Havalimanı terminal binalarında taşıyıcı sistem ve form ilişkisindeki gelişim
Development of the relationship between structural system and form in airport terminal buildings
- Tez No: 948002
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZLEM EREN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Havalimanları, Havalimanı Terminal Binaları, Mimari Form, Taşıyıcı Sistemler, Airports, Airport Terminal Buildings, Architectural Form, Structural Systems
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yapı Bilgisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 315
Özet
Havalimanı terminal binaları, yalnızca ulaşım altyapısının önemli bir bileşeni olmakla kalmayıp, aynı zamanda çağdaş mimarlığın teknolojik ve biçimsel olanaklarını yansıtan simgesel yapıları olmuşlardır. Geniş açıklıkların geçilmesi, yoğun insan sirkülasyonunun karşılanması ve mekânsal süreklilik gereklilikleri gibi işlevsel ihtiyaçlar; bu yapı tiplerinde taşıyıcı sistemlerin seçiminde belirleyici rol oynamaktadır. Bu bağlamda, mimari form ile taşıyıcı sistem arasında kurulan ilişki hem yapının strüktürel performansını hem de estetik değerini doğrudan etkilemektedir. Bu çalışmanın ilk bölümünde araştırma konusunun amacı, kapsamı, yöntemi detaylı bir şekilde açıklanmış olup, sonrasında havalimanı terminal binaları ile ilgili literatürde yer alan çalışmalar derlenmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde, havalimanı terminal binalarının tarihsel süreçteki gelişimi başlığı altında ilk olarak, havalimanı ve havalimanı terminal binalarının tanımları ve genel özellikleri hakkında bilgilere yer verilmiş sonrasında ise havalimanı terminal binalarının tarihsel süreçteki gelişimi birinci dönem yapıları (1920 – 1950), ikinci dönem yapıları (1950 – 1980) ve üçünü dönem yapıları (1980 – günümüz) olmak üzere üç bölüm altında incelenmiş ve tablolar halinde çalışma içerisinde sunulmuştur. Çalışmanın üçüncü bölümünde, çalışman kapsamının temelini oluşturan taşıyıcı sistemler konusuna yer verilmiştir. Havalimanı terminal binalarında kullanılan taşıyıcı sistem türleri ve bu taşıyıcı sistemlerde yer alan yapısal elemanlar detaylı bir şekilde açıklanmıştır. Çalışmanın dördünce bölümünde ise dünya genelinde farklı coğrafyalarda bulunan ve sahip oldukları taşıyıcı sistem özellikleri ile bulundukları ülke ve şehirlerde simgesel bir yapı haline 14 adet havalimanı terminal binası seçilmiştir. Seçilen her bir yapı için; genel bilgiler, tasarım bilgileri, taşıyıcı sistem bilgileri, kabuk bilgileri ve alt sistem bilgileri olmak üzere beş ana başlık altında tablolar hazırlanmıştır. Yapıların şematik plan, kesit ve strüktür modülü çizimleri analiz edilmek üzere tablolara eklenmiştir. Ayrıca, 14 adet terminal binası için genel ve tasarım bilgilerine yer verilmiş;“taşıyıcı sistem”ve“kabuk ve form”alt başlıkları altında detaylı bilgiler sunulmuştur. Çalışmanın beşinci bölümünde havalimanı terminal binalarında taşıyıcı sistem ve form ilişkisi değerlendirilmiştir. Bu bölümde seçilen terminal binalarının genel, tasarım, taşıyıcı sistem, kabuk ve alt sistem bilgileri karşılaştırılarak ortak noktalar belirlenmiş ve grafikler ile desteklenmiştir Çalışmanın sonuç bölümünde ise değerlendirme bölümünde yapılan çıkarımlar ile havalimanı terminal binalarında taşıyıcı sistem ve form ilişkisinde gelişimi sayısal değerler ile açıklanmıştır.
Özet (Çeviri)
Airport terminal buildings are not only essential components of transportation infrastructure but have also become iconic structures that reflect the technological and formal possibilities of contemporary architecture. Functional requirements such as spanning large distances, accommodating high volumes of human circulation, and ensuring spatial continuity play a decisive role in the selection of structural systems in this building typology. In this context, the relationship established between architectural form and structural system directly affects both the structural performance and aesthetic value of the building. The first chapter of this study provides a detailed explanation of the research aim, scope, and methodology, followed by a comprehensive review of the relevant literature on airport terminal buildings. In the second chapter, the historical development of airport terminal buildings is examined. This begins with definitions and general characteristics of airports and terminal buildings, and continues with an analysis of their historical evolution in three distinct phases: first period structures (1920–1950), second period structures (1950–1980), and third period structures (1980–present). These analyses are presented in tabular form within the study. In the third chapter of the study, the topic of structural systems, which forms the basis of the study's scope, is discussed. The types of structural systems used in airport terminal buildings and the structural elements that make up these systems are explained in detail In the fourth chapter, 14 airport terminal buildings located in diverse geographical regions around the world have been selected. For each selected terminal, tables are prepared under five main headings: general information, design data, structural system, shell structure, and sub-systems. Schematic plan, section, and structural module drawings are included in the tables for analytical purposes. In addition, general and design-related information is provided for each of the 14 terminals, along with detailed descriptions under the subheadings“structural system”and“shell and form.”In the fifth chapter, evaluates the relationship between structural systems and architectural form in airport terminal buildings. In this section, general, design, structural, shell, and sub-system characteristics of the selected buildings are compared to identify commonalities, supported by graphical representations. In the conclusion chapter, the findings derived from the evaluation section are used to quantitatively explain the evolution of the relationship between structural systems and architectural form in airport terminal buildings.
Benzer Tezler
- Havalimanı terminal binalarındaki strüktürel sistem gelişiminin biçime etkisi ve analizi
Effect of structural system development in the airport terminal buildings to the form and its analysis
TUĞBA ÖNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
MimarlıkGazi ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. ARZU ÖZEN YAVUZ
PROF. DR. MEHMET EMİN TUNA
- Havalimanı terminallerinde büyük açıklık geçme sorununun analizi
Analysis of long span structure issues for airport terminal building
VOLKAN ŞAŞMAZ
- Havalimanı terminal binalarında mimari ve strüktürel form ilişkisi: karşılaştırmalı analiz
Architectural and structural form relationship in airport terminal buildings: Comparative analysis
HELİN İNANÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
MimarlıkEskişehir Osmangazi ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN ÜNVER
- Havalimanı terminal binalarında geniş açıklık geçme sorununun sonlu elemanlar yöntemiyle araştırılması
Airports' problem of passing wide span: an investigation via the finite element method
GONCA AKÇAER
- Havalimanı terminal binalarında enerji etkin tasarım yaklaşımlarının uygulanabilirliği üzerine bir inceleme
A survey on the applicability of energy-efficient design approaches in airport terminal buildings
ECE ERESER