Sürdürülebilir kalkınma amaçları çerçevesinde insan kaynakları departmanlarına yönelik bir model önerisi: farklı kültürlerden insan kaynakları uzmanlarıyla nitel bir analiz
A model proposal for human resources departments within the framework of sustainable development goals: a qualitative analysis with hr professionals from different cultures
- Tez No: 949504
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri, İnsan Kaynakları Yönetimi, Sürdürülebilirlik, Performans, Sustainable Development Goals, Human Resources Management, Sustainability, Performance
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Gedik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 116
Özet
Bu araştırma, Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları çerçevesinde insan kaynakları departmanlarının hangi stratejik uygulamalarla işletmelerde çevresel, sosyal ve ekonomik sorumluluğu destekleyebileceklerini incelemeyi amaçlamıştır. Çalışmada, nitel yöntem benimsenmiş; farklı sektör ve ülkelerden gelen 15 insan kaynakları uzmanıyla derinlemesine mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Mülakatlarda, katılımcıların sürdürülebilirlik perspektifiyle insan kaynakları uygulamalarını nasıl yorumladıkları, bu uygulamaların kurumsal performansa nasıl yansıdığı ve uygulamaların benimsenmesinde hangi engellerle karşılaşıldığı gibi konular ele alınmıştır. Elde edilen veriler, içerik analizi ile kodlanmış ve dört ana tema belirlenmiştir. Bu temalar; sürdürülebilir kalkınma açısından insan kaynakları yönetimi, sürdürülebilir insan kaynakları yönetimi ile performans, stratejik uyum (sürdürülebilir kalkınma amaçları çerçevesinde insan kaynakları stratejilerinin geliştirilmesi), sürdürülebilir insan kaynakları yönetimi uygulamalarının benimsenmesindeki engeller ve çözümler şeklindedir. Bu temalardan hareketle, İK departmanları için aşamalı bir“Sürdürülebilir İnsan Kaynakları Yönetimi Modeli”önerilmiştir. Model, öncelikle“Temel İlkeler ve Hazırlık Aşaması”(kurumsal farkındalık ölçme, GAP analizi, üst yönetim ve paydaş katılımı),ardından“Stratejik Planlama ve Hedef Belirleme”(ölçülebilir sürdürülebilir kalkınma hedefleri, politika revizyonları) ve“Uygulama Aşaması”(yeşil işe alım, eğitim-gelişim, performans yönetimi, çeşitlilik, iş sağlığı/güvenliği, dijitalleşme) gibi adımlar içermektedir. Son olarak“İzleme-Değerlendirme ve İyileştirme”döngüsüyle (KPI takibi, raporlama, düzenli geri bildirim) sürekli gelişimin sağlanması öngörülmüştür. Engeller (kültürel direnç, kısa vadeli kâr baskısı, liderlik eksikliği, bilgi yetersizliği) ve bunları aşmaya dönük çözüm stratejileri (ör. eğitim, pilot projeler, kamu teşvikleri) de modelde detaylı biçimde yer almaktadır. Araştırmanın pratik çıktılarından biri de insan kaynakları uzman ve yöneticilerinin kendi kurumlarındaki sürdürülebilirlik seviyesini hızlıca değerlendirmesine yardımcı olan“Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri Onay Listesi”dir. Bu listede; işe alımda kapsayıcılıktan gönüllülük saatlerine, performans yönetimindeki sürdürülebilir kalkınma amaçları kriterlerinden raporlama standartlarına kadar pek çok başlık bulunmakta, her başlık“var/yok”şeklinde işaretlenerek eksik alanlar kolayca tespit edilebilmektedir. Bütün bulgular, işletmelerde insan kaynakları yönetiminin, sürdürülebilirlik hedeflerini gerçekleştirmede stratejik bir güce sahip olduğunu göstermiştir. Özellikle çalışan katılımı, çevre dostu uygulamalar, çeşitlilik ve adil çalışma koşullarının hem kurumsal performansı hem de sosyal/toplumsal faydayı aynı anda yükselttiği vurgulanmıştır. Bu doğrultuda, çalışma sonunda önerilen model ve onay listesi, kurumların insan kaynakları süreçlerini sürdürülebilirlik ilkeleriyle bütünleştirmesi için somut bir rehber sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aims to explore which strategic practices human resources departments can implement to support environmental, social, and economic responsibility within organizations, under the framework of the United Nations Sustainable Development Goals. Adopting a qualitative methodology, the research involved in-depth interviews with 15 human resources professionals from various sectors and countries. During these interviews, participants were asked how they interpret human resources practices from a sustainability perspective, how these practices affect corporate performance, and what barriers they face in adopting such practices. The data obtained were analyzed using content analysis, leading to the identification of four main themes: human resources management in the context of sustainable development; sustainable HR management and performance; strategic alignment (developing human resources strategies within the SDGs framework); and obstacles to implementing sustainable human resources management practices, along with potential solutions. Based on these themes, an“Incremental Model of Sustainable Human Resources Management”is proposed. This model comprises a sequence of stages: Foundational Principles and Preparation (measuring organizational awareness, gap analysis, top management and stakeholder engagement); Strategic Planning and Goal-Setting (defining measurable SDG targets, revising policies); the Implementation Phase (green recruitment, training and development, performance management, diversity, occupational health/safety, digital transformation); and Monitoring, Evaluation, and Improvement (tracking KPIs, reporting, and continuous feedback). The model also addresses potential obstacles— including cultural resistance, short-term profit pressure, leadership gaps, and lack of expertise—and outlines strategies to overcome them, such as specialized training, pilot projects, and government incentives. A notable outcome of the research is the“SDG Checklist for Human Resources,”a practical tool enabling HR professionals and managers to quickly assess their organization's level of sustainability. The checklist covers topics ranging from inclusive recruitment and volunteer-hour programs to SDG-based performance criteria and reporting standards. Overall findings reveal that HR management holds a strategic capacity to help achieve sustainability goals, as employee engagement, eco-friendly practices, diversity, and fair working conditions simultaneously enhance organizational performance and deliver social benefits. Consequently, the proposed model and checklist serve as a practical guide for integrating sustainability principles into human resources processes, showcasing how human resources departments can act as transformative agents in realizing both corporate objectives and global development targets.
Benzer Tezler
- Guiding place-based plans with local participation to address urban inequality: The case of İstanbul city council and its katilim kafe initiative
Kentsel eşitsizliği gidermek için yerel katılımla mekânsal planları yönlendirmek: İstanbul kent konseyi ve katilim kafe girişimi örneği
SALEH MALEK
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAŞAK DEMİREŞ ÖZKUL
- Sürdürülebilir kalkınma çerçevesinde karbon maliyetlerinin işletme kararlarına etkisi
The impact of carbon costs on business decisions in the framework of sustainable development
NUR FİDANCI
- Assessing the impacts of urban land use/land cover change on soil ecosystem services
Kentsel arazi kullanımı/arazi örtüsü değişiminin toprak ekosistem servisleri üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi
MELTEM DELİBAŞ
Doktora
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİME TEZER
- Avrupa Birliği'ne uyum sürecinde yönetişim uygulaması ve görünürlük (Türkiye'deki sivil toplum kuruluşlarında görünürlük ve yönetişim anlayışı üzerine kalitatif bir araştırma)
Başlık çevirisi yok
SEMİHA YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Halkla İlişkilerAnkara ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF.DR. BAYRAM KAYA