Ahbap çavuş kapitalizminin yapısal görünümleri: Türkiye örneği üzerine kuramsal bir analiz
The structural appearances of crony capitalism: A theoretical analysis on the Turkish case
- Tez No: 948106
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET YETİŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Siyaset Bilimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 161
Özet
Bu tez, genel anlamda ekonomi-siyaset ilişkilerini merkeze almakta, siyasetin ekonomik alandaki hakimiyetini klientelizmin Türkiye kapitalizminin şekillenmesindeki etkisi üzerinden açıklamayı hedeflemektedir. Bu çerçevede, ahbap çavuş kapitalizmi siyasal iktidarın ekonomik kaynaklar üzerindeki belirleyiciliğini kurumsallaştıran, tarihsel sürekliliğe sahip bir iktidar rejimi olarak ele alınmaktadır. Çalışma, Franz Oppenheimer'in ekonomik ve siyasal yöntem ayrımını temel alarak, servet birikiminin üretim ya da gönüllü mübadeleye değil, siyasal bağlantılarla belirlenen yeniden dağıtım ilişkilerine dayandığı“siyasal piyasa”yapısını analiz etmektedir. Bu çerçevede“yandaş”figürü, siyasal iktidarın seçici müdahalesiyle ekonomik güç ve toplumsal konum elde eden; sınıflar arası iktidar ilişkisinin bir yansıması olan özel bir aktör tipi olarak tanımlanır. Tez, Osmanlı İmparatorluğu'ndan günümüze kadar siyasal yöntemlerin sürekliliğini;“savaş vurguncularından prenslere”uzanan yandaşlık örüntülerini tarihsel bir perspektifle inceleyerek, Türkiye'de kapitalizmin gelişiminin neden siyasal önceliklere bağımlı kaldığını ve bu durumun kalkınma süreçlerini nasıl yapılandırdığını açıklamaktadır. Ayrıca, klientelizm ve kronizm literatürüne sınıfsal bir derinlik kazandıran bu çalışma, yandaşlık mekanizmalarının yalnızca seçmen-siyasal parti ilişkileriyle değil, ekonomik elit ile siyasal elit arasındaki çok katmanlı çıkar ilişkileri üzerinden de ele alınması gerektiğini ileri sürmektedir.
Özet (Çeviri)
This thesis focuses on economy-politics relations in general and aims to explain the dominance of politics in the economic sphere through the impact of clientelism on the shaping of Turkish capitalism. In this context, crony capitalism is conceptualized as a regime of power with historical continuity, wherein political authority institutionalizes its decisive role over the distribution of economic resources. Grounded in Franz Oppenheimer's distinction between economic and political means, the study analyzes the structure of the political market, in which wealth accumulation is not based on production or voluntary exchange, but rather on redistribution mechanisms determined by political ties. Within this framework, the figure of the crony is defined as a specific type of actor who acquires economic power and social status on through selective intervention by the political elite—an embodiment of interclass power relations. The thesis traces the historical continuity of political means from the Ottoman Empire to the present, examining patterns of favoritism from“war profiteers”to“princes,”and explains how the development of capitalism in Turkey has remained dependent on political priorities, shaping the course of its development strategies. Furthermore, the study contributes a class-based depth to the literature on clientelism and cronyism, arguing that mechanisms of favoritism should be analyzed not merely through voter–party relations, but through the multilayered networks of interest that bind political and economic elites.
Benzer Tezler
- Kusurlu demokrasilerde korku ve dış politika ilişkisi
Fear and foreign policy on defective democracies
ÇAĞRI PEHLİVANLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Uluslararası İlişkilerTOBB Ekonomi ve Teknoloji ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURAK BİLGEHAN ÖZPEK
- The Rise and fall of Japan's developmental institutions
Japonyanın kalkınmacı kurumlarının yükseliş ve çöküşleri
İBRAHİM ÖZTÜRK
Doktora
İngilizce
1999
EkonomiMarmara Üniversitesiİktisat (İngilizce) Ana Bilim Dalı
PROF.DR. A. SUUT DOĞRUEL
- The state of Turkey's construction sector during the AKP era
Türkiye inşaat sektörünün AKP dönemindeki durumu
MURAT AKDOĞAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Siyasal BilimlerBoğaziçi ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
Prof. Dr. SADİYE MİNE EDER
- Geçmişin görünmez kadınları: Geleneksel kadınların siyasallaşma süreci
Invisible women in the past: Politicization process of traditional women
EMRE ÜNÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Siyasal BilimlerTOBB Ekonomi ve Teknoloji ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURAK BİLGEHAN ÖZPEK
- Kalkınmada ve rekabetçilikte girişimci derneklerinin rolü: Kayseri örneği
Role of business associations in competitiveness and development: The case of Kayseri
SUAT TUYSUZ