Beyşenbay Usubaliev'in öykü sanatı
The prose skills og Beishenbai Usubaliyev
- Tez No: 948554
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HALİT AŞLAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 300
Özet
Kadim bir gelenek ve göreneğe sahip olan Kırgızlar Orta Asya da yüzyıllardır varlığını sürdüren köklü bir millet olarak bilinmektedir. Başta göçebe yaşam tarzlarının verdiği çeşitlilik olmak üzere zengin sözlü edebiyatı tarihin farklı dönemlerinde hem eşsiz bir medeniyet oluşturmuş hem de güçlü edebi bir miras geliştirmeye katkıda bulunmuştur. Sözlü gelenek ile gelişim gösteren Kırgız edebiyatı XX. yüzyılın başlarından itibaren yazılı edebiyat alanında da önemli gelişmeler göstermişlerdir. Bu dönemde Kırgız edebiyatının öncü isimlerinden olan Cengiz Aytmatov, Kasım Tınıstanov, Aalı Tokombayev, Mukay Elebayev gibi önemli yazarlara rastlanılmaktadır. Bugün yukarıda bahsi geçen Kırgız yazılı edebiyatında önemli rol alan bu yazarlar gibi Beyşenbay Usubaliev de dünyanın en genç edebiyatlarından biri olan Kırgız edebiyatında önemli bir yere sahip olmuştur. Usubaliev Modern Kırgız edebiyatında ele aldığı eserler ile Kırgızların edebi mirasını, yaşam biçimlerini modern düşüncelerle harmanlayarak güçlü anlatımıyla dikkat çekmektedir. Bireyin iç dünyasını, toplumsal değerler sistemini derin bir duyarlılıkla işleyen yazar, geniş bir okuyucu kitlesine ulaşmayı başarmıştır. Bu çalışma da Kırgız edebiyatının seçkin temsilcilerinden biri olan Beyşenbay Usubaliev'in öykü sanatını edebi ve bilimsel mirasını incelemeyi amaçlamıştır. Bu anlamda hazırlanmış olan tez üç ayrı bölümden oluşmaktadır. Tezin giriş kısımda Kırgız edebiyatının tarihi gelişim sürecinden bahsedildikten sonra tezin birinci bölümünde Modern Kırgız edebiyatının yaşayan yazar ve akademisyeni olan Beyşenbay Usubaliev'in hayatı, sanatı, edebi kişiliği ve eserleri hakkında bilgi verilmiştir. Tezin ikinci bölümünde Türk edebiyatının usta edebiyat bilimcilerinden olan Şerif Aktaş, Berna Moran, Mehmet Tekin, İsmail Çetişli gibi yazarların eser inceleme metodları göz önünde bulundurularak Beyşenbay Usubaliev'in öyküleri incelenmiştir. Tezin son bölümü olan üçüncü bölümde ise yazarın yaklaşık 26 öyküsü Kırgız Türkçesinden Türkiye Türkçesine aktarımı yapılmış ve geniş özetlerine yer verilmiştir. Tezin temel amacı, Usubaliev'in hem edebi eserleri vasıtasıyla Kırgız halkının toplumsal, kültürel yapısını yansıtma biçimini analiz etmek hem de yazarın edebi çalışmalarındaki yöntemsel metodları, yaklaşımlarını ortaya koymaktır. 2 Bu amaçla hazırlanmış olan çalışmaya başlamadan önce çeşitli tez, kitaplar, bilimsel makaleler ve buna benzer çalışmalar incelenmiştir. Eserlerin Türkiye Türkçesine aktarımı sırasında Kırgızca- Türkçe sözlüklerden sıkça yararlanılmıştır. İncelemesi yapılan eserlerde Beyşenbay Usubaliev'in hem bireysel bir yazar portresi hem de Kırgız edebiyatının genel yönelimlerine ışık tutulmuştur. Ele alınan 26 eser başta olay örgüsü olmak üzere, anlatıcının bakış açısı, zaman, mekân, dil ve üslup gibi inceleme metodları ile eserlerdeki Kırgız edebi geleneği, yeri kapsamı ortaya konulmuştur.
Özet (Çeviri)
The Kyrgyz, who have an ancient tradition and custom, are known as a deep-rooted nation that has existed in Central Asia for centuries. Their culture, which is intertwined with nature, especially their nomadic lifestyle, and their rich oral literature have both created a unique civilization in different periods of history and continued to keep these traditions alive for a long time. Kyrgyz literature, which developed with oral tradition, has also shown significant developments in the field of written literature since the beginning of the 20th century. During this period, it is possible to come across important writers such as Cengiz Aytmatov, Kasım Tınıstanov, Aalı Tokombayev and Mukay Elebayev, who are the pioneers of Kyrgyz literature. Like these writers who play an important role in Kyrgyz written literature mentioned above, Beyşenbay Usubaliev has also taken an important position in Kyrgyz literature, one of the youngest literatures in the world. Usubaliev draws attention with his powerful narrative by blending the literary heritage and lifestyles of the Kyrgyz with modern ideas with the works he deals with in Modern Kyrgyz literature. The author, who deals with the inner world of the individual and the social value system with deep sensitivity, has managed to reach a wide readership. The aforementioned study aims to examine the story art, literary and scientific heritage of Beyşenbay Usubaliev, one of the distinguished representatives of Kyrgyz literature. In this sense, the thesis prepared consists of three separate sections. After mentioning the historical development process of Kyrgyz literature in the introduction part of the thesis, the first part of the thesis includes extensive information about the life, art, literary personality and works of Beyşenbay Usubaliev, a living writer and academician of Modern Kyrgyz literature. In the second part of the thesis, Beyşenbay Usubaliev's stories are examined in terms of structure, considering the work analysis methods of writers such as Şerif Aktaş, Berna Moran, Mehmet Tekin, İsmail Çetişli, who are master literary scholars of Turkish literature. In the third part, which is the last part of the thesis, approximately 25 stories of the author are translated from Kyrgyz Turkish to Turkish and their extensive summaries are given. 4 The main purpose of the thesis is to analyze Usubaliev's way of reflecting the social and cultural structure of the Kyrgyz people through his literary works, as well as to reveal the author's methodological methods and approaches in his literary works. Before starting the study prepared for this purpose, various theses, books, scientific articles and similar studies were examined. During the translation of the works into Turkish, Kyrgyz-Turkish dictionaries were frequently used. In the works examined, both Beyşenbay Usubaliev's portrait as a verse writer and the general tendencies of Kyrgyz literature were shed light on. The 25 works examined were examined with methods such as plot, narrator's point of view, time, place, language and style, and the scope of the Kyrgyz literary tradition and place in the works were revealed.
Benzer Tezler
- Кыргыз Жана Түрк Тилдериндеги Убакыт - Мезгилди Туюндуруучу Лексикалык Каражаттар
Kırgızca ve Türkçede zaman kavramıyla ilgili sözcüklerin leksikolojik özellikleri
ALİ DAŞMAN
Doktora
Kırgızca
2010
DilbilimBişkek Sosyal Bilimler ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEYŞENBAY USUBALİEV
- Polimetin birləşmələrinin alınma reaksiyası əsasında çoxkomponentli preparatlarda nikotinamidin təyini
Başlık çevirisi yok
HANIFA FATULLAYEV
Yüksek Lisans
Azerice
2011
Eczacılık ve FarmakolojiAzerbaycan Tıp ÜniversitesiFarmasötik Kimya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VAQİF İSGƏNDƏROV