Taşınırı iade yükümlülüğünün yerine getirilmemesi nedeniyle malike ödenen maddi tazminat ve sebepsiz zenginleşme
Material compensation paid to the owner due to the failure to fulfil the obligation to return moveables and unjust enrichment
- Tez No: 949954
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BURCU GÜLSEREN ÖZCAN BÜYÜKTANIR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 289
Özet
Çalışmamızda taşınırı iade yükümlülüğünün yerine getirilememesi nedeniyle malike maddi tazminat ödenen bazı hallerde, malikin tazminata konu taşınır üzerindeki mülkiyet hakkını koruması sebebiyle ortaya çıkan sebepsiz zenginleşme hali ele alınmıştır. Taşınırı iade yükümlülüğünü hem hukuki işlemlerden hem de doğrudan doğruya kanundan doğabilmektedir. Her iki durumda da iade yükümlülüğüne konu taşınırın malike iade edilmemesi halinde iade yükümlüsünün tazminat sorumluluğu doğmaktadır. Bu şekilde bir tazminata hak kazandıktan sonra, tazminata konu taşınırın zilyetliğini tekrar ele geçirmesi halinde malikin malvarlığında iade yükümlüsünden aldığı tazminat nedeniyle haklı bir sebebe dayanmayan bir artış meydana gelmektedir. Bu sebepsiz zenginleşme halinin engellenmesi ya da ortadan kaldırılması için kaynağını Roma Hukukundan alan iki farklı hukuki yol bulunmaktadır. Bunlardan ilki talep haklarının devridir. Talep haklarının devri, sebepsiz zenginleşmenin ortaya çıkmasını engelleme işlevi görmektedir. İkinci yol ise ortaya çıkan zenginleşmenin sebebin sonradan ortadan kalkması nedeniyle sebepsiz zenginleşmenin iadesi (condictio ob finitam causam) talebidir. Alman Hukukunda her iki hukuki yol birlikte uygulanırken, İsviçre – Türk Hukukunda yalnızca sebepsiz zenginleşme yoluyla ortaya çıkan zenginleşmenin iadesi mümkün bulunmaktadır. Ancak doktrinde bazı yazarlar tarafından savunulan ve bizim de katıldığımız bir görüşe göre, istihkak talebini devir hakkı bizim hukuk sistemimizde de tanınmalıdır.
Özet (Çeviri)
In our study, we examined cases where the owner was paid material compensation due to the failure to fulfil the obligation to return the moveables, and the unjust enrichment that arose as a result of the owner protecting their property rights over the moveables subject to compensation. The obligation to return the moveables may arise from both legal transactions and directly from the law. In both cases, if the moveable subject to the obligation to return is not returned to the owner, the party obligated to return it becomes liable for compensation. After becoming entitled to such compensation, if the owner regains possession of the moveable subject to compensation, there will be an unjustified increase in the owner's assets due to the compensation received from the party liable for restitution. There are two different legal remedies, originating from Roman law, to prevent or eliminate this unjust enrichment. The first of these is the transfer of claim rights. The transfer of claim rights serves to prevent unjust enrichment. The second method is to demand the return of unjust enrichment (condictio ob finitam causam) due to the subsequent disappearance of the cause of enrichment. While both legal remedies are applied together in German law, in Swiss-Turkish law, only the return of enrichment arising from unjust enrichment is possible. However, according to a view defended by some authors in the doctrine, which we also share, the right to transfer claim for recovery of property should also be recognised in our legal system.
Benzer Tezler
- Tehcirden Milli Mücadele'ye Ermeni malları (1915-1922)
Armenian properties from relocation to the National Struggle (1915-1922)
TAYFUN EROĞLU
- Kiralananın sözleşmenin bitiminden önce geri verilmesi (TBK M. 325)
Return of the leased property before expiry of the agreement (TBK M. 325)
BAŞAK KOÇAL
