Geri Dön

Üstün yeteneklilerin proje geliştirmeye yönelik ilgilerinin çeşitli değişkenelre göre incelenmesi

Examining the interest of gifted individuals in project development according to various variables

PDF İndir

  1. Tez No: 950002
  2. Yazar: EREM ÇELİK
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞERİFE ŞENAY İLİK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Özel Eğitim Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 104

Özet

Bu çalışmanın amacı, üstün yetenekli öğrenciler için proje geliştirme sürecine yönelik ilgi ölçeğinin geliştirilmesi ve geliştirilen ölçeğin özel yetenekli öğrencilerin proje geliştirmeye yönelik ilgilerinin çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesidir. Bu amaç doğrultusunda çalışmamız için yöntem olarak betimsel tarama modeli tercih edilmiştir. Araştırmamızın ölçek geliştirme örneklemini Konya İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı BİLSEM' lerde eğitim gören lise düzeyindeki 198 üstün yetenekli tanısı almış öğrenci oluşturmaktadır. Geliştirilen ölçek uygulanması için yine bu BİLSEM' lerde eğitim alan 190 üstün yetenekli öğrenciye uygulanmıştır. Araştırmanın veri toplama aracı, araştırmacı tarafından geliştirilen 32 maddelik“Üstün Yeteneklilerin Proje Geliştirmeye Yönelik İlgi Ölçeği”dir. Bu doğrultuda cinsiyet, yaş, sınıf düzeyi, kardeş sayısı ve anne/baba eğitim durumu değişkenlerine göre özel yeteneklilerin proje geliştirmeye yönelik ilgileri belirlenmiştir. Ön uygulama olarak Denemelik Ölçek Formu 43 madde olarak hazırlanmış Konya İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı BİLSEM' lerde eğitim alan 198 üstün yetenekli öğrenciye uygulanmıştır. 5' li Likert tipi ölçek uygulanmış olup açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri sonucunda tek faktör 32 madde belirlenmiştir. Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) uygulanmadan önce, analiz için gerekli istatistiksel varsayımlar gözden geçirilmiştir. Bu kapsamda, Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) örneklem yeterliliği testi ile Bartlett küresellik testi uygulanmıştır. Elde edilen KMO değeri 0,93 olup, Kaiser'in (1974) değerlendirme ölçütlerine göre bu değer, verilerin faktör analizi için son derece uygun olduğunu göstermektedir. Ayrıca Bartlett küresellik testi sonuçları da (χ² = 4740,49; sd = 903; p < .001), değişkenler arasında anlamlı ilişkiler bulunduğunu ve faktör analizine devam edilebileceğini ortaya koymuştur. Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) sonuçları, ölçeğe ait maddelerin faktör yüklerinin 0,54 ile 0,72 arasında değiştiğini ve tüm yol katsayılarının p < .001 düzeyinde anlamlı olduğunu ortaya koymuştur. Bu bulgular, her bir maddenin ait olduğu faktörle istatistiksel olarak anlamlı ve yeterince güçlü bir ilişki kurduğunu göstermektedir. Elde edilen bu veriler, ölçeğin yapı geçerliliğinin sağlandığını ve modelin ölçme yapısına uygunluğunu desteklemektedir. Ölçeğin tamamı için hesaplanan Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı, 32 madde üzerinden 0,95 olarak bulunmuştur. Bu yüksek alfa değeri, ölçeğin iç tutarlılığının oldukça güçlü olduğunu ve ölçüm aracının güvenilir bir yapıya sahip olduğunu göstermektedir. Ayrıca ölçek genel olarak yüksek ayırt edicilik özelliği sergileyerek, psikometrik açıdan güvenilir ve geçerli bir ölçüm aracı olarak değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonucunda üstün yetenekli BİLSEM öğrencilerinin proje geliştirmeye yönelik ilgileri ile yaş, kardeş sayısı, anne/baba eğitim durumu arasında bir ilişki tespit edilmezken bulunduğu sınıf ve cinsiyet arasında anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Bu durum, proje temelli öğrenmenin sunduğu fırsat eşitliği ve demokratik öğrenme ortamı gibi avantajların, çocuğun kontrolü dışında kalan demografik dezavantajların etkisini azaltmada önemli bir rol oynadığını göstermektedir.

Özet (Çeviri)

The purpose of this study is to develop a scale measuring gifted students' interest in the project development process and to evaluate their interest in project development in terms of various variables using the developed scale. In line with this purpose, a descriptive survey model was chosen as the research method. The sample for the scale development phase consisted of 198 gifted students enrolled in BİLSEMs affiliated with the Konya Provincial Directorate of National Education. The finalized scale was administered to 190 gifted students from these BİLSEMs. The data collection tool of the study was the 32-item“Scale of Gifted Students' Interest in Project Development”, developed by the researcher. The interest levels of gifted students in project development were examined based on variables such as gender, age, grade level, number of siblings, and parents' educational background. As a preliminary step, a pilot form consisting of 43 items was administered to 198 gifted students in BİLSEM centers affiliated with the Konya Provincial Directorate of National Education. A 5-point Likert-type scale was used. As a result of Exploratory and Confirmatory Factor Analyses, a single-factor structure with 32 items was identified. Before conducting the Exploratory Factor Analysis (EFA), the necessary statistical assumptions were evaluated. In this context, the Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) test and Bartlett's test of sphericity were applied. The KMO value was 0.93, indicating excellent sampling adequacy according to Kaiser's (1974) criteria. Furthermore, the results of Bartlett's test of sphericity (χ² = 4740.49; df = 903; p < .001) confirmed that the correlations between items were sufficiently large for EFA. Confirmatory Factor Analysis (CFA) showed that the factor loadings of the items ranged from 0.54 to 0.72, and all path coefficients were statistically significant at the p < .001 level. These findings demonstrate that each item has a meaningful and sufficiently strong relationship with its underlying factor. The results support both the construct validity of the scale and the appropriateness of its measurement model. The Cronbach's alpha reliability coefficient for the final 32-item scale was calculated as 0.95, indicating excellent internal consistency and a highly reliable measurement instrument. Additionally, the scale demonstrated strong discriminative power and was evaluated as a psychometrically valid and reliable tool. The results of the study showed no significant relationship between gifted students' interest in project development and their age, number of siblings, or parents' education level. However, significant relationships were found with grade level and gender. These findings suggest that the benefits of project-based learning—such as promoting equal opportunities and fostering a democratic learning environment—play a crucial role in reducing the effects of demographic disadvantages beyond a child's control.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    155864

    Üstün yetenekli çocukların fen bilimleri öğretmenlerinin eğitimine yönelik bir model geliştirme çalışması

    A study of developing a model for the eduction of science teachers of gifted children

    MURAT GÖKDERE

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    Eğitim ve ÖğretimKaradeniz Teknik Üniversitesi

    İlköğretim Fen Bilgisi Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SALİH ÇEPNİ

  2. Tez No

    429389

    Üstün yetenekli öğrencilere yazılım geliştirme süreçlerinin öğretilmesine yönelik bir öğretim programının tasarlanması ve geliştirilmesi

    Design and development of an instructional program for teaching programming process to gifted students

    HATİCE DURAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TOLGA GÜYER

  3. Tez No

    351830

    Üstün zekalı ve yetenekli bireylere yönelik eğitim modelleri ve öğretimsel uygulamaları

    Gifted and talented individuals, educational models and instructional practices

    MEHMET DUMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Eğitim ve ÖğretimOkan Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. YASEMİN DERELİOĞLU

  4. Tez No

    552826

    STEM yaklaşımının fen derslerine yansımasına yönelik bir uygulama: Çocuk Üniversitesi örneği

    A study on the reflection of STEM approach to science: Sample of the Child University

    FATMA YAZAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve Öğretimİnönü Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FUNDA OKUŞLUK

  5. Tez No

    279748

    Üstün yeteneklilerin eğitiminde bir model olan bilim ve sanat merkezleri (bilsemler) üzerine bir araştırma

    A case study on the arts and science centers (bilsemler) which are a model for the education of gifted and talented children

    HASAN YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Bölümü

    PROF. DR. TAYYİP DUMAN

Geri Dön