18-49 yaş arası evli kadınlarda eş desteğinin aile planlamasına yönelik tutumlar üzerine etkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effect of spousal support on attitudes towards family planning in married women aged 18-49 years
- Tez No: 948941
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZLEM POLAT
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Aile Planlaması, Family Medicine, Family Planning
- Anahtar Kelimeler: Eş desteği, Aile planlaması, Kadın, Spouse support, Family planning, Woman
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: İstanbul Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 74
Özet
Amaç: Bu çalışma Aile Hekimliği polikliniğine başvuran 18-49 yaş arası evli ve cinsel aktif kadınların eşlerinden gördükleri desteğin aile planlamasına yönelik tutumları üzerine etkisini sosyodemografik değişkenlerle birlikte değerlendirmek, aile planlaması bilgi düzeylerini ölçmek ve farkındalıklarını arttırmak amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmamızda 01.01.2025- 01.04.2025 tarihleri arasında Sağlık Bilimleri Üniversitesi Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği polikliniğine başvuran ve çalışmaya gönüllü katılan 18-49 yaş arası evli kadınlara“Eş Destek Ölçeği”,“Aile Planlaması Tutum Ölçeği”, sosyodemografik bilgiler, ekonomik durum, aile planlaması bilgi düzeyi ve kullanılan aile planlaması yöntemleriyle ilgili anket soruları yönlendirilmiştir. Veriler istatistiksel olarak NCSS (Number Cruncher Statistical System) 2007 (Kaysville, Utah, USA) programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgu ve sonuçlar literatür eşliğinde tartışılmıştır. Bulgular: Çalışmamıza katılan bireylerin %65,5'i üniversite mezunudur. Katılımcıların %76'sı çalışmakta ve gelir düzeyleri genellikle ortanın üzerinde seyretmektedir. %48'i 11 yıl ve üzeri süredir evlidir ve %69,5'i çocuk sahibidir. Katılımcıların %91,1'inin aile planlaması hakkında genel olarak bilgi sahibi oldukları ve bu bilgiye en çok sağlık çalışanları ve medya aracılığıyla ulaştıkları gözlenmiştir. Katılımcıların %86,5'i aktif olarak aile planlaması yöntemi kullanmakta olup; en sık tercih edilen yöntemler kondom, geri çekme ve rahim içi araçlardır. Bulgularımıza göre; eğitim ve çalışma durumu arttıkça eş desteği ve aile planlamasına yönelik tutumlar anlamlı şekilde olumlu yönde etkilenmiştir. Gelir düzeyinin eş desteğine etkisi bulunmazken, düşük gelir gruplarında aile planlamasına yönelik tutumların daha olumsuz olduğu görülmüştür. Evlilik süresi uzadıkça eş desteği azalmıştır. Çocuğu olanlar ve istemsiz çocuk sahibi olanlarda eş desteği daha düşük seviyede kalmıştır. Aile planlaması yöntemi kullananlar, kullanmayanlara göre eşlerinden daha fazla destek almış ve aile planlamasına yönelik tutumları daha olumlu olmuştur. Çalışmamızda EDÖ ile APTÖ arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. EDÖ alt boyutları arasında pozitif ve anlamlı ilişkiler; APTÖ alt boyutları arasında ise topluma, gebeliğe ve aile planlamasına ilişkin tutumlar arasında orta ve yüksek düzeyde anlamlı ilişkiler belirlenmiştir. Sonuç: Çalışmamız eş desteğinin (özellikle duygusal, bilgi ve sosyal ilgi desteğinin) kadınların aile planlaması konusunda daha olumlu tutumlar geliştirmesine katkı sağladığını ortaya koymuştur. Ancak bu ilişkinin zayıf düzeyde olması, aile planlaması tutumlarının yalnızca eş desteğiyle açıklanamayacağını göstermektedir. Yaş, eğitim düzeyi, çalışma durumu, gelir seviyesi, evlilik süresi ve çocuk sahibi olma durumu gibi sosyodemografik faktörlerin hem eş desteği hem de aile planlaması tutumları üzerinde anlamlı etkiler oluşturduğu belirlenmiştir. Modern yöntemlerin artmasına rağmen geleneksel yöntemlerin (özellikle geri çekme) hâlâ yaygın olarak tercih edilmesinin bilgi eksikliği ve danışmanlık hizmetlerindeki yetersizliklerden kaynaklandığını düşünmekteyiz. Genel olarak; eş desteği aile planlamasına yönelik olumlu tutumları desteklemektedir ancak bu tutumları eş desteğinin yanında bireysel, toplumsal ve kültürel birçok faktör etkilemektedir.
Özet (Çeviri)
Objective: This study was conducted to determine the impact of the support received from the spouses of married and sexually active women aged 18-49 who applied to the Family Medicine clinic on their attitudes towards family planning, to assess their knowledge level regarding family planning, and to increase their awareness. Materials and Methods: In this study, married women aged between 18 and 49 who presented to the Family Medicine outpatient clinic of the University of Health Sciences Bakırköy Dr. Sadi Konuk Training and Research Hospital between January 1, 2025, and April 1, 2025, and voluntarily agreed to participate in the research, were administered the“Spousal Support Scale”and the“Family Planning Attitude Scale,”along with a structured questionnaire addressing sociodemographic characteristics, economic status, level of knowledge regarding family planning, and the contraceptive methods utilized. Data were statistically evaluated using the NCSS (Number Cruncher Statistical System) 2007 (Kaysville, Utah, USA) program. Findings and results were discussed considering literature. Results: A total of 65.5% of the individuals participating in our study were university graduates. Of the participants, 76% were employed, and their income levels were generally above average. Additionally, 48% had been married for 11 years or more, and 69.5% had children. It was observed that 91.1% of the participants possessed general knowledge about family planning, with healthcare professionals and media being the primary sources of information. Furthermore, 86.5% of the participants actively used family planning methods, with the most commonly preferred methods being condoms, withdrawal, and intrauterine devices. According to our findings, higher levels of education and employment status were significantly and positively associated with increased spousal support and more favorable attitudes toward family planning. Although income level did not influence spousal support, attitudes toward family planning were more negative among individuals with lower income levels. Spousal support was found to decrease with longer durations of marriage. Additionally, lower levels of spousal support were reported among participants with children, particularly those with unwanted children. Participants who used family planning methods reported receiving greater spousal support and held more positive attitudes toward family planning compared to those who did not use such methods. A statistically significant and positive relationship was identified between scores on the Spousal Support Scale and the Family Planning Attitude Scale. Significant positive correlations were also found among the subscales of the Spousal Support Scale. Similarly, among the subscales of the Family Planning Attitude Scale, moderate to strong positive correlations were identified in attitudes toward society, pregnancy, and family planning. Conclusion: Our study has revealed that spousal support (particularly emotional, informational, and social support) contributes to women developing more positive attitudes toward family planning. However, the weak nature of this relationship indicates that attitudes toward family planning cannot be explained by spousal support alone. It has been determined that sociodemographic factors such as age, education level, employment status, income level, length of marriage, and childbearing status have significant effects on both spousal support and family planning attitudes. Despite the increase in modern methods, the continued widespread preference for traditional methods (especially withdrawal) points to a lack of information and inadequate counseling services. In general, spousal support promotes positive attitudes toward family planning, but these attitudes are influenced by many individual, social, and cultural factors in addition to spousal support.
Benzer Tezler
- Sağlık çalışanı evli kadınlarda cinsel mitlere inanma durumu ve cinsel işlev bozuklukları
Married health care women workers belief in sexual myths and sexual functioning disorders
DERYA AYDIN
- Türkiye'deki ulus-ötesi evlilikler ve yabancı gelinlerin Sosyo-psikolojik tahlili
Transnational marriages in Turkey and the socio-psychological analysis of foreign brides
DENİZ ÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sosyal HizmetlerÜsküdar ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABULFEZ SULEYMANOV
- 18-49 yaş evli kadınlarda kadercilik eğilimi ve sağlık okuryazarlığının aile planlaması tutumu ile ilişkisi
The relationship between fatalist tendency and health literacy with family planning attitudes among married women among the age of 18-49
SÜMEYYE AHİ
Doktora
Türkçe
2024
Halk SağlığıErciyes ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEVZİYE ÇETİNKAYA
- Bir aile sağlığı merkezine kayıtlı olan 18-49 yaş arası evli kadınların genital hijyen davranışları ve sağlık sonuçları
Genital hygiene behaviors and health outcomes for married woman between the ages of 18-49 who are registered to family health care services
GİZEM AKDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
HemşirelikSağlık Bilimleri ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLTEN GÜVENÇ
DOÇ. DR. AYŞE KILIÇ
- Kadınların üreme sağlığına yönelik bilgi düzeylerinin gebe kalmaya yönelik geleneksel uygulamalar veya tamamlayıcı alternatif tıp uygulamaları kullanımıyla ilişkisi
Comparison of women's use of traditional and complementary/alternative medicine applications for conseption during the preconcepsion period
ELİF GÜLMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Hemşirelikİstinye ÜniversitesiDoğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ REFİKA GENÇ KOYUCU