Ekoeleştiri bağlamında Recaizâde Mahmut Ekrem ve şiiri
Recaizâde Mahmut Ekrem and his poetry in the context of ecocriticism
- Tez No: 948556
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SELÇUK ATAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karabük Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Doğanın dengesini altüst eden insanın insanmerkezli bakış açısından sıyrılmasını sağlamak ve diğer canlı-cansız varlıkların üzerinde kurmuş olduğu tahakkküm etme çabasını yok etmek adına ekoeleştiri kuramı, global anlamda önemli bir yere sahiptir. Ekoleştiri, insanın yaşam ağının bir parçası olduğunu ve doğadaki diğer canlı-cansız varlıklardan üstün olmadığını savunur hatta insanların doğaya karşı bir sorumluluk bilinci taşıması gerektiğini de vurgulamıştır. Ekoeleştiri sadece doğayı inceleyen bir kuram olarak görülmemelidir. Bu kuram aynı zamanda edebî bir metnin veya yazının içerisinde ekolojik soruların olup olmadığına dair saptamalar da yapar. Ekoeleştirinin gelişip yayılmasında, yapılan çeşitli faaliyetlerin ve yayımlanan eserlerin payı oldukça önemlidir. Tanzimat edebiyatının önemli sanatkârlarından biri olan Recaizâde Mahmut Ekrem ruhundaki acıların anlam bulabilmesi için şiirlerine sığınmıştır. Şairin şiirlerinin ana izleği ise tabiattır. Ekoeleştiri kuramı bağlamında Recaizâde Mahmut Ekrem'in şiirlerinde tabiat arka plandan çıkarılmış ve tabiatın değerinin ne olduğu, tabiata hangi sebeplerle hangi değerlerin yüklendiği veya yüklenmediği, tabiatın insan üzerinde nasıl bir rol oynadığı, insan tabiat arasındaki ilişkiler Arne Naess'in derin ekolojiden hareketle ekoeleştiriye kazandırmış olduğu kavramlar yoluyla inceleme altına alınmıştır. Araştırma kapsamında Recaizâde Mahmut Ekrem'in şiir ve mensur şiirleri ekoeleştiri kuramının sunmuş olduğu yöntem ve metotlardan faydalanılarak bütünlüklü bir bakış açısıyla ele alınmıştır.
Özet (Çeviri)
Eco-criticism theory has an important place in the global sense in order to help people get rid of their anthropocentric perspective that upsets the balance of nature and to eliminate the effort to dominate other living and non-living beings. Eco-criticism argues that humans are a part of the web of life and are not superior to other living and non-living beings in nature, and even emphasizes that humans should have a sense of responsibility towards nature. Eco-criticism should not be seen as a theory that only examines nature. This theory also makes determinations about whether there are ecological questions in a literary text or text. The various activities and published works have a significant role in the development and spread of ecocriticism. Recaizade Mahmut Ekrem, one of the important artists of the Tanzimat literature, took refuge in his poems in order to find meaning for the pain in his soul. The main theme of the poet's poems is nature. In the context of the theory of eco-criticism, nature has been Decoupled from the background in Recaizade Mahmut Ekrem's poems and what is the value of nature, for what reasons, which values are or are not imposed on nature, what role nature plays on man, the relationships between man and nature have been examined through the concepts that Arne Naess has introduced to eco-criticism based on deep ecology. Within the scope of the research, Recaizâde Mahmut Ekrem's poems and prose poems were discussed from a holistic perspective, using the methods and methods presented by the ecocriticism theory.
Benzer Tezler
- Ekoeleştiri bağlamında Buket Uzuner'in 'Tabiat dörtlemesi' serisindeki üç roman üzerine bir değerlendirme
An evaluation of three novels in Buket Uzuner's 'Tabiat dörtlemesi' series in the context of ecocriticism
YASAMAN GONAGOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLKNUR TATAR KIRILMIŞ
- Ekoeleştiri bağlamında Yaman Koray'ın romanları üzerine bir inceleme
An analysis of Yaman Koray's novels in the context of ecocriticism
ŞEVVAL GÜNERİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FUNDA ÖZŞENER
- Ekoeleştiri bağlamında resim sanatında gerçeklik arayışı
The search for reality in painting in the context of ecocriticism
NURSUN HAFIZOĞLU
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2025
Güzel SanatlarAkdeniz ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
DOÇ. NEVİN YAVUZ AZERİ
- Buket Uzuner'in hikâye ve romanlarının ekoeleştiri bağlamında incelenmesi
Investigation of Buket Uzuner's stories and novels in the context of ecocritism
SİBEL UĞURLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. M. FATİH KANTER
- Oya Baydar'ın 'Kedi Mektupları' ve Faruk Duman'ın 'İncir Tarihi' adlı eserlerinin ekoleleştiri bağlamında incelenmesi
An analysis of Oya Baydar's 'Kedi Mektupları' and Faruk Duman's 'İncir Tarihi' in the context of ecocriticism
KADRİYE REYHAN KARACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA KURT