Afet etiği; Ankara ili afet ve acil durum yönetimi başkanlığı (AFAD) ekipleri ile nitel çalışma
Disaster ethics: A qualitative study with the teams of the ankara provincial disaster and emergency management presidency (AFAD)
- Tez No: 949698
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ERAY SERDAR YURDAKUL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Deontoloji ve Tıp Tarihi, Medical History and Ethics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Gülhane Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tıp Tarihi ve Deontoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 204
Özet
Amaç: Afetler sonrasında en önemli konu şüphesiz arama kurtarma faaliyetleridir. Afetlerde hızlı ve en etkin müdahale uygulanırken aynı zamanda ortaya çıkan etik ihlalleri tanımlamak ve önlemek çok kolay olmamaktadır. Bu bağlamda hazırlanan bu araştırma ile afet durumlarında karşılaşılan etik sorunların neler olduğunun tespit edilmesi ve bu sorunların çözümüne yönelik yaklaşımların belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Amaca yönelik olarak nitel araştırma metodu kullanılmıştır. Bu kapsamda, afet etiği olgusunu derinlemesine araştırabilmek için amaçlı örneklem ve kar topu metodu ile Ankara AFAD İl Müdürlüğü Afet ve Acil Durum Arama Kurtarma Birliğinde görevli 15 kişi ile yüz yüze görüşme yapılmıştır. Yapılan görüşmeler sonunda elde edilen verilerin analizinde NVivo (1.7.1-1534 sürümü) yazılımı kullanılarak tümevarımsal olarak içerik ve betimsel yapılmıştır. Bulgular: Arama kurtarma personelinin yaşadıklarından yola çıkarak yapılan nitel analiz neticesinde; afete hazırlık, afete müdahale, iyileştirme, etik yaklaşımlar ve öneriler olmak üzere beş ana tema belirlenmiştir. Bu temalarda katılımcıların; hazır bulunuşluklarına, eğitimlerine, afete müdahalelerde adil karar vermelerini etkileyen hususlara, afet sonrası personelin rehabilitasyonuna, katılımcıların genel olarak etik yaklaşımlarının neler olduğuna, kültürel ve bölge farklılıklarından medya ve protokol etkisine kadar birçok hususa dair olumlu ve olumsuz beklentilerinin olduğu görülmüştür. Sonuç: Afetlerde müdahale ekiplerinin afet süreci boyunca daha önce tecrübe etmedikleri durumlar ile karşılaştıkları ve karar vermek zorunda kaldıkları tespit edilmiştir. Afetlere yönelik kararlarda genel olarak faydacı yaklaşımın etkili olduğu görülmektedir. Müdahale ekiplerinin afet sürecindeki bu kararlarında etik eğitim eksikliği ortaya konmuştur. Benzer şekilde, afette kamuoyunu bilgilendirme sürecinde medya etiğinin eksikliği ön plana çıkmaktadır. Afet bölgesine yapılan protokol ziyaretlerinin arama kurtarma çalışmalarını olumsuz yönde etkilediği tespit edilmiştir. Ayrıca, gönüllülerin plansız bir şekilde afet bölgelerinde bulunmalarının olumsuz etkisi görülmüştür. Bu kapsamda bütünleşik afet yönetim süreçlerinde etik boyutun gerekliliği ve kurumsal çapta afet etiğine yönelik rehberlerin varlığına ihtiyaç olduğu değerlendirilmektedir.
Özet (Çeviri)
Purpose: The most important issue after disasters is undoubtedly search and rescue activities. While the rapid and most effective response is implemented in disasters, it is not easy to identify and prevent ethical violations. This research aims to determine the ethical problems encountered in disasters and to determine approaches to solving these problems. Materials and Methods: A qualitative research method was used for the purpose. In this context, to investigate the phenomenon of disaster ethics in-depth, face-to-face interviews were held with 15 people working in the search and rescue unit of Ankara AFAD Provincial Directorate, using purposeful sampling and snowball method. Inductively, content analysis and descriptive analysis were used to analyze the data obtained because of the interviews. NVivo (version 1.7.1-1534) software was used for this purpose. Findings: As a result of the qualitative analysis based on the experiences of search and rescue personnel, five main themes were determined: disaster preparedness, disaster response, recovery, ethical approaches, and recommendations. In these themes, the participants had positive and negative expectations regarding many issues such as readiness, training, issues affecting fair decision-making in disaster interventions, rehabilitation of post-disaster personnel, general ethical approaches, cultural and regional differences, and media and protocol effects. Conclusion: Response teams face unprecedented situations during disasters, requiring critical decision-making. A utilitarian approach often guides these decisions. However, a lack of ethical training among response teams has been identified. Similarly, deficiencies in media ethics are evident in public communication during disasters. Protocol visits to disaster areas negatively impact search and rescue efforts, while the unplanned presence of volunteers creates additional challenges. These findings underscore the need for an ethical framework in disaster management and the development of institutional guidelines on disaster ethics.
Benzer Tezler
- Sakarya ili Sapanca ilçesi 112 acil yardım ambulanslarının bir yıl süreli çalışma performans analizi
The one year-term work performance analysis of 112 emergency ambulances in Sapanca district, Sakarya province
SALİH UYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Sağlık YönetimiSakarya ÜniversitesiAfet Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT UTKUCU
- Afet yönetiminde sağlık hizmetlerinde etik: Ulusal Medikal Kurtarma Ekibi (UMKE) Ankara örneği
Ethics in health services in disaster management: The Ankara case of the National Medical Rescue Team
TARIK EREN YILMAZ
Doktora
Türkçe
2024
Deontoloji ve Tıp TarihiHacettepe ÜniversitesiTıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NÜKET BÜKEN
- Kentsel dönüşüm projelerinin çevre etiği bağlamında değerlendirilmesi: Ankara örneği
Evaluation of urban transformation projects in the context of environmental ethics: A case study in Ankara
YAVUZ SELİM AKKOÇ
Doktora
Türkçe
2018
Kamu YönetimiAnkara ÜniversitesiSosyal Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESRİN ÇOBANOĞLU
- Urban development for Cretan exchanged within years after wars, Dörtyol – Icadiye case
Savaşlardan sonra Giritli göçmenlerin ikamet ettiği İcadye mahallesinde kentsel gelişim analizleri
BEYZA NUR YİĞİTALP ERANIL
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
MimarlıkAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiAfet ve Savaş Sonrası İmar ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DR. RUKİYE ÇETİN
- Afet Ilgaz'ın roman ve hikâyelerinde kadın
Women in Afet Ilgaz's novels and stories
NESRİN KAYMAKCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜNİRE KEVSER BAŞ