeste yer alan işletmelerden finansal raporlarına ulaşılan 12 adet işletme üzerinde analizler yapılmıştır. Bu işletmelerin 2019,2020,2021,2022,2023 yılları finansal tabloları olan bilançoları ve gelir tabloları üzerinde finansal analiz yöntemlerinden karşılaştırmalı tablolar analizi ve oran (rasyo) analizi yöntemiyle elde edilen veriler değerlendirilmiştir. Yapılan değerlendirmeler sonucunda olumsuz etkiler elbette ki gözlenmiş ancak pandeminin genel olarak gösterdiği şiddetli olumsuz etkilerin yaşanmadığı tespit edilmiştir. Bu çalışmada analiz, seçilen firmaların kamuya açık bilançoları ve gelir tabloları ile sınırlandırılmıştır. Nakit akım tabloları, yıllık faaliyet raporları ve finansal olmayan göstergeler araştırma kapsamı dışında bırakılmıştır. Çalışmanın metodolojik çerçevesi oran analizi ve karşılaştırmalı finansal tablolar analizine dayanmaktadır; ileri düzey finansal modelleme teknikleri, regresyon analizi ve ekonometrik yöntemler ise bilinçli olarak çalışmaya dâhil edilmemiştir. Bununla birlikte, TURGG adlı firmaya ait açıklanan bilançolarda bazı ilgili kalemlerin yer almaması nedeniyle belirli finansal oranların hesaplanması mümkün olmamıştır. Bu durum da çalışmanın analiz boyutunu firma bazında sınırlayan unsurlardan biri olmuştur. Çalışma esas olarak COVID-19 pandemisinin firmalar üzerindeki etkisini değerlendirmeyi amaçlamakla birlikte, aynı dönemde gerçekleşen enflasyon, döviz kuru oynaklığı ve faiz oranlarındaki dalgalanmalar gibi diğer makroekonomik değişkenlerin etkileri kapsamlı biçimde ele alınmamıştır. Ayrıca analizde kullanılan tüm veriler Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP) üzerinden yayımlanan finansal raporlardan elde edilmiştir. Bu raporların doğruluğu ve güncelliği ilgili firmaların beyanlarına dayandığından, veri güvenilirliği açısından belirli sınırlılıklar çalışmanın doğasında yer almaktadır.
Özet (Çeviri)
In Wuhan, China's Hubei province, has affected the whole world. The COVID-19 epidemic has seriously threatened the social and economic structures of countries as well as their health services. Due to the fact that the epidemic is seen in almost all countries of the world, countries have had to take precautions and impose some restrictions on this issue. With social isolation, which is at the beginning of the measures, it was aimed to slow down the spread of the virus, and some sectors were affected positively and some negatively. As it is known, the construction sector, which contributes significantly to employment due to its labor-intensive production structure in our country, supports the mobilization of the economy by realizing about 200 different sub-sectors with which it is connected. This situation can be used as one of the growth tools of developing countries like our country. The Turkish construction industry is one of the most affected sectors due to the epidemic. On the other hand, the analysis made by means of financial statements has gained importance in order to monitor the complex structures of enterprises and the difficulty of competition in the global economic system. The importance of financial data and information is increasing to a great extent in order to follow and regulate sector practices and adapt to increasing competition conditions with the changes in marketing and production areas with the effect of technological developments. The performance results of the companies are of great importance for the companies themselves, public institutions, existing investors investing in the company and potential investors considering investing. It can be seen how companies perform from year to year with analyzes made by various methods. These performance results give clues about the future status of companies. In this study, various financial analyses were conducted based on the financial reports of construction companies listed in the Borsa Istanbul Construction Index (XINSA), including ANELE, BRLSM, DAPGM, EDIP, ENKAI, GESAN, KUYAS, ORGE, SANEL, TURGG, YAYLA, and YYAPI. The aim was to reveal the impact of the Covid-19 pandemic on the financial statements of these companies. In this context, analyses were carried out on 12 companies in the index whose financial reports were accessible. The balance sheets and income statements of these companies for the years 2019, 2020, 2021, 2022 and 2023 were evaluated using financial analysis methods such as comparative financial statement analysis and ratio analysis. As a result of the evaluations, some negative effects were observed; however, it was determined that the severe adverse impacts typically associated with the pandemic were not significantly experienced. In this study, the analysis was limited to publicly available balance sheets and income statements of the selected firms. Other financial statements such as cash flow statements, annual activity reports, and non-financial indicators were excluded from the scope of the research. The methodological framework of the study is based on ratio analysis and comparative financial statement analysis; advanced financial modeling techniques, regression analysis, and econometric methods were intentionally omitted. However, due to the absence of certain relevant items in the published balance sheets of the company named TURGG, it was not possible to calculate specific financial ratios. This has constituted one of the limiting factors of the study at the firm-specific level. While the study primarily focuses on assessing the impact of the COVID-19 pandemic on firms, it does not comprehensively evaluate the effects of other macroeconomic variables such as inflation, exchange rate volatility, and fluctuations in interest rates that occurred during the same period. Furthermore, all data utilized in the analysis were obtained from financial reports disclosed on the Public Disclosure Platform (KAP). Since the accuracy and timeliness of these reports depend on the declarations of the respective companies, certain limitations regarding data reliability are inherent in the study.
Benzer Tezler
- COVID-19'un BİST tekstil, giyim eşyası ve deri sektöründeki işletmelerin bağımsız denetim raporlarına etkileri
Effects of COVID-19 on independent audit reports of companies listed in BIST textile, wearing apparel and leather sector
ESRA AKİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İşletmeİstanbul Bilgi ÜniversitesiMuhasebe Ve Denetim Bilim Dalı
DOÇ. DR. DERYA ÜÇOĞLU
- COVID-19'un BİST'deki gıda perakende şirketlerinin finansal tablolar üzerindeki etkisinin oran yöntemi ile analiz
COVID-19's food retail companies in ist impact on financial statements analysis with the ratio method
CANSU ALPTEKİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Ekonomiİstanbul Aydın ÜniversitesiMuhasebe ve Finans Yönetimi Anabilim Dalı
DOÇ. DR. GÜNAY DENİZ DURSUN
- Küresel salgının işletmelerin finansal tabloları üzerine etkisi: Turizm sektörü
The effect of the global epidemic on the financial statements of businesses: Tourism sector
SABİHA GAMZE ESİRGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Ekonomiİstanbul Aydın ÜniversitesiMuhasebe ve Finans Yönetimi Anabilim Dalı
DOÇ. DR. GÜNAY DENİZ DURSUN
- İmalat sektöründeki işletmelerde COVID-19'un finansal yansıması: BİST-100 örneği
The financial impact of COVID-19 to manufacturing sector companies: A case of BIST-100
CEMREAY DAĞDELEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
EkonomiPamukkale Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAFİZE MEDER ÇAKIR
- Covid-19'un ilaç sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin finansal performansına etkisi: BIST'te bir araştırma
The impact of covid-19 on the financial performance of companies operating in the pharmaceutical sector: A study in BIST
SEMİH ALBAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Maliyeİstanbul Arel ÜniversitesiMuhasebe ve Finansman Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASEMİN ACAR UĞURLU