Suriyeli orta sınıf kadınların İstanbul'da ev kurma deneyimleri ve duyusal etkileşimler
Homemaking experiences and sensory interactions of Syrian middle-class women in Istanbul
- Tez No: 950066
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EVRİM HİKMET ÖĞÜT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Ev kurma, Suriyeli mülteciler, göçmen kadınlar, duyusal etnografi, kültürel sermaye, Homemaking, migration and home, Syrian refugees, migrant women, sensory ethnography, cultural capital
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Sosyoloji ve Metadoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 445
Özet
Bu tez, İstanbul'daki orta sınıfa mensup ve yüksek kültürel sermayeye sahip Suriyeli kadın mültecilerin ev kurma deneyimlerini, duyusal etnografi yaklaşımıyla ve çoklu mekânsal ölçeklerde inceler. Ev, sabit ve idealize edilmiş bir fiziksel mekân değil, bedensel, duygusal ve toplumsal etkileşimlerle şekillenen ilişkisel bir süreç olarak ele alınmaktadır. Araştırma, ev kurma sürecinin konutla sınırlı kalmadığını, topluluk merkezleri, mahalleler ve kent merkezleri gibi yarı-kamusal ve kamusal alanlara da yayıldığını ortaya koyar. Çalışma, duyusal etnografi, duyusal yürüyüşler ve derinlemesine görüşmelerin etkileşimli biçimde kullanıldığı, bedensel, duyusal ve duygusal deneyimlere odaklanan bir yöntemsel çerçeveyle yürütülmüştür. Katılımcılar açısından ev kurma süreci yalnızca geçmişe dair nostaljinin yeniden üretimi değil, aynı zamanda yeni yaşam olasılıklarının hayal edildiği, kimliklerin ve aidiyet biçimlerinin dönüştüğü bir deneyimdir. Özellikle kentli ve bağımsız bir yaşam tarzını benimseyen orta sınıf kadınların, bu süreçte hem tanıdık unsurları hem de yeni mekânsal ve duyusal deneyimleri benimsedikleri görülmüştür. Bulgular, konut içi mekânlarda kişiselleştirme ve rutinler aracılığıyla süreklilik sağlandığını, topluluk alanlarında sosyal dayanışmanın öne çıktığını, kentsel ölçekte ise geleceğe dair umutların ve özgürlük ideallerinin ev kurma sürecine katkıda bulunduğunu göstermektedir. İstanbul'un kültürel çeşitliliği ve kozmopolit değerleri, kadınlara özerklik arayışlarında uygun bir aidiyet alanı sunarken, yasal güvencesizlik ve ayrımcılık bu süreci kırılganlaştırmaktadır. Suriyeli mültecilerin ev kurma deneyimleri, sınıf, toplumsal cinsiyet, etnisite, yaş, din ve eğitim gibi kesişen toplumsal eksenlerde şekillenmektedir. Bu tez, ev kurma olgusunu çok ölçekli ve ilişkisel bir süreç olarak ele alarak, Türkiye'deki göç araştırmaları literatürüne özel-kamusal ayrımını aşan yeni bir kavramsal çerçeveyi tanıtır. Kültürel sermayesi yüksek Suriyeli kadınların deneyimlerine odaklanarak, göçmen temsillerindeki homojenliği sorgular; göçmen deneyiminin toplumsal cinsiyet ve sınıf temelli çeşitliliğini ortaya koyar. Ayrıca, göç ile ev arasındaki ilişkiyi beden, duyular ve mekân üzerinden tartışarak duyusal araştırma yöntemlerinin potansiyelini vurgular.
Özet (Çeviri)
This thesis explores the homemaking experiences of middle-class Syrian refugee women with high cultural capital in Istanbul through a multi-scalar and sensory ethnographic approach. Home is not considered a fixed and idealized physical space, but a relational process shaped by bodily, emotional, and social interactions. The research reveals that homemaking process is not limited to housing but extends to semi-public and public spaces such as community centers, neighborhoods, and city centers. The study adopts a methodological framework focusing on embodied, sensory, and emotional experiences, incorporating sensory ethnography, sensory walks and in-depth interviews in an interactive manner. For the participants, homemaking is not merely a reproduction of nostalgia for the past but also a transformative experience in which new possibilities for life are imagined, and identities and senses of belonging are reconfigured. Especially for middle-class women who embrace an urban and independent lifestyle, this process involves both the incorporation of familiar elements and the adoption of new spatial and sensory experiences. Findings demonstrate that continuity is maintained within the dwellings through personalisation and everyday routines, while social solidarity emerges prominently in community spaces. At the urban scale, aspirations for the future and ideals of freedom significantly shape the homemaking process. While Istanbul's cultural diversity and cosmopolitan values offer women a sense of belonging in their quest for autonomy, legal precarity and discrimination render this process fragile. Syrian refugees' homemaking experiences are shaped by intersecting social axes such as class, gender, ethnicity, age, religion and education. By conceptualizing homemaking as a multi-scalar and relational process, this thesis introduces a new framework to migration studies in Turkey that transcends the private-public divide. Focusing on the experiences of Syrian women with high cultural capital, it challenges the homogenization of migrant representations and reveals the gendered and class-based diversity of migrant experiences. Furthermore, by examining the relationship between migration and home through the lens of body, senses, and space, it highlights the potential of sensory research methodologies.
Benzer Tezler
- Farklı kültürlerde çift uyumu ve vajinal doğum öz yeterliliği ilişkisi
The relationship between couple adjustment and vaginal birth self-efficacy in different cultures
SHAIRA RAHIMJANOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Ebelikİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaEbelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESMA DEMİREZEN
- Between safety and fear: Settlement dynamics of upper-middle-class syrian migrants in İstanbul's gated communities – a case study of bosphorus city, istanbul
Güven ve korku arasında: istanbul'un kapalı sitelerindeki üst-orta sınıf suriyeli göçmenlerin yerleşim dinamikleri – bosphorus cıty, İstanbul örneği
ZEYNA ALAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
MimarlıkKadir Has ÜniversitesiMimarlık ve Yapılı Çevre Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EZGİ TUNCER
- Emigration dynamics in the context of the Syrian crisis: Exploring economic inequality, class power, and the impact of capitalism on the Syrian uprising
Suriyeli krizi bağlamında göç dinamikleri: Ekonomik eşitsizlik, sınıf gücü ve kapitalizmin Suriyeli ayaklanması üzerindeki etkisi
WAEEL AL SAID
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Sosyal HizmetGaziantep ÜniversitesiGöç Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DEVRİM ÖZKAN
- Social class and mobility in the context of forced migration: Experiences of Syrian NGO employees in Türkiye
Zorunlu göç bağlamında sosyal sınıf ve hareketlilik: Türkiye'deki Suriyeli STK çalışanlarının deneyimleri
DOĞA DİLBİLMEZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
SosyolojiKoç ÜniversitesiKarşılaştırmalı Tarih ve Toplum Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞEN EZGİ ÜSTÜBİCİ ÖNAY
- Syrian immigrants as urban entrepreneurs: Small business ownership and the sense of place in Gaziantep
Kentli girişimciler olarak Suriyeli göçmenler: Küçük işletme sahipliği ve Gaziantep'teki yer duygusu
ZIAD ALAHMAD
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
EkonomiGaziantep ÜniversitesiKent Çalışmaları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SİNAN TANKUT GÜLHAN