İnme sonrası hastalarda psikopatolojiyi etkileyen faktörler: kişilik özellikleri ve başa çıkma tutumlarının psikopatolojik semptomlarla ilişkisi
Factors affecting psychopathology of stroke patients: the relationship of personality traits and coping styles with psyhopathological symptoms
- Tez No: 949197
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYNUR FEYZİOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon, Psikoloji, Physical Medicine and Rehabilitation, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Başa Çıkma Tutumları, Hastalık Algısı, İnme, Kişilik Özellikleri, Öz Yeterlik, Psikopatolojik Semptomlar, Coping Strategies, Illness Perception, Personality Traits, Psychopathological Symptoms, Self-Efficacy, Stroke
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Hamidiye Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı, inme sonrası hastaların kişilik özellikleri, başa çıkma tutumları, öz yeterlik ve hastalık algısı faktörlerinin psikopatolojik semptomların gelişimine etkilerini incelemektir. Gereç ve Yöntem: Çalışmada, Sosyodemografik Bilgi Formu, Beş Faktör Kişilik Özellikleri Ölçeği, Başa Çıkma Tutumlarını Değerlendirme Ölçeği (COPE-R), Hastalık Algısı Ölçeği, İnme Öz Yeterlik Ölçeği ve SCL-90 Belirti Tarama Listesi (SCL-90-R) kullanılmıştır. Veriler, Aralık 2024 ve Şubat 2025 tarihleri arasında, fizik tedavi yataklı servisinde tedavi gören veya fizik tedavi polikliniğine başvuran ve ayaktan takip edilen, en az 6 aydır inme tanısı almış 84 hastanın oluşturduğu örneklemden toplanmıştır. Verilerin normallik dağılımlarının değerlendirilmesinin ardından çalışmanın sürekli değişkenleri arasındaki ilişkiler korelasyon analizleri, yordayıcı değişkenler regresyon analizi ile değerlendirilmiştir. Bununla birlikte değişkenlerin sosyodemografik ve hastalığın klinik özelliklerine göre grup karşılaştırmaları analizleri yürütülmüştür. Bulgular: Araştırmada, kişilik özelliklerinden duygusal dengesizlik ile psikopatolojik belirtiler arasında pozitif, dışa dönüklük ve deneyime açıklık kişilik özelliği ile psikopatolojik belirtiler arasında negatif ilişki elde edilmiştir. Problem odaklı başa çıkma tutumları ile psikopatolojik belirtiler arasında negatif ilişki, işlevsel olmayan başa çıkma tutumları ile psikopatolojik belirtiler arasında pozitif ilişki elde edilmiştir. Bunun yanında, hastalık algısı ve öz yeterlik ölçümlerinin de psikopatolojik belirtiler ile anlamlı ilişkileri bulunmuştur. Çalışmada, kişilik özellikleri ve başa çıkma tutumlarının bazı alt boyutlarının psikopatolojik belirtileri yordadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bunun yanı sıra, araştırmanın değişkenlerine ait belirli boyutlarının sosyodemografik ve hastalığın klinik özelliklerine göre farklılık gösterdiği saptanmıştır. Sonuç: İnme sonrası hastalarda, kişilik kişilik özellikleri, başa çıkma tutumları, öz yeterlik ve hastalık algısı faktörlerinin psikopatolojik semptomlarla ilişkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgular, inme sonrası hastalarda görülen psikopatolojik semptomlar ile bu semptomların oluşumunda etkili olabilecek faktörlerin anlaşılmasına katkı sağlamakta, hastaların psikolojik zorluklarla başa çıkma becerilerinin geliştirilmesi ve erken müdahale stratejilerinin oluşturulmasına yönelik önemli veriler sunmaktadır. Bu bulguların, hastaların psikolojik durumlarının daha iyi anlaşılmasına ve müdahale sürecinin daha etkili bir şekilde yönetilmesine katkı sağladığı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Aim: The aim of this study is to examine the effects of personality traits, coping strategies, self-efficacy, and illness perception on the development of psychopathological symptoms in post-stroke patients. Materials and Methods: The study utilized a Sociodemographic Information Form, Five-Factor Personality Inventory, Coping Strategies Rating Scale (COPE-R), the Illness Perception Questionnaire, the Stroke Self-Efficacy Questionnare, and the Symptom Checklist-90-Revised (SCL-90-R). Data were collected between December 2024 and February 2025 from a sample of 84 patients who had been diagnosed with stroke for at least six months and were either hospitalized in an inpatient physical therapy service or receiving outpatient follow-up care in a physical therapy clinic. After evaluating the normality distributions of the data, relationships among variables of the study were analyzed using correlation analyses and predictor variables were analyzed using regression analysis. Additionally, group comparisons of variables for sociodemographic and clinical characteristics of the disease were analyzed. Results: The study found a positive correlation between the personality trait of neuroticism and psychopathological symptoms, and negative correlations between extraversion and openness to experience and psychopathological symptoms. Problem-focused coping strategies were negatively correlated with psychopathological symptoms, whereas dysfunctional coping strategies were positively correlated. Furthermore, illness perception and self-efficacy were significantly associated with psychopathological symptoms. It was also concluded that certain dimensions of personality traits and coping strategies predicted psychopathological symptoms. In addition, some dimensions of the study variables showed significant differences based on sociodemographic and clinical characteristics. Conclusion: The findings indicate that personality traits, coping strategies, self-efficacy, and illness perceptions are associated with psychopathological symptoms in post-stroke patients. The results contribute to a better understanding of the factors that may influence the development of psychopathological symptoms in this population and provide valuable insights for improving patients' coping skills and developing early intervention strategies. These findings are believed to support more effective management and understanding of the psychological status of post-stroke patients.
Benzer Tezler
- Ambule olabilen hemiplejik hastalarda, 25 hidroksi vitamin d3 değerlerinin osteoporoz ve kırık riski (frax) ile ilişkisi ve her iki taraf kalça frax skorlarının karşılaştırılması
The relationship between 25 hydroxy vitamin d3 values with osteoporosis and fracture risk (frax) and comparison of both hip frax scores in ambulatory stroke patients
MEHMET EMİN AYDIN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Fizyoterapi ve RehabilitasyonSağlık Bilimleri ÜniversitesiFiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERNA ÇELİK
- Nazogastrik tüple beslenen akut inme hastalarında yüksek proteinli ve lifli enteral ürünün hastalık bulguları ve beslenme durumuna etkisi
Nazogastrik tüple beslenen akut i̇nme hastalarinda yüksek proteinli ve lifli enteral ürünün hastalik bulgulari ve beslenme durumuna etkisi
YUNUS EMRE BAKIRHAN
Doktora
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikMarmara ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURCU ATEŞ ÖZCAN
- Modifiye kısıtlamaya bağlı hareket tedavisi ve kognitif rehabilitasyonun inme sonrası hastalarda üst ekstremite fonksiyonu ve bilişsel işlevler üzerine etkisi
The effect of modified constraint induced movement therapy and cognitive rehabilitation on upper extremity function and cognitive functions in post-stroke patients
DUYGU GÜLBOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Fizyoterapi ve Rehabilitasyonİstanbul Medipol ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FARZİN HAJEBRAHİMİ
- Endovasküler girişim ve/veya ıntravenöz trombolitik tedavi uygulanan ve konvansiyonel tedavi verilen akut inmeli hastalarda erken epileptik nöbet gelişme olasılığı
A comparison of post-stroke seizure rate in patients receiving thrombolytic, mechanical thrombectomy versus conventional treatmentfollowing acute ischemic stroke
AYDAN TOPAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
NörolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP NEŞE ÖZTEKİN
- Hemiplejik hastalarda ekstrakorporeal şok dalga teparisi ve kuru iğnelemenin spastisite üzerine etkilerinin karşılaştırılması
Comparison of the effects of extracorporeal shock wave therapy and DRY needling on spasticity in hemiplegic patients
HUSSEIN ABDULRAZZAQ JABBAR SARAEFI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Fizyoterapi ve RehabilitasyonKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BUKET BÜYÜKTURAN