Bilişsel oyun temelli eğitim programının okul öncesi eğitime devam eden 5 yaş grubu çocukların sosyal beceri gelişimleri üzerindeki etkisinin incelenmesi
Analyzing the effect of cognitive game-based education program on the social skills development of 5-year-old children attending to the preschool education
- Tez No: 949946
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BENGÜ TÜRKOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Sosyal Beceri, Okul Öncesi Eğitim, Bilişsel Oyunlar, Bilişsel Oyun Temelli Eğitim Programı, Yarı Deneysel Desen, Social Skills, Preschool Education, Cognitive Games, Cognitive Game-Based Education Programme, Quasi-Experimental Design
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Bu araştırma, Bilişsel Oyun Temelli Eğitim Programı'nın (BOTEP), okul öncesi eğitime devam eden 5 yaş grubu çocukların sosyal beceri gelişimleri üzerindeki etkisini incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın bağımlı değişkeni çocukların sosyal beceri gelişimi iken, bu gelişim üzerinde etkisi incelenen bağımsız değişken Bilişsel Oyun Temelli Eğitim Programı'dır. Araştırmada, nicel araştırma yöntemlerinden biri olan ön-test/son-test kontrol gruplu yarı deneysel model kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2023–2024 eğitim-öğretim yılında Konya ilinde ikamet eden ve okul öncesi eğitime devam eden 5 yaş grubu çocuklar oluşturmaktadır. Çalışma grubunu ise, Konya il merkezinde yer alan bir ilkokul bünyesindeki anasınıfında öğrenim gören, 25'i deney, 25'i kontrol grubunda olmak üzere toplam 50 çocuk oluşturmaktadır. Deney grubundaki çocuklara, araştırmacı tarafından geliştirilen Bilişsel Oyun Temelli Eğitim Programı 12 hafta boyunca, haftada iki gün ve günde iki saat olmak üzere toplam 48 saat süresince uygulanmıştır. Uygulama süreci boyunca kontrol grubundaki çocuklar yalnızca mevcut okul öncesi eğitim programına devam etmiş, ek bir müdahaleye tabi tutulmamıştır. Veri toplama aracı olarak, çocuklara ve ebeveynlerine yönelik demografik bilgileri içeren Kişisel Bilgi Formu ve sosyal beceri düzeylerini ölçmek amacıyla Sosyal Becerileri Değerlendirme Ölçeği (4–6 Yaş) kullanılmıştır. Ölçek, deney ve kontrol gruplarına uygulama öncesinde ve sonrasında olmak üzere iki kez (ön test-son test) uygulanmıştır. Verilerin analizinde, betimsel istatistikler kapsamında frekans ve yüzde değerleri kullanılmıştır. Parametrik koşulların sağlanması durumunda, gruplar arası ikili karşılaştırmalarda Bağımsız Örneklemler t-Testi, grup içi karşılaştırmalarda Eşleştirilmiş Örneklemler t-Testi kullanılmıştır. Ayrıca, ölçüm zamanları ile gruplar arası etkileşimi değerlendirmek amacıyla karma desenli ANOVA analizi uygulanmıştır. Tüm analizlerde anlamlılık düzeyi p < .05 olarak kabul edilmiştir. Araştırma bulgularına göre, program öncesi yapılan ön test uygulamalarında, deney ve kontrol grubu çocuklarının sosyal beceri puanları arasında anlamlı bir farklılaşma bulunmamıştır. Ancak uygulama sonrasında deney grubundaki çocukların ön test ve son test puan ortalamaları arasında anlamlı düzeyde bir artış tespit edilmiştir. Kontrol grubundaki çocuklarda da ön test-son test puanları arasında anlamlı bir farklılık saptanmıştır; ancak deney grubu çocuklarının son test puanları, kontrol grubu çocuklarına kıyasla anlamlı düzeyde daha yüksek bulunmuştur. Buna ek olarak, karma desenli ANOVA sonuçları da grup-zaman etkileşiminin istatistiksel olarak anlamlı olduğunu göstermiştir. Bu bulgu, sosyal beceri gelişiminde yalnızca zaman içinde bir değişim değil, aynı zamanda uygulanan eğitimin türüne bağlı olarak farklılaşan bir gelişim eğiliminin de bulunduğunu ortaya koymaktadır. Bu sonuçlar, Bilişsel Oyun Temelli Eğitim Programı'nın ve program kapsamında kullanılan bilişsel oyunların çocukların sosyal beceri geliminde etkili olduğunu ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
This study was conducted to examine the effect of Cognitive Game-Based Education Programme (CGBEP) on the social skills development of 5-year-old children attending preschool education. While the dependent variable of the study was children's social skills development, the independent variable whose effect on this development was examined was the Cognitive Game-Based Education Programme. In the study, a quasi-experimental model with pre-test/post-test control group, which is one of the quantitative research methods, was used. The population of the study consists of 5-year-old children residing in Konya province and attending preschool education in the 2023-2024 academic year. The study group consisted of a total of 50 children, 25 in the experimental group and 25 in the control group, studying in a preschool in a primary school in Konya city centre. The Cognitive Game-Based Education Programme developed by the researcher was applied to the children in the experimental group for 12 weeks, two days a week and two hours a day for a total of 48 hours. During the implementation process, the children in the control group only continued the existing preschool education programme and were not subjected to any additional intervention. The Personal Information Form, which includes demographic information about children and their parents, and the Social Skills Assessment Scale (Ages 4-6) were used as data collection tools. The scale was applied to the experimental and control groups twice (pre-test and post-test) before and after the application. In the analysis of the data, frequency and percentage values were used within the scope of descriptive statistics. If parametric conditions were met, Independent Samples t-Test was used for pairwise comparisons between groups and Paired Samples t-Test was used for within-group comparisons. In addition, mixed design ANOVA analysis was applied to evaluate the interaction between measurement times and groups. The significance level was accepted as p < .05 in all analyses. According to the research findings, there was no significant difference between the social skills scores of the children in the experimental and control groups in the pre-test applications before the programme. However, a significant increase was found between the pre-test and post-test mean scores of the children in the experimental group after the programme. There was also a significant difference between the pre-test and post-test scores of the children in the control group; however, the post-test scores of the children in the experimental group were found to be significantly higher than those of the children in the control group. In addition, mixed design ANOVA results also showed that the group-time interaction was statistically significant. This finding reveals that there is not only a change in social skills development over time, but also a developmental trend that differs depending on the type of education implemented. These results reveal that the Cognitive Game-Based Education Programme and the cognitive games used within the scope of the programme are effective in children's social skills development.
Benzer Tezler
- Bilişsel oyun temelli eğitim programının okul öncesi eğitime devam eden 5 yaş grubu çocukların problem çözme becerileri üzerindeki etkisinin incelenmesi
Analyzing the effect of cognitive game-based education program on the problem solving skills of 5-year-old children attending to the pre-school education
AYŞE ÖZERDEM TEMEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BENGÜ TÜRKOĞLU
- Bilişsel oyun temelli eğitim programının okul öncesi eğitime devam eden 5 yaş grubu çocukların iletişim becerileri üzerindeki etkisi
The effect of cognitive game-based education program on the communication skills of 5-year-old children attending to the preschool education
SELVİ KAÇAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BENGÜ TÜRKOĞLU
- Erken çocukluk döneminde bilişsel oyun temelli dil gelişim programının çocukların dil gelişimleri üzerindeki etkisi
The influence of cognitive game based language development program on children's language development in early childhood period
KÜBRA ŞULE COŞGUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BENGÜ TÜRKOĞLU
- 0-12 aylık bebeklere yönelik duyu temelli bebeklerle aile oyun eğitim programının bebeklerin gelişimine etkisi
The effect of sensory-based family play education program for 0-12 months old babies on the development of babies
AYŞE DİLŞAD ATALAR
Doktora
Türkçe
2025
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BELMA TUĞRUL
- Milli Eğitim Bakanlığı okul öncesi eğitim programına uyarlanmış GEMS (great explorations in math and science) fen ve matematik programının anaokuluna devam eden altı yaş grubu çocukların kavram edinimleri ve okula hazır bulunuşluk düzeyleri üzerindeki etkisinin incelenmesi
Concept acquisition and the effectiveness of the GEMS (great exploration in math and science) science and mathematics program adapted to the ministry of education pre-school education program in preparing six year old kindergarten students for primary education
REYHAN SARITAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. Z. FULYA TEMEL