Emevîler Döneminde iktidar ve muhalefet ahlâkı
The ethics of power and opposition in the Umayyad Era
- Tez No: 948207
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞEFAETTİN SEVERCAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Emevîler, Siyaset, Ahlâk, İktidar, Muhalefet, Umayyads, Politics, Ethics, Authority, Opposition
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 296
Özet
Doktora tezi, Emevîler döneminde iktidar ve muhalefet ilişkilerini siyaset ahlakı çerçevesinde incelemektedir. Amaç, dönemdeki siyasi çekişmelerde tarafların izlediği stratejileri ve sergiledikleri tutumları belirleyerek bunların dönemin siyaset anlayışına etkilerini ortaya koymaktır. Çalışmada, iktidar ve muhalefetin değer temelli yaklaşımları, meşruiyet arayışları ve siyaset ahlakına dair tavırları, klasik kaynaklar ve modern literatür ışığında analiz edilmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinin uygulandığı çalışmada, dönemin tarihi olayları şartları içinde değerlendirilmiş; farklı rivayetler karşılaştırmalı biçimde ele alınmış, özellikle tarafların ahlâki çelişkileri nesnel bir yaklaşımla ortaya konulmaya çalışılmıştır. Tezin önemi, Emevîler dönemindeki iktidar ve muhalefet ilişkilerini yalnızca tarihi bir çatışma olarak değil siyaset ahlakı bağlamında etik ve siyasi değerlere dayalı bir sorgulama alanı olarak görmesinden kaynaklanmaktadır. Bu kapsamda çalışma, iktidar ve muhalefetin söylem ve eylemleriyle İslâm siyaset anlayışını nasıl şekillendirdiğini ortaya koymakta, siyasi otoritenin ve muhalefetin yalnızca güçle değil adalet, ehliyet, liyakat, eşitlik, biat ve toplumsal rıza gibi evrensel ilkelerle meşrulaştırılması gerektiği sonucuna ulaşmaktadır. Bu yönüyle siyaset ve ahlak arasındaki ayrılmaz ilişkiyi vurgulayan tez, İslâm siyaset düşüncesine değer temelli yeni bir yorum kazandırmaktadır.
Özet (Çeviri)
This doctoral dissertation examines the relationship between political authority and opposition during the Umayyad period within the framework of political ethics. The primary aim is to analyze the strategies employed and attitudes adopted by both ruling authorities and opposition groups amid political conflicts, and to reveal their impact on the political thought of the period. The study explores the value-oriented approaches, quests for legitimacy, and ethical-political behaviors of both sides through a comprehensive analysis of classical sources and modern literature. Employing qualitative research methods, the dissertation evaluates key historical events within their original context. Various narrative traditions are compared, and particular emphasis is placed on identifying the ethical contradictions in the actions of both the ruling power and the opposition through an objective lens. What distinguishes this study is its approach to the Umayyad-era power-opposition dynamics not merely as a historical conflict, but as a space for ethical and political reflection rooted in the principles of political morality. Accordingly, the research demonstrates how the discourses and actions of both the government and opposition helped shape the moral foundations of Islamic political thought. It concludes that political authority and opposition must not be legitimized solely through power, but also through universal principles such as justice, meritocracy, competence, equality, allegiance, and public consent. By emphasizing the inseparable bond between politics and ethics, this dissertation offers a value-based reinterpretation of Islamic political thought.
Benzer Tezler
- Çağdaş Suriye nesrinde siyasî hapishane edebiyatı üzerine eleştirel bir bakış
The literature of political prisons in contemporary Syrian prose analytical prepective
ABDOLGADER MOHAMED ALİ
Yüksek Lisans
Arapça
2014
Doğu Dilleri ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. FİKRET ARSLAN
- Abbâsî Devletinde siyaset-ulemâ ilişkisi: 'İlk Asır örneği'
The relationship between politics and ulamā in the Abbasid Empire' in the case of the First century'
MAŞİDE KAMİT
Doktora
Türkçe
2024
TarihNecmettin Erbakan Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET BAHAÜDDİN VAROL
- Velîd b. Yezîd' in hayatı ve dönemi
The life and period of Velid b. Yezid
İLKNUR GÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
DinKayseri Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT BIYIKLI
- Karşılaştırmalı olarak islam siyasi düşüncesinde otorite kavramı
Başlık çevirisi yok
HALUK ALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiSiyaset ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET NİYAZİ ÖKTEM
- Emeviler Döneminde iktidar-ulema ilişkileri
The relationship between the power and the scholars in the Umayyed dynasty
MUSTAFA ÖZKAN
Doktora
Türkçe
2007
DinAnkara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İRFAN AYCAN