Hilyetü'l-Abdâl Ekseninde İbnü'l-Arabî düşüncesinde dört haslet: uzlet, açlık, samt (sükût) ve seher (az uyuma)
Four virtues in Ibn al-ʿArabī's thought in the axis of Hilyat al-Abdāl: 'uzla (seclusion), jû' (hunger), samt (silence), sahar (vigilance)
- Tez No: 949743
- Danışmanlar: PROF. DR. DİLAVER GÜRER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tasavvuf Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
Tasavvuf geleneğinde nefsin arındırılması, tezkiye ve terbiye edilmesine yönelik olarak erken dönemlerden itibaren çeşitli riyâzet yöntemleri ve zühd pratikleri geliştirilmiştir. Bu kapsamda, kıllet-i taâm (az yeme), kıllet-i kelâm (az konuşma), kıllet-i menâm (az uyuma), uzlet ani'l-enâm (toplumdan uzaklaşma) şeklinde kavramsallaştırılan uygulamalar seyr u sülûkün temel yapı taşları arasında yer almıştır. İbnü'l-Arabî de Hilyetü'l-abdâl adlı eserinde, bu uygulamaları sırasıyla samt (susma), uzlet, açlık ve seher (gece uyumama) hasletleri olarak incelemiş ve kendine özgü tasavvuf anlayışı çerçevesinde görüşlerini ortaya koymuştur. Bu çalışma; tasavvuf tarihinin neredeyse her döneminde önemle üzerinde durulan bu dört kavramı, İbnü'l-Arabî'nin müstakil olarak bu konuya hasrettiği Hilyetü'l-abdâl adlı eseri başta olmak üzere diğer eserlerindeki ilgili kısımları da kuşatacak şekilde bir incelemesini konu edinmektedir. Bu inceleme aynı zamanda, İbnü'l-Arabî'nin yaklaşımından hareketle belirlenen temel vurguların, klasik sûfî gelenekteki karşılıklarıyla ne ölçüde örtüştüğünü ya da onlardan hangi yönleriyle ayrıştığını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışmanın bulguları, İbnü'l-Arabî'nin uzlet-halvet, açlık, samt ve seher hasletlerini klasik sûfî gelenekteki ele alındığı şekliyle belirli ölçüde benimsediğini, ancak bu kavramlara, sahip olduğu varlık düşüncesi ve vahdet-i vücûd merkezli metafizik yaklaşımı doğrultusunda ontolojik ve epistemolojik boyutlar kazandırarak özgün yorumlar getirdiğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
In the Sufi tradition, various practices of ascetic discipline (riyāḍa) and renunciation (zuhd) have been developed since the earliest periods with the aim of purifying and disciplining the nafs (lower self). Within this context, practices conceptualized as qillat al-ṭaʿām (little eating), qillat al-kalām (little speaking), qillat al-manām (little sleeping), and ʿuzla ʿani'l-anām (withdrawal from people) have constituted foundational elements of the sulūk (spiritual path). Ibn al-ʿArabī, in his work Ḥilyat al-Abdāl, examines these practices under the headings of ṣamt (silence), ʿuzla (seclusion), jūʿ (hunger), and sahar (vigilance at night), offering his views within the framework of his distinctive mystical perspective. This study focuses on a close examination of these four practices, which have been emphasized in almost every period of Sufi history, through the lens of Ibn al-ʿArabī, particularly in his treatise Ḥilyat al-Abdāl, as well as in related passages from his other works. This study also aims to identify the main emphases of Ibn al-ʿArabī's approach and to assess the extent to which these correspond with, or diverge from, the positions found in the classical Sufi tradition. The findings of this study demonstrate that Ibn al-ʿArabī, while adopting many aspects of the classical Sufi understanding of ʿuzla-khalwa (retreat/seclusion), hunger, silence, and vigilance, also reinterprets these practices through the lens of his ontology and metaphysical framework grounded in the doctrine of waḥdat al-wujūd (the Unity of Being), thereby endowing them with distinctive ontological and epistemological dimensions.
Benzer Tezler
- Harvard Üniversitesi Houghton Kütüphanesi Ms. Arab 225 numaralı Şiir Mecmuasının metni ve MESTAP'a göre tablosu
The text of the Poetry Journal found at Harvard University Houghton Library Ms. Arab 225 and a table of contents of which in accordance with MESTAP
MUSA KAZIM TIĞLIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA TUNÇ
- Hilyetü'l-Müluk (inceleme-transkripsiyon-dizin)
Hilyetu'l-Muluk (analysis-transcription-index)
ERTUĞRUL KAYA
Doktora
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıPamukkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LEVENT KURGUN
- Muḥammed bin Hüseyin Er-Revanî'nin Hilyetü'l-Mülūk adlı eseri (İnceleme-metin-dizin)
Muhammed bin Hussein Er-Revani̇'s work called Hilyetü'l-Mülûk (Analysis-text-index)
ERDAL AYDIN
Doktora
Türkçe
2019
DilbilimBursa Uludağ ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE ŞAHİN
- İbnü Mühennâ Lügati (Kitâb Hilyetü'l-İnsân ve Helbetü'l-Lisân)(Metin-dil özellikleri-dizin)
İbnü Muhanna's dictionary (Kitâb Hilyetü'l-İnsan ve Helbetü'l Lisan)(Text-language features-i̇ndex)
SAWASH MUSLIHEDIN ABDULMAJEED AL JASIMI
Doktora
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Lehçeleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ KAYMAZ