Mimarlık eğitiminde sanat ve kalite ilişkisinin akreditasyon kapsamında değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between art and quality in architecture education within the scope of accreditation
- Tez No: 948644
- Danışmanlar: PROF. DR. BİLGEHAN YILMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Konya Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 155
Özet
Günümüzde teknolojinin bireylerin yaşam tarzlarını, nesnelerle ilişkilerini ve mekân deneyimlerini yoğun biçimde dönüştürmesi, tüketim odaklı ve tekdüze bir yaşam biçimini öne çıkarmaktadır. Bu dönüşüm süreci, mimarlık pratiği ve eğitimini de etkilemiş; teknoloji, kültür ve toplumdaki değişimlerle birlikte mimarlık eğitiminin içerik ve yöntem açısından yeniden yapılandırılması gerekliliğini doğurmuştur. Yaratıcılığın, estetik duyarlılığın ve düşünsel derinliğin zayıfladığı bu dönemde, yalnızca teknik bilgiye dayanmayan, çok boyutlu düşünme ve yaratıcı ifade becerilerini geliştiren bir eğitim anlayışı ön plana çıkmaktadır. Bu kapsamda, mimarlık eğitiminde içeriklerin yanı sıra pedagojik yaklaşımların da yeniden değerlendirilmesi; disiplinler arası, katılımcı ve yenilikçi müfredat yapılarının oluşturulması zorunluluk halini almıştır. Bu çalışma, Türkiye'de akreditasyon almış mimarlık programlarında sanatın mimarlık müfredatındaki konumunu ve ağırlığını sanat–kalite ekseninde bütüncül bir yaklaşımla incelemektedir. Bu bağlamda, sanatın mimarlık pedagojisindeki durumunu somut veriler ışığında değerlendirerek, yükseköğretimde kalite standartlarına dayalı müfredat geliştirme süreçlerine katkı sunmayı, sanatın yaratıcı düşünceyi ve estetik duyarlılığı besleyen rolünü güçlendirecek öneriler geliştirmeyi hedeflemektedir. Çalışma nitel araştırma yaklaşımı çerçevesinde tasarlanmış analitik çözümlemeye dayalı betimsel bir analiz modeline dayanmaktadır. Araştırmanın temel amacı, sanatın Türkiye'deki mimarlık eğitiminde nasıl konumlandığını ve bu konumlanmanın eğitim kalitesi üzerindeki etkilerini ortaya koymaktır. Bu doğrultuda, MİAK (Mimarlık Eğitimi Akreditasyon Derneği) akreditasyonu almış mimarlık programlarında adında ve/veya içeriğinde sanat ifadesi olan dersler, lisans müfredatları düzeyinde incelenmiş; ders içerikleri, başlıkları ve kazanımları üzerinden değerlendirilmiş olup, yine aynı programların öğrenciler tarafından tercih edilme eğilimleri, YÖK (Yükseköğretim Kurulu) verilerinde yer alan tercih ve başarı sıralamaları üzerinden analiz edilmiştir. Böylece, mimarlık eğitiminin sanatsal yönünün güçlendirilmesinin hem programların akademik niteliğini artırdığı hem de öğrenci tercihlerinde belirleyici bir unsur olabildiği yönünde anlamlı bir ilişki kurulması hedeflenmektedir. Elde edilen bulgular, sanatın mimarlık eğitiminin temel bileşenlerinden biri olarak daha etkin ve yapılandırılmış bir şekilde ele alınması gerektiğini ortaya koymaktadır; bu doğrultuda, geleceğe yönelik eğitim politikalarının ve müfredat çalışmalarının sanat perspektifinde yeniden tasarlanmasına yönelik önemli ipuçları sunmaktadır. Sanat-kalite ilişkisinin mimarlık eğitimi bağlamında ele alınması, disiplinin geleceğine yönelik anlamlı ve sürdürülebilir bir vizyon geliştirmek açısından son derece önemlidir.
Özet (Çeviri)
Today, the intense transformation of individuals' lifestyles, their relationships with objects, and their spatial experiences through technology highlights a consumption-oriented and monotonous way of life. This transformation process has also affected architectural practice and education; it has necessitated the restructuring of architectural education in terms of content and methods, alongside changes in technology, culture, and society. In this period, where creativity, aesthetic sensitivity, and intellectual depth are weakening, an educational approach that does not rely solely on technical knowledge but instead fosters multidimensional thinking and creative expression skills is coming to the forefront. In this context, it has become imperative to reassess pedagogical approaches in architectural education, in addition to the content, and to create interdisciplinary, participatory, and innovative curriculum structures. This study examines the position and weight of art in the architecture curriculum of accredited architecture programs in Turkey from a holistic perspective along the art-quality axis. In this context, by looking at real data on how art is taught in architecture, the study aims to help improve curriculum development based on quality standards in higher education and to suggest ways to enhance the role of art in fostering creative thinking and appreciation for beauty. The study is based on a descriptive analysis model grounded in analytical examination, designed within the framework of a qualitative research approach. The main purpose of the research is to reveal how art is positioned in architecture education in Turkey and the effects of this positioning on the quality of education. In this context, courses with the expression of art in their names and/or content in architecture programs accredited by MİAK (Architecture Education Accreditation Association) were examined at the undergraduate curriculum level; their course contents, titles, and outcomes were evaluated, and the preferences of students for these programs were analyzed through the preference and success rankings in YÖK (Council of Higher Education) data. Therefore, the goal is to show that improving the artistic side of architectural education not only raises the quality of the programs but also influences students' choices. The findings indicate that art should be addressed more effectively and systematically as one of the fundamental components of architectural education; in this regard, they offer important suggestions for the redesign of future educational policies and curriculum studies from an artistic perspective. The examination of the art-quality relationship within the context of architectural education is extremely important for developing a meaningful and sustainable vision for the future of the discipline.
Benzer Tezler
- Mimarlık mesleği ve İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi mezunlarının mesleki kariyeri: Bir alan çalışması
Career in architecture and professional career of the graduates of Architectural Faculty of İstanbul Technical University: A field study
EBRU ERGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞULE ÖZÜEKREN
- Билим, илим жана маданият тармагындагы Кыргызстан менен Түркиянын кызматташтыгы (1992-2012 жж.)
Kırgız Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti arasında eğitim, bilim ve kültürel ilişkiler (1992-2012)
KADRİ AĞGÜN
Doktora
Kırgızca
2016
TarihKyrgyz State University named after I ArabaevTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÖLÖBEK ABDRAHMANOV
- Mimarlık eğitiminde maketin etkin kullanımı için etkileşimli artırılmış gerçekliğin irdelenmesi
Assessing the usability of interactive augmented reality for efficient use of models in architectural education
GÜRKAN ÖZENEN
Doktora
Türkçe
2016
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİNAN MERT ŞENER
- Mimarlık stüdyosunda öğretim yöntemleri ve medyanın etkililiği: Bilişsel yük kuramı ve yapılandırmacı öğrenme perspektifinden bir analiz
Effectiveness of instructional methods and media in the architecture studio: An analysis from the perspectives of cognitive load theory and constructivist learning
ÇETİN TÜKER
Doktora
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TOGAN TONG
- İç mimarlık tasarım stüdyosu eğitimi sürecinde arttırılmış gerçeklik teknolojilerinin kullanımı
Use of augmented reality technologies in interior design studio training process
ZEYNEP GÜLEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURÇİN CEM ARABACIOĞLU